『Vì sao con người lại muốn thể hiện mình vượt trội hơn người khác?』
Đó từng là chủ đề của một bài luận mà tôi đã chọn khi xưa.
Kết luận là, đó chỉ là một dạng cạnh tranh mà người ta thực hiện vì muốn tự đặt mình cao hơn người khác bằng cách dán mác ai là người thắng kẻ thua, để rồi chìm đắm trong cảm giác vượt trội.
Mà, nếu nhìn từ góc độ tâm lý học thì đã có người nhận xét đó là một đề tài rất thú vị.
Dù tôi đã nghiêm túc nộp bài luận ấy, nhưng lại bị đáp lại bằng câu “Cậu nói vậy vì cậu là kẻ thắng cuộc thôi”, khiến tôi tự hỏi tại sao lại như thế?
(Và rồi, ngay khi lên năm hai, cuộc chiến thể hiện mình hơn người khác đã bùng nổ khắp nơi trong cái lớp học chật hẹp này.)
Vì sao con người lại bận tâm đến vị trí của mình đến thế?
Ngay sau khi đổi lớp, người ta bắt đầu quyết định xem ai là người dễ thương nhất, ai là người đẹp trai nhất. Rồi chỉ vì ai đó trông có vẻ trầm lặng mà gán luôn mác u ám hay kiểu người “đen tối”.
Ở chiều ngược lại, những người bị gọi là “otaku” cũng cười hướng ngoại kia là “yanki” và giữ khoảng cách với họ.
(Từ ngoài nhìn vào thì rõ ràng là chia hai phe sáng - tối. Không khí của “yanki” và “inkya” khác hẳn nhau…)
Chưa hết, ngay cả trong cái cộng đồng ‘nhỏ hẹp’ của giới “inkya”, tức otaku, cũng đang diễn ra một cuộc đấu để quyết định ai là kẻ dưới đáy. Nhìn vào thôi cũng đã khiến tâm trạng tụt dốc rồi. Thành thật mà nói, tôi chẳng muốn dính dáng gì đến mấy trò trẻ con vớ vẩn này, nhưng đã cùng ở trong một lớp học thì kiểu gì cũng không tránh được việc bị ảnh hưởng bởi định kiến.
(Và đúng như dự đoán… người đứng chót là tôi. Mà, tôi chẳng quan tâm. Ai ở trên, ai ở dưới thì liên quan gì đến tôi chứ.)
Đúng vậy, với tôi thì chẳng có gì đáng bận tâm.
Bị giáo viên xem là học sinh cá biệt, cái vị trí bét bảng đó lại hợp với tôi hơn ai hết. Mỗi lần thấy tôi là bọn giáo viên đó lại phàn nàn:
“Em không thể nghiêm túc học một chút được à?”
“Không chỉ môn của cô, em cần nghiêm túc trong tất cả các môn đấy?”
“Em vào trường cấp ba danh tiếng này để làm gì vậy?”
Làm gì à, để lấy bằng tốt nghiệp cấp ba thôi.
Thật ra ban đầu tôi định thi lấy bằng đại học từ cấp hai luôn.
Nhưng bố mẹ không cho, bắt tôi phải học cấp ba cho đàng hoàng.
Nếu lúc đó tôi mà buột miệng nói “Cấp ba chán chết” thì chắc chắn họ sẽ cắt luôn tiền trợ cấp, nên tôi đành ngậm miệng. Thế là tôi không nghiêm túc học hành, bị gọi tên thì trả lời “em không biết”.
Tài liệu nộp cho giáo viên thì chỉ ghi vắn tắt mấy dòng ghi chép tối thiểu rồi nộp cho có.
Tiết thể dục thì luôn xin đứng ngoài. Khi kiểm tra thể lực thì không có bạn đôi nên làm qua loa rồi bị la mắng.
Còn mấy hoạt động như học kỳ ngoại trú, đại hội thể thao thì luôn nghỉ. Lễ hội văn hóa cũng không tham gia chuẩn bị.
Đến ngày diễn ra thì tôi ở nhà, nằm lăn lóc, lười biếng tận hưởng cuộc sống.
Có tôi hay không, thế giới này vẫn cứ vận hành thôi.
(Chỉ cần nghiêm túc học hành là sẽ được thầy cô đánh giá tốt hơn sao?)
