Câu chuyện về cha mẹ của Luca mà sơ viện trưởng bình thản kể lại, thật sự rất buồn.
Một nỗi buồn khiến người ta nghẹn thở, trĩu nặng, u ám và bức bối.
Chính vì thế nó lại càng là một câu chuyện tôi muốn né tránh.
Nếu họ chỉ là những người xa lạ hơn một chút đối với tôi, có lẽ tôi sẽ chỉ gửi gắm chút lòng thương hời hợt, lặng lẽ cầu nguyện cho họ, thậm chí có thể quyên góp chút ít.
Có thể tôi sẽ mỉm cười, cố làm thêm điều gì đó.
Nói rằng sẽ ổn thôi, nói rằng đã vất vả nhiều rồi, và chúc họ từ nay sẽ hạnh phúc hơn.
Và rồi không gặp lại nữa, như thế là xong.
Vì tôi sẽ không phải chịu trách nhiệm với những lời an ủi tôi từng buột miệng nói ra.
Vì tôi có thể cảm thấy một chút hài lòng rằng mình đã tử tế với một người đáng thương, chỉ thế là đủ.
Nhưng nỗi tuyệt vọng của họ lại ở quá gần với tôi.
Đến mức khiến tôi chỉ muốn ôm Luca và bỏ chạy khỏi tất cả.
“Chắc con thấy Alicia đáng ghét lắm, đúng không?”
“Vâng.”
Sơ viện trưởng hỏi bằng giọng điềm đạm, và tôi không hề do dự mà đáp lại.
Giờ phút này tôi chẳng còn biết xấu hổ hay cảm thấy hổ thẹn gì nữa.
Nỗi buồn sâu thẳm của người khác đâu thể đặt trên sự khó chịu trong lòng tôi.
Tôi chỉ là con người tầm thường đến thế mà thôi.
Tôi cũng không chịu nổi việc bị đặt ngang hàng với người phụ nữ ấy.
Sao có thể xem chúng tôi là những “đứa trẻ” giống nhau được?
Thậm chí, đôi khi tôi còn cảm thấy bà ấy yêu thương người phụ nữ kia nhiều hơn cả tôi, điều đó khiến tôi bất giác thấy tủi thân.
Sao có thể như vậy chứ?
Vì tôi là người châu Á sao? Vì tôi chỉ là một người nước ngoài, còn cô ấy dù thiểu năng cũng vẫn là cùng một chủng tộc?
Nhưng tôi không nói ra những câu hỏi ích kỷ, thiển cận và đáng xấu hổ ấy.
Bởi vì tôi biết, dù tôi không nói thì Sơ viện trưởng vẫn luôn hiểu được lòng tôi.
Và như tôi dự đoán, bà bắt đầu trả lời cho những câu hỏi thầm lặng ấy.
“Con có biết không? Khi một sinh linh mới được sinh ra, người duy nhất nhìn về người mẹ thay vì đứa trẻ ấy, chính là cha mẹ của người mẹ đó.”
“…”
“Khi sinh linh ấy lớn lên cũng vậy thôi. Người duy nhất còn dõi theo, chăm sóc cho người đã trở thành mẹ đó, chính là cha mẹ của họ.”
Sơ viện trưởng châm điếu thuốc thứ hai.
“Nếu ta thật lòng tin rằng tất cả chúng ta đều là con của Chúa… Hay nói trước cả điều đó, nếu ta thật sự xem Alicia như con gái của mình… Thì khi tất cả mọi người đều chỉ trích con bé, và chỉ lo lắng cho cuộc sống của những đứa trẻ nhỏ bé kia…”
Tôi cúi đầu. Tôi biết bà sắp nói gì, ngay cả khi chưa nghe hết.
“Thì ít nhất ta, chính ta cũng nên lo lắng cho cuộc đời của Alicia chứ. Khi mọi người đều cho rằng lựa chọn của Alicia và Kyle là dại dột, thì ít nhất ta cũng phải là người ở bên cạnh họ, an ủi và ủng hộ họ.”
Làn khói thuốc bay lên, tan biến vào không trung một cách trống rỗng.
“Khi mọi người cảm thấy phiền lòng trước tiếng khóc tuyệt vọng của đứa trẻ ấy, khi họ dần thấy ghét bỏ nó… Thì ít nhất ta, chí ít là ta phải là người thấu hiểu nỗi buồn khi cả thế giới của con bé sụp đổ.”
