"Phía Canada và New Zealand cũng đã cố gắng bố trí những người có hành vi phân biệt chủng tộc nặng nề vào vị trí trưởng nhóm qua các bài kiểm tra tâm lý, nhưng dường như không có kết quả đáng kể. Hailey ghét những người châu Á không có tiền, còn Trưởng nhóm Richard thì lại chỉ căm ghét người Trung Quốc."
"…Tuyển dụng những người như vậy, liệu nhóm kỹ sư có hoạt động bình thường được không?"
Trong một tình huống mà sự thù hận và bạo lực của số đông nhắm vào thiểu số tồn tại một cách ngang nhiên, liệu công việc có được xử lý đúng cách? Michael cười khẩy trước câu hỏi của tôi như thể nó thật ngu ngốc rồi nói.
"Dù có sự phân biệt và bất bình đẳng nghiêm trọng vậy nhưng chỉ cần cung cấp một mức độ lợi thế nhất định, mọi thứ sẽ diễn ra suôn sẻ thôi. Để điều chỉnh điều đó, cần có tôi, người cầm cán cân. Chỉ cần ủng hộ người da trắng hơn người da đen, ủng hộ người da đen hơn người châu Á. Ưu tiên nam giới hơn phụ nữ, và ưu tiên nhân viên chính thức hơn nhân viên hợp đồng. Đúng sai của sự việc không quan trọng. Nếu tình hình quá bất công đến mức cán cân bị nghiêng nghiêm trọng, chỉ cần đảm bảo đủ để họ có thể sống sót. Những người không chịu đựng được sẽ tự nghỉ việc. Khi có một đối tượng thảm hại hơn mình để so sánh, mọi người sẽ cảm thấy hài lòng ở một mức độ nào đó, dù họ có bị cuốn vào một cấu trúc bất công."
"Các nhà nghiên cứu hay những nhân viên đặc biệt như tôi cũng chịu sự kiểm soát như vậy sao?"
Michael nói với vẻ tiếc nuối.
"Các nhà nghiên cứu hay nhân viên đặc biệt không thuộc quyền quản lý của tôi. Mức lương thấp và khá nhiều áp lực, nên lẽ ra sẽ dễ dàng phá hoại hơn, thật đáng tiếc. Thay vào đó, tôi biết có những tín đồ Giáo hội Vô Hạn đã thâm nhập hoặc đang lôi kéo ở trung tâm nghiên cứu. Số lượng nhân viên dưới quyền quản lý của tôi chỉ là 60 kỹ sư đang làm việc tại Căn cứ dưới biển số 4. Trước đây có hơn 100 người, nhưng giờ đã giảm đáng kể do nghỉ việc."
Căn cứ dưới biển được xây dựng với mục đích là nơi con người từ mọi chủng tộc, quốc gia, giới tính và lứa tuổi có thể sống dựa trên sự hợp tác và hòa giải. Sẽ ra sao nếu ý định của những người sáng lập được giữ nguyên vẹn? Tôi do dự rồi hỏi Michael.
"Tại sao… lại như vậy? Anh dường như quyết tâm biến căn cứ dưới biển thành một nơi làm việc như địa ngục. Anh Roaker đã có thể cố gắng biến căn cứ dưới biển thành một nơi tốt đẹp hơn mà."
"Đấng cứu thế là một trong những người nghĩ rằng thế giới cần phải tốt đẹp hơn nhỉ."
Michael nghe câu hỏi của tôi, nhìn tôi như thể chưa từng thấy một người ngây thơ như vậy, rồi rót rượu vào ly rỗng.
"Tại sao nó phải trở thành một nơi tốt đẹp hơn? Con người dễ nghiện sự thù hận và những suy nghĩ tiêu cực, và họ thích điều đó. Chỉ cần tạo ra đúng địa điểm và tình huống, họ sẽ thích chia bè phái để lạm dụng và giết chóc. Dù nhiệm vụ là mở đường để Giáo hội Vô Hạn thâm nhập, nhưng tôi chỉ muốn căn cứ dưới biển trở thành một nơi gần với bản chất con người mà thôi."