Chuyện đó đã sụp đổ từ lâu rồi.
Chỉ cần điểm tôi hơi cao một chút là họ lại gào lên rằng tôi gian lận.
Mà tôi đâu cần làm mấy trò như thế… à không, thôi bỏ đi.
(Miễn là đủ điểm qua môn thì còn lại thế nào cũng được. Dù tôi có cố gắng thế nào, những cái nhãn mác đã bị dán chồng chất kia cũng không thể gỡ bỏ chỉ bằng nỗ lực được.)
Những cái nhãn đó đã bám lấy tôi từ năm hai cấp hai cho đến bây giờ… .
Mà lý do khiến tôi bị dán mác cũng phần lớn là do tôi tự chuốc lấy.
Ngày xưa, vì công việc của bố mẹ, tôi đã phải chuyển hết từ nước này sang nước khác từ năm bốn tuổi, học ở vô số trường khác nhau. Và tôi đã sống ở quốc gia cuối cùng đó vài năm, rồi trở về Nhật vào mùa xuân năm lớp 8.
(Vì đang ở độ tuổi giáo dục bắt buộc nên không tránh được, nhưng hồi đó đúng là địa ngục.)
Tôi bị ném vào một môi trường mà không khí có sẵn đã được hình thành từ trước, hoàn toàn ngoài ý muốn, và rồi phải chứng kiến tận mắt cái tình trạng giống hệt như những gì mình từng viết trong bài luận.
Phải tỏ tình chỉ vì ngoại hình, dù tôi chẳng hề thích đối phương, và khi từ chối thì lại bị đồn đại là “đứa mới tới rắc rối”. Cuối cùng, gã giáo viên chủ nhiệm ngu ngốc còn tin sái cổ mấy lời đồn đó, ghi đủ thứ thật giả lẫn lộn vào hồ sơ học bạ, và dẫn đến tình trạng như hiện tại.
Tôi vào được ngôi trường cấp ba này cũng chỉ nhờ việc thiếu học sinh nên mới được nhận bổ sung. Ngay từ lúc nhập học, tôi đã bị dán nhãn là học sinh cá biệt.
(Sự thật còn lạ lùng hơn cả tiểu thuyết… đúng là một câu nói đắt giá. Như thể tôi vừa bị giáng thẳng một bản dữ liệu sống tệ hại vậy.)
Nếu họ đã cần một học sinh cá biệt đến thế, thì tôi sẵn sàng trở thành “cái thành phần cần thiế đót” cho họ, và tự mình thể hiện đúng kiểu của một đứa cá biệt khi vào lớp học.
Từ năm hai, học sinh được chọn phân ban tự nhiên hay xã hội. Cũng vì vậy mà tôi nộp bài trắng hoàn toàn, bị gọi lên phòng tư vấn học sinh và bị ép phân vào lớp ban tự nhiên một cách cưỡng chế.
Mà thật ra, hành động này cũng là một cách mà phòng tư vấn dùng để gián tiếp khuyên tôi tự nguyện nghỉ học.
(“Nếu cậu là đồ ngốc thật sự thì sẽ chẳng thể nào theo kịp mà bỏ cuộc giữa chừng thôi,” họ đã nói thẳng vào mặt tôi như vậy.)
Nhưng mà, nếu chỉ vì giáo viên bảo thế mà tôi chọn nghỉ học, thì tôi sẽ bị đuổi ra khỏi căn nhà mình đang ở. Nên lựa chọn đó không thể nào xảy ra.
Đã vậy, ngay khi tôi bắt đầu học cấp ba thì bố mẹ tôi cũng tái khởi động chuỗi công tác nước ngoài của họ.
Nếu tôi nghỉ học, tôi sẽ thành một kẻ vô gia cư. Nếu có bỏ học, thì cũng chỉ có thể chờ đến khi tôi đủ 18 tuổi. Từ lúc đó trở đi, tôi được xem là người trưởng thành, có thể tự thuê nhà mà không cần sự cho phép của bố mẹ.
(May mà tôi không phải lo chuyện tiền bạc. À, mã cổ phiếu này thì mua được. Còn mã này… bỏ đi. Tới lúc bán rồi nhỉ.)
Thế là như thường lệ, tôi lại bắt đầu một ngày bằng cách tham gia các sàn giao dịch trên điện thoại như một thói quen cố hữu.