“…”
“Bất kể tuổi tác lớn hay nhỏ, nếu nhìn vào cuộc đời của riêng mỗi người, thì Luca và Lenny rồi sẽ ổn thôi. Một ngày nào đó, chúng sẽ hạnh phúc. Bọn trẻ sẽ lớn lên và trở thành người lớn.”
Nhưng nỗi buồn của một đứa trẻ không bao giờ trưởng thành và không thay đổi… lại cần một người lớn ở bên cạnh thật lâu để xoa dịu.
Tôi cũng hiểu rõ điều đó. Alicia, với sơ viện trưởng, chắc chắn là một đứa con đau lòng hơn cả.
Về mặt lý trí, tôi hoàn toàn hiểu được những điều bà nói.
Nhưng tôi lại quá ngu ngốc và ích kỷ…
Nên trước tiên tôi phải nói ra lòng mình.
“Dù sơ có nói vậy, nhưng con vẫn thấy khó chịu vì người đó là mẹ của Luca. Con không muốn đến gần. Con thấy khó chịu."
Một lời than vãn vô cùng trẻ con và ích kỷ. Tôi chưa từng nói những lời như vậy kể cả khi còn bé.
Tôi muốn Sơ viện trưởng hiểu được cảm xúc đó, nên sau khi thốt ra những lời đó, cảm giác tự trách bản thân là điều đương nhiên.
Tôi thực sự chỉ là một con người như thế này thôi sao.
Tôi đã sống ngần ấy năm, nhưng tâm tính vẫn hời hợt, nông cạn thế này ư?
Như mọi khi, sơ viện trưởng vẫn nhẹ nhàng mà điềm tĩnh an ủi tôi.
“Đó là một cảm xúc rất tự nhiên. Con không cần cảm thấy tội lỗi.”
“…Nhưng, có lẽ con thậm chí chẳng thấy có lỗi với người đó.”
Một phần trong tôi thực sự từng mong người phụ nữ ấy đừng tồn tại trên đời này nữa.
“Có thể cũng là điều dễ hiểu thôi. Bởi con chưa từng có cơ hội để gắn bó với Alicia. Con không biết con bé từng là một đứa trẻ dễ thương như thế nào.”
Tôi chưa từng thấy cô bé ấy chập chững bước đi lần đầu, chưa từng nhận một bó hoa dại nhỏ mà cô bé đã lựa chọn cẩn thận chỉ để tặng mình.
Tôi chưa từng thấy cô bé ấy lớn lên, khoác lên mình chiếc váy cưới, làm lễ thành hôn và sống hạnh phúc bên người mình yêu cùng đứa con đầu lòng.
“Chính vì con không trải qua những tháng ngày ấy cùng con bé nên nếu thấy xa lạ, điều đó cũng đâu có gì bất thường.”
Tôi ném điếu thuốc đã cháy hết rồi đưa tay ôm mặt.
Tôi bắt đầu tự hỏi, phải chăng giờ đây tôi nên bao dung hơn, nên cảm thông với cô ấy?
Tôi có nên đón nhận người phụ nữ ấy như một phần của Luca, và cũng là một phần cuộc sống của chính mình?
“Sự yêu thương không thể nào được xây dựng bằng sự ép buộc, con à. Ta không hề mong con phải chấp nhận Alicia chỉ vì bổn phận. Con cần học cách yêu thương chính mình trước hết.”
“…Vậy thì, tại sao hôm nay sơ lại gọi con đến?”
Lẽ ra tốt hơn nếu con chẳng biết gì cả. Như thế, lòng con sẽ nhẹ nhõm hơn…
Tôi tưởng rằng mình đã bắt đầu sống ổn rồi…
“Gabriel nói với ta rằng con đã quyết định nhận nuôi Luca.”
“Vâng.”
“Nếu vậy thì ta nghĩ con cần phải biết tất cả mọi thứ về Luca.”
Câu trả lời đó thật hợp lý. Tôi khẽ gật đầu chậm rãi.
Và một nỗi xấu hổ không thể che giấu ập đến.
Sau này, nếu Luca có hỏi… thì dù chỉ để trả lời cho con bé, tôi cũng cần phải biết tất cả những chuyện này.
Dù điều đó khiến tôi khó chịu và mệt mỏi.
Nhưng lý do sơ viện trưởng gọi tôi đến hôm nay, không chỉ dừng lại ở đó.
“Và ta cũng muốn gặp con trực tiếp để hỏi một điều.”
“Hỏi gì ạ?”
“Là về đứa trẻ. Nếu Luca… trở nên giống mẹ ruột của mình, con có thể gánh vác cuộc đời ấy không?”
“…”
Đó là một câu hỏi rằng, liệu tôi có thể trở thành như Sơ Viện trưởng hiện tại không.