"…Suy nghĩ của anh rất khác tôi. Có lẽ vì vậy mà anh đang lợi dụng chút quyền lực nhỏ bé có được từ công việc để đi đầu trong việc ngược đãi nhân viên."
Anh là tổng quản lý kỹ sư ở đây, nhưng ở những nơi khác, anh chẳng là gì cả. Bàn tay đang mân mê ly rượu của Michael dừng lại. Nhìn biểu cảm của anh ta, tôi chợt nghĩ mình phải kết thúc cuộc trò chuyện và chạy trốn khỏi đây. Tuy nhiên, miệng tôi vẫn tuôn ra không ngừng như dòng sông chảy xiết.
"Điều tôi học được khi đối mặt với thảm họa ở căn cứ dưới biển là con người rất quan tâm và giúp đỡ lẫn nhau mà không mong đợi bất kỳ sự đền đáp nào. Mặc dù cũng có những người không thể giúp đỡ vì tình hình không cho phép."
Kevin Wilson của đội kỹ sư Ma luôn nằm bất động trước khu Baekho. Anh ta đã chạy đi tìm đứa trẻ được cho là ở khu Baekho và bị trượt ngã do chấn động của ngư lôi. Trên cánh cửa phòng 77 ở khu Jujak có rất nhiều vết tay. Các nhà nghiên cứu đã dừng bước khi nghe tiếng kêu cứu của Kim Gayoung, cố gắng mở cửa từ bên ngoài nhưng rồi bỏ cuộc.
Qua những cuộc đời lặp đi lặp lại, tôi đã gặp rất nhiều người ở căn cứ dưới biển, nhưng tôi chưa gặp ai thích lạm dụng và giết chóc ngoài Arthur Goodman và những người của Giáo hội Vô Hạn. Có thể còn có nhiều người khác nữa. Có thể có những người tôi chưa gặp. Tuy nhiên, ngay cả trong số các tín đồ Giáo hội Vô Hạn, cũng có khá nhiều người không muốn dùng súng bắn người nên đã giả vờ không thấy chúng tôi hoặc không tham gia. Bản chất con người mà anh nói không phải là những người như vậy sao?
"Có lẽ bản chất con người mà anh nói, là do anh không muốn thừa nhận sự xấu xa của mình, nên anh muốn những người khác cũng trở nên suy đồi như anh."
Tôi từ bỏ ý định giật lấy chai rượu và đập vào đầu Michael.
"Thế giới đang ngày càng giảm dần tầng lớp cực kỳ nghèo đói, và trình độ giáo dục cũng không ngừng nâng cao. Sức khỏe răng miệng của mọi người trên thế giới cũng đã tốt hơn rất nhiều so với trước đây. Những người đưa ra phán đoán vô đạo đức và phi đạo đức đều đang bị lên án, và con người vẫn tiếp tục bước đi để sống một cuộc đời lương thiện. Một người như anh xuất hiện và cản trở cũng không thể ngăn cản dòng chảy này. Tất nhiên, do những người như anh Roaker mà sự thất vọng và chán nản có thể làm chậm lại tốc độ một chút. Nhưng dù đêm có dài đến mấy thì mặt trời vẫn sẽ mọc, khi khó khăn chúng ta sẽ giúp đỡ lẫn nhau, và trong tình huống khó khăn, họ sẽ cố gắng đưa ra lựa chọn đạo đức nhất có thể. Đó là bản chất con người mà tôi thấy."
Michael dường như đang phân vân giữa việc ném ly rượu vào tôi hay uống, nhưng cuối cùng anh ta chọn uống hết phần rượu quý giá đó vào bụng.
"Đấng cứu thế của chúng ta khá lạc quan nhỉ… Một người như ngài lại được chọn làm Đấng cứu thế của Giáo hội Vô Hạn. Có vẻ như Ngài là một hình tượng nhân vật khó có thể đạt được trong giáo phái. Nếu phải chỉ ra một điều trong những gì Ngài nói, thì thời gian có thể chảy ngược, cũng có thể tạo ra một đêm vĩnh cửu. Nghe nói Đấng cứu thế đã sống phần lớn thời học sinh trên xe lăn. Và cũng có một khoảng thời gian khá dài sống với một bên mắt bị mù trước khi cấy ghép mắt giả."