Dù vậy, nếu cứ nghịch điện thoại trong giờ học thì sẽ bị thu mất nên…
(Tới lúc cất đi rồi. Sắp tới tiết sinh hoạt đầu giờ rồi còn gì…)
Tôi bắt đầu sử dụng chiếc kính thông minh để theo dõi thị trường ngay trước mắt.
Vì nó là kính, nên sẽ không bị tịch thu. Lại được tóc mái che khuất, nên chẳng ai nhận ra tôi đang làm gì. Chỉ có một người con gái duy nhất là có lẽ không thể giấu được.
(Không ngờ lên lớp rồi mà vẫn cùng lớp với nhỏ đó. Tưởng là đã chọn ban xã hội rồi cơ mà?)
Tên của cô gái đó là Shiraki Saki, mười bảy tuổi.
Cô buộc mái tóc dài màu đen thành kiểu nửa búi, sở hữu một gương mặt xinh đẹp không son phấn nổi bật hơn hẳn những cô gái xung quanh. Không những học giỏi lẫn thể thao đều đặn, dù không tham gia câu lạc bộ nào mà thuộc nhóm học sinh tan học về thẳng, cô vẫn được mời làm ‘trợ thủ’ cho các câu lạc bộ khác và tỏa sáng như một con quái vật thực thụ. Vóc dáng thì qua lớp blazer dày, váy caro và tất đen cũng khó mà nhìn rõ được.
Cha mẹ cô là chủ tịch một tập đoàn lớn và thư ký riêng cấp cao, cô là con gái đầu lòng sinh ra từ hai người đó.
Nghe đồn rằng cô có hôn ước, điều này hiếm thấy vào thời buổi này, và cô thường dùng hôn phu của mình làm lý do để từ chối tỏ tình. Là con gái của một tập đoàn lớn, có một hai hôn phu cũng chẳng phải chuyện gì lạ.
“Ugh, đồ u ám… vẫn còn ở đây hả!”
“Thôi thôi, cứ coi như cậu ấy không tồn tại đi.”
“Ừ, tớ sẽ làm theo lời Saki nói.”
“……”
Cô ta là một tồn tại thuộc tầng lớp cao nhất trong hệ thống phân cấp, và chỉ riêng với tôi, Nagakura Akira, là đối xử lạnh nhạt một cách rõ rệt.
(Cô ta đang lườm mình. Có vẻ thật sự ghét việc lại học cùng lớp với mình rồi. Không, chắc là nhận ra ánh nhìn bất lịch sự của mình rồi.)
Tôi nghĩ chuyện này cũng chỉ là kiểu “mắt đối mắt, miệng đối miệng” mà thôi, vì tôi cũng đang tỏ thái độ lạnh nhạt với mọi người xung quanh. Theo lời mấy cậu bạn otaku từng bị bỏ rơi năm nhất thì tôi là “đứa con trai không biết đọc bầu không khí số một”.
Thật ra tôi không phải không biết đọc không khí, mà là sau khi đã đọc rồi thì cố tình làm ngược lại.
Cũng nhờ đó mà bị gán cho cái danh “đứa không biết đọc không khí”, và người ta sẽ hiểu ra được sự nực cười trong cái cách phân chia vai vế của xã hội.
(Thế mà vẫn có thể cảm nhận được ánh mắt của mình, dù rõ ràng không thể nhìn thấy - thật không tầm thường chút nào.)
Cũng với ánh mắt ấy, nếu tôi nhìn chằm chằm vào những cô gái khác thì chẳng ai nhận ra cả.
Ngoại lệ duy nhất chính là Shiraki Saki.
(Nếu nhìn Shiraki Saki nhiều hơn nữa thì chỉ tổ không tốt cho sức khỏe tinh thần. Tập trung vào thị trường thì hơn.)
Thế là ngay cả trong tiết sinh hoạt đầu giờ hay lễ khai giảng, tôi vẫn lặng lẽ theo dõi thị trường.
-----
Sau lễ khai giảng, trong tiết sinh hoạt lớp kéo dài, việc phân công các cán bộ lớp đã được tiến hành.
Đương nhiên, người được chọn làm lớp trưởng là Shiraki.
Cũng đúng thôi. Còn lớp trưởng nam là ai thì tôi không biết.