Liệu tôi có thể ôm trọn cuộc đời đầy tổn thương và đổ vỡ của một đứa trẻ, thấu hiểu và bảo vệ cả nỗi buồn lẫn oán giận của nó không.
Liệu tôi có thể, với tư cách một người cha, chịu trách nhiệm cho cả một tương lai có thể sẽ không bao giờ lớn lên.
“…Luca rất lanh lợi.”
Tôi đã trả lời mà không suy nghĩ sâu sắc về lòng mình.
Luca của tôi sẽ không như vậy đâu. Thằng bé sẽ không bao giờ trở nên như thế.
Nhưng… sao tôi có thể dám chắc?
“Phải. Người ta nói chuyện này không hẳn là do di truyền, mà chịu ảnh hưởng nhiều từ môi trường.”
“Vâng, Luca… Luca thì…”
“Lenny giờ mới bốn tuổi mà đã rất thông minh. Nhưng Luca thì mới chưa đầy 12 tháng tuổi. Vẫn còn quá sớm để nói trước điều gì.”
“…”
“Trước khi con chính thức nhận nuôi đứa bé… ta mong con hãy suy nghĩ thêm một lần nữa.”
“…”
“Con à.”
Lần này, sơ viện trưởng gọi tôi bằng giọng mà tôi chưa từng nghe trước đây.
Gương mặt bà hiện rõ nỗi ưu tư sâu sắc.
“Ta xin lỗi vì đã khiến con phải nghĩ đến những chuyện này, phải đưa ra những lựa chọn như thế. Ta không ngờ con và Luca lại gần gũi nhau nhanh đến vậy. Khi ấy ta chỉ nghĩ đơn giản rằng… không ai chăm sóc đứa bé tốt hơn con.”
Trước giọng nói chất chứa sự chân thành ấy, tôi chỉ im lặng nhìn bà mà không nói được lời nào.
“Con vẫn còn quá trẻ. Con nên sống một cuộc đời thật hạnh phúc, đó là điều đương nhiên. Vì vậy đừng mang theo cảm giác tội lỗi gì cả, hãy suy nghĩ lại thêm một lần nữa…”
“Con đã là bố của Luca rồi.”
“…Vậy nên…”
“Vâng.”
Ngày đầu tiên tôi gặp Luca.
Tôi nghĩ rằng quyết định mang đứa bé được giao phó một cách bất ngờ về, là vì tôi không muốn đứa bé trở nên giống như mình.
Tôi lo lắng rằng con sẽ cũng chỉ thấy thế giới này nhuốm một màu xám xịt như tôi từng thấy.
Nhưng tôi biết rõ.
Dù tôi có cố gán lên đó những từ như “thiện ý”, “lòng trắc ẩn”, hay “sự bao dung”… thì cuối cùng, tất cả cũng chỉ là lớp vỏ của sự giả dối.
Vì Luca à, sự thật là… tôi hoàn toàn không hy sinh bản thân vì con một cách thuần túy.
Chẳng phải điều đó quá rõ ràng sao?
Vì một đứa trẻ mà tôi chưa từng gặp mặt, tôi lại phải gánh vác bao nỗi vất vả khi nuôi con lớn lên… Vì điều gì chứ?
Tôi đã mang con về nhà chỉ vì chính tôi. Vì sự thỏa mãn của riêng mình.
Vì tình cảm không phải là thứ muốn cho là có thể cho, nên dù lúc đó lòng tôi có là giả tạo thì cũng không thể khác được.
Trước đây, khi tôi chăm sóc những đứa trẻ nhỏ hơn ở viện mồ côi cũng là vì lý do tương tự.
Tôi không thực sự quan tâm đến chúng nên mới chăm sóc chúng.
Tôi là trẻ mồ côi, thì sao tôi có thể thật lòng yêu thương những đứa trẻ mồ côi khác?
Những đứa trẻ không có cha mẹ luôn phải tự lo cho bản thân trước tiên.
Vì cha mẹ tôi đã bỏ rơi tôi, nên tôi phải tự chăm sóc mình trước.
Dù có lớn lên và trở thành người lớn, đứa trẻ từng bị bỏ rơi ấy vẫn luôn tồn tại trong tôi.
Tôi mang con về là để khỏa lấp khoảng trống đó trong mình.
Một lần nữa, tôi phải nói rằng… Tôi là trẻ mồ côi, thì sao có thể chăm sóc một đứa trẻ mồ côi?
Tôi còn đang chật vật để sống sót từng ngày.