Làm sao anh ta biết được những điều này? Họ điều tra lý lịch của tất cả những người vào làm để lôi kéo họ gia nhập Giáo hội Vô Hạn sao?
"Những điều này không có trong hồ sơ xin việc mà tôi đã nộp cho căn cứ dưới biển."
Michael nhìn chằm chằm vào mắt giả của tôi rồi nói.
"Theo thông tin bên ngoài mà Giáo hội Vô Hạn thu thập được, chúng tôi đã phán đoán rằng một nha sĩ tên Park Moohyun sẽ có mặc cảm tự ti rất nặng nề. Chúng tôi nghĩ anh ta sẽ ghét những người có cơ thể khỏe mạnh, ghét thế giới, và chắc chắn sẽ muốn quay lại thời điểm xảy ra tai nạn giao thông."
Anh nghĩ tôi như vậy chỉ vì tôi nghèo và là người khuyết tật sao? Đồ rác rưởi. Lẽ nào tôi được nhận vào làm vì lý do đó? Tôi ghét những giáo phái tà đạo đã cướp đi cha tôi hoặc việc lái xe khi say rượu, chứ tôi không ghét thế giới hay những người khỏe mạnh và bình thường. Và mặc dù đôi khi tôi cũng muốn quay về quá khứ, nhưng nhìn sự tuyệt vọng của các tín đồ Giáo hội Vô Hạn mà tôi đã gặp ở căn cứ dưới biển cho đến nay, thì đó không phải là điều tôi muốn nữa.
"Tôi không thể đáp ứng kỳ vọng của anh. Đó cũng là một định kiến."
Không hiểu sao tôi chợt nhớ đến ánh mắt của Elliot, người đã tư vấn cho tôi, cô ta dường như rất ngạc nhiên khi tôi có tinh thần rất khỏe mạnh.
"Sau khi nghe phỏng vấn của những người đã đến phòng khám nha khoa, tôi không đặt nhiều kỳ vọng vào Đấng cứu thế, nhưng thật tiếc là Ngài không phải là hình tượng mà tôi hay Giáo hội Vô Hạn mong muốn."
"Vậy Giáo hội Vô Hạn mong muốn một người như thế nào để trở thành Đấng cứu thế?"
Tôi không muốn là người đó. Nhìn thấy Elizabeth là một ứng cử viên Đấng Cứu thế, có vẻ như Giáo hội Vô Hạn không muốn một người quá tốt. Tôi có cảm giác họ muốn một kẻ gần như điên. Còn những ứng cử viên khác như Jamal và Ronald thì sao? Michael tặc lưỡi với vẻ không hài lòng rồi nói tiếp.
"Thực ra tôi đã đặt cược vào Jamal nên cũng hơi tiếc. Nhưng không sao. Có vẻ như chỉ có Elizabeth, người thắng cược, sẽ nhận được tiền."
Những kẻ Giáo hội Vô Hạn này thật bất kính, họ lại cá cược xem ai sẽ trở thành Đấng cứu thế. Dù tôi không phải là người theo đạo, nhưng nghe chuyện này thật nực cười.
"…Vậy Elizabeth đã đặt cược vào ai?"
"Cô ta nói sẽ có một người xuất hiện mà không ai biết, ngoài ba ứng cử viên Cứu thế được chọn."
Một cơn rùng mình chạy dọc sống lưng tôi. Tại sao cô ta không đặt cược vào chính mình?
"Người được chọn làm Đấng cứu thế có nói tên mình là Park Moohyun không?"
"Không có lời nào như vậy. Nếu gặp Elizabeth, hãy hỏi trực tiếp cô ta. Bởi vì Elizabeth đã chuẩn bị một viên ngọc quý cho Đấng cứu thế. Một viên ngọc đẹp nhất, lớn nhất và lộng lẫy nhất thế giới. Một viên kim cương quý hiếm và lớn như chai rượu này vậy."
Tôi nhớ lại viên kim cương khổng lồ mà tôi đã thấy ở khu triển lãm ở Căn cứ dưới biển số 2. Có lẽ bây giờ nó vẫn đang được trưng bày ở đó, hoặc Elizabeth đang mang theo. Điều đó liên quan gì đến tôi?
"Ngọc quý và việc trở thành Đấng cứu thế có liên quan gì đến nhau?"
"Tôi không phải là ứng cử viên Đấng cứu thế. Tôi biết rằng chỉ những người sở hữu ngọc quý mới có thể thực hiện điều ước của mình."
Michael gõ ngón tay vào chai rượu hình tam giác đặt bên cạnh anh ta.
"Đấng cứu thế dường như nghĩ rằng Giáo hội Vô Hạn của chúng tôi là một nhóm khủng bố kinh khủng và một giáo phái điên rồ."
"Đúng."
Michael im lặng một lát trước câu trả lời dứt khoát của tôi. Có lẽ đó không phải là câu trả lời mà Michael mong muốn. Michael đột nhiên uống cạn rượu một hơi, nghiến răng và trả lời tôi.
"Tôi sẽ không phủ nhận hoàn toàn, nhưng Ngài cũng cần phải xem xét lại ở một mức độ nào đó. Hiện tại, chúng ta đang khai thác biển Bắc Thái Bình Dương và kiếm sống bằng cách xây dựng căn cứ dưới biển, nhưng thực tế điều này không hề dễ dàng."
Michael quăng ra hàng loạt câu hỏi với giọng bực bội.
"Ngài đã suy nghĩ gì khi sống dưới biển khoảng năm ngày? Cảm thấy dễ sống, vui vẻ và tốt đẹp sao? Ngài không cảm thấy như bị nhốt trong một bể cá khổng lồ sao? Không phát điên vì nhớ gió lay động hay không khí bên ngoài đáy biển sao? Những căn cứ dưới biển này là những khối bê tông cốt thép bị thấm nước, cần phải bảo trì liên tục. Đây không phải là một nơi thiên đường trong mơ, thoải mái và ổn định để con người có thể sống lâu dài. Nó chỉ là một nơi trú ẩn tạm thời do khí hậu khắc nghiệt trên mặt đất mà thôi."
Nghe vậy, tôi thấy Michael lần đầu tiên giống như một kỹ sư của Căn cứ dưới biển. Michael mỉa mai nói với tôi.
"Trong tình hình mà dự án tiến ra vũ trụ đã hoàn toàn thất bại này, giờ đây nơi trú ẩn thực sự cho nhân loại không phải là biển cả, mà là quá khứ. Đáy biển không phải là một nơi an toàn. Hãy nhìn Căn cứ dưới biển này xem. Nó rò rỉ nước chỉ với một chút va chạm nhỏ. Nếu hỏa hoạn bùng phát mà không thể dập lửa hoặc thoát ra ngoài, chúng ta sẽ bị thiêu chết hoặc ngạt thở đến chết. Không ai ngoài các kỹ sư biết Căn cứ dưới biển này dễ bị tổn thương đến mức nào."
Đúng lúc đó, có tiếng động từ bên ngoài cửa.
.
.
.
lu: trích cmt
"Vài năm trước, nhà nhân chủng học Margaret Mead đã nhận được câu hỏi từ một sinh viên: "Bằng chứng đầu tiên của nền văn minh là gì?" Sinh viên đó mong đợi Mead sẽ nói về đồ gốm, công cụ săn bắt, đá mài hoặc các di vật tôn giáo.
Tuy nhiên, Mead trả lời rằng bằng chứng của nền văn minh là một xương đùi của người cổ đại 15.000 năm tuổi được tìm thấy tại một địa điểm khảo cổ. Xương đùi là xương dài nhất trong cơ thể con người, nối hông và đầu gối. Nếu xương đùi bị gãy, trong một xã hội không có y học hiện đại, người đó sẽ không thể di chuyển trong khoảng sáu tuần cho đến khi lành lại.