Cái cuộc sống bấp bênh và đầy khốn khổ ấy, tôi phải gồng mình mà duy trì nó từng chút một.
Vì thế, tôi đã trao cho con tình thương mà tôi từng khao khát được nhận từ cha mẹ.
Tôi chăm sóc con, cố gắng bắt chước thứ gọi là tình yêu của cha mẹ mà tôi chỉ có thể tưởng tượng.
Để con không cảm thấy cô đơn vì không có bố mẹ bên cạnh.
Để sau này dù con có lớn lên và thấy tôi không phải là một người cha hoàn hảo, thì ít nhất vẫn cảm thấy tôi là nền tảng mà con có thể tựa vào.
Dù con chọn sống một cuộc đời như thế nào, thì vẫn sẽ có một người cha, một người luôn yêu con, tin tưởng và ủng hộ con vô điều kiện.
Và hơn thế nữa… Có lẽ tôi đã trao cho con tất cả những gì mà bản thân tôi từng khao khát được nhận…
Bởi tôi muốn khiến những người đã bỏ rơi tôi phải cảm thấy hổ thẹn.
Có lẽ tôi muốn nói rằng, “Tôi không giống như các người.”
Tất cả những gì tôi làm cho con, đều xuất phát từ những cảm xúc ấy.
Nhưng mà…
Tình cảm cũng không phải là thứ có thể không cho chỉ vì ta không muốn cho đi.
Rồi vào một khoảnh khắc nào đó, tôi đã quên mất con người của tôi trong quá khứ mà chỉ còn thấy con trước mắt.
Vào một khoảnh khắc nào đó, tôi quên đi cả ranh giới giữa thân nhiệt của tôi và của con.
Vào một khoảnh khắc nào đó, cả thế giới của tôi bừng sáng vì nụ cười của con, và tôi tìm kiếm Chúa khi con đau đớn.
Mặc dù tôi đã từ lâu không còn tin vào Ngài nữa.
“Thưa sơ.”
“Ừ.”
"Bây giờ nói ra thì có hơi muộn, nhưng khi còn nhỏ, con luôn tự hỏi tại sao Chúa không thể làm mọi người hạnh phúc. Và con đã tìm kiếm câu trả lời trong một thời gian dài, nhưng đã thất bại. Con nghĩ rằng mình đã không tin vào Chúa kể từ đó."
“Phải, chuyện đó cũng dễ hiểu thôi.”
“…”
Vậy… chỉ có vậy sao?
Tôi đợi một lúc, nhưng thực sự đó là tất cả. Không có bài giảng nào, không có gì cả. Nữ tu là nghề nghiệp là Sơ, chẳng phải bà ấy nên nói gì đó sao?
Và chính từ thái độ ấy của bà, tôi bỗng có đủ can đảm để hỏi một câu ngốc nghếch mà bình thường tôi không dám hỏi một người có đạo.
“Vậy sơ… thật sự tin vào Chúa sao?”
“Nếu ngôi nhà của Chúa này là cần thiết, thì đức tin của ta cũng ở nơi đây.”
“Con… không hiểu ý đó lắm.”
“Ý ta là, ta tin vào vị Chúa giúp ta có thể làm được những điều ta muốn làm.”
Tôi khẽ bật cười.
“Vậy thì… sơ có lúc tin, có lúc không tin Chúa, đúng không ạ?”
“…”
Sơ viện trưởng cũng khẽ bật cười theo.
Dù là tiếng cười nhưng vẫn mang theo chút gì đó khiến người ta thấy lạnh gáy, như mọi lần.
Rồi bà rút ra điếu thuốc thứ ba, vừa châm lửa vừa nói tiếp.
“Lời này chắc sẽ khiến lão linh mục già kia lên lớp ta một trận, nhưng ít nhất, ta nghĩ rằng Chúa chỉ tồn tại khi con có thể tin vào Ngài.”
“Tại sao lại như vậy ạ?”
“Vì Ngài là Đấng ban cho con sức mạnh để làm điều mà con tin là đúng. Nếu trong hành động của ta không có đức tin, thì cũng chẳng khác gì việc trong thế giới của ta không có Chúa.”
“...Ra là vậy.”
Phải chăng tôi đã không thấy Chúa trong cuộc đời mình… vì tôi chưa từng có niềm tin vào cuộc đời ấy?
Phải chăng tôi chỉ luôn tìm đến Chúa trong lúc đau đớn, chỉ biết than khóc về nỗi bất hạnh của mình, nên cuối cùng mới chẳng bao giờ tìm thấy Ngài?
Nhưng giờ đây…