Mead giải thích rằng trong thế giới động vật, nếu chân bạn bị gãy, điều đó có nghĩa là cái chết sắp đến. Bạn không thể chạy trốn khỏi nguy hiểm, cũng không thể uống nước hay săn bắt. Bị thương có nghĩa là bạn sẽ trở thành con mồi của kẻ săn mồi. Không một sinh vật nào có thể sống đủ lâu để chờ đợi một cái chân gãy lành lại. Chúng sẽ bị ăn thịt trước tiên.
Việc một xương đùi bị gãy đã lành lại là bằng chứng cho thấy có những người khác đã ở lại bên cạnh người bị nạn, băng bó vết thương, di chuyển họ đến nơi an toàn và chăm sóc cho đến khi họ hồi phục. Điều đó có nghĩa là, xương đùi đã được chữa lành chỉ ra rằng ai đó đã không bỏ rơi đồng loại để tự mình tìm kiếm sự sống còn, mà đã chăm sóc cho người đồng loại của mình.
Điều mà Margaret Mead muốn nói là:
Nền văn minh của loài người chỉ thực sự bắt đầu khi chúng ta nhận thức được sự hiện diện của những người đồng loại cùng chung sống, đồng cảm với hoàn cảnh khó khăn của họ khi họ gặp hoạn nạn, và sẵn sàng giúp đỡ đồng loại bất chấp rủi ro hay khó khăn của bản thân."
Một cmt rất hay mà tui muốn chia sẻ với mn. Giống như nhân tính vậy nhỉ?
.
talia (warning: suy nghĩ cá nhân vẩn vơ dài dòng): Đoạn hội thoại này của Michael với Moohyun làm tui nghĩ về nhiều điều ghê. Nếu đứng trên góc nhìn khách quan và đặt cái cảm giác phát tởm với hệ tư tưởng của Michael sang một bên mà nói thì, những lời ổng nói hay Moohyun đều có cái lý riêng. Nó làm tui nhớ đến hai trường phái tâm lý học kinh điển là trường phái nhân văn của Carl Rogers và phân tâm của Sigmund Freud có thể mọi người đã nghe qua. Trường phái nhân văn thì tin bản chất của con người nói chung là tốt đẹp, và đặt việc nhìn nhận con người như một cá thể phát triển có ý nghĩa làm trọng tâm ấy - giống như cách nghĩ của Moohyun vậy, dù ảnh biết có những người làm điều không đẹp, nhưng đó không phải cái định nghĩa loài người và ảnh đã chọn tin vào sự tốt đẹp của loài người. Còn phân tâm học cổ điển thì tin rằng con người có những bản năng (id) như dục vọng, phá hoại bla bla và những bản năng này chỉ đang được kiềm chế bởi ‘cái siêu tôi’ (mặt xã hội của con người, kiểu như đạo đức) thôi. Và như Michael nói, ổng biết bằng cách nào đó thì ổng có thể khơi được những cái bản năng đó ở con người ra.
Đương nhiên khi đã nói đến “nhân tính” thì khó mà nói khách quan được, như việc kể cả Michael nói có lý thì cũng không đồng nghĩa với việc hành động thế là “hợp lý”. Ngược lại, dù tui rất đồng tình với mindset của Moohyun nhưng tui cũng không thể phán quan điểm của anh nhà là “đúng” hay “sai”, nó chỉ đơn giản là một góc nhìn thôi. Tui nghĩ đây là cái hay của Be a Light in the Dark Sea và là cái khéo của tác giả, đặt ra những góc nhìn như vậy.
Những câu cuối chap này cũng rất hay nữa, sự thật vẫn là sự thật, con người thực sự đã không còn chỗ trốn rồi. Tất cả những chuyện đã diễn ra trong 300 chap vừa rồi không chỉ khắc họa nhân tính con người mà nó cũng đang viết rõ mồn một những thông điệp môi trường nữa. Mà những hình ảnh về Trái Đất về môi trường nó cũng quá gần gũi, chẳng phải mấy lời sáo rỗng gì đâu. Chẹp, chung quy là tâm đắc Be a Light in the Dark Sea đến già ToT