Tuy có vài phần giới thiệu bản thân, nhưng tôi thậm chí chẳng thèm lắng nghe tên của người ta.
Bản thân tôi cũng không giới thiệu gì, nên có để tâm cũng chẳng ích gì.
Tôi bị các bạn cùng lớp phớt lờ, cả giáo viên chủ nhiệm cũng mặc kệ sự hiện diện của tôi.
Dù sao họ vẫn còn chút lương tâm để điểm danh tôi, nên tôi không có gì để nói cả.
Tôi là người luôn vắng mặt trong mọi hoạt động sự kiện, nhưng riêng việc đến lớp thì lúc nào cũng đầy đủ.
Rồi Shiraki đứng sau bục giảng và nói:
“Ờ- vậy thì, từ giờ chúng ta sẽ quyết định các ủy viên nhé!”
Lớp trưởng nam ghi tên lên bảng.
Giáo viên chủ nhiệm ngồi trên ghế gấp theo dõi tình hình.
Chắc thầy nghĩ chỉ cần giao việc điều phối cho Shiraki là mọi thứ sẽ ổn.
Trong khi đó, tôi chỉ vừa ngó ra ngoài cửa sổ, vừa điều khiển giao dịch bằng ánh mắt.
(Lần này có lời đấy chứ? Tối nay chắc có thể ăn uống nhiều thêm chút rồi. À, bà cô rượu kia lại gửi yêu cầu nữa kìa.)
Đúng lúc ấy, người chủ căn nhà nơi tôi đang sống - người dì bên ngoại đã biết tôi đang không có tiết và đã gửi tin nhắn: “Không có tiết cũng không được lười đâu đấy. Tối nay làm sukiyaki nhé!”
Tôi trả lời “oke” bằng một sticker mèo tam thể giơ ngón cái và bắt đầu nghĩ đến thực đơn tối nay. Trong lúc đó, các vị trí được quyết định một cách đều đặn.
“Vậy thì, những người đã được chọn, xin hãy cố gắng trong suốt một năm tới nhé!”
Nhìn lên bảng thì thấy mọi vị trí đều được phân bổ một cách suôn sẻ. Dĩ nhiên là không có tên tôi.
Có lẽ đơn giản là bị phớt lờ vì bị đánh giá không đủ năng lực để đảm nhiệm công việc có trách nhiệm. Dù sao thì, cũng có một vài việc không thể né được.
(Ngay từ đầu đã phải trực nhật. Đúng như dự đoán, mọi người đều đã về hết. Cuối cùng thì vẫn chỉ còn lại mình tôi phải dọn dẹp.)
Từ hồi năm nhất đã thế rồi.
Bị gán cái mác “có vấn đề” nên bọn nó lấy lý do không muốn hít chung bầu không khí với tôi rồi bỏ mặc luôn công việc dọn dẹp.
Tôi có thể cũng bỏ về như tụi nó, nhưng cái tính thích sạch sẽ và cầu toàn lại khiến tôi không thể nào làm ngơ.
“Thôi thì, làm một mình cũng nhẹ đầu hơn.”
Cho dù mọi người cùng dọn thì bọn họ cũng chẳng làm ra hồn.
Quét sót, lau sót là chuyện thường. Dù còn bụi thì họ cũng coi như xong việc.
Trong đầu tụi nó chỉ toàn nghĩ đến chuyện sẽ chơi gì sau giờ học thôi.
Có lẽ cũng có kiểu suy nghĩ rằng phiền phức cứ để thằng vấn đề lo liệu là được.
Và rồi
“Ơ. Cậu vẫn còn ở đây à.”
Không hiểu sao Shiraki, người lẽ ra đã về từ trước, lại ló mặt vào.
“Có mặt ở đây thì có gì sai sao?”
“Không hẳn.”
Shiraki đi lấy lại hộp bút từ bàn mình.
Có vẻ cô chỉ quay lại vì để quên đồ.
Shiraki cất hộp bút vào cặp.
Sau một hồi im lặng, cô thì thầm.
“…Một mình à.”
Rồi bất ngờ thay, cô lấy khăn lau trong tủ dụng cụ dọn dẹp, nhúng nước ở bồn rửa tay rồi bắt đầu lau bàn.
“……”
“……”
Chuyện này chắc là do nhất thời cảm tính mà thôi.
Là đồng cảm chăng? Hay chẳng qua là không muốn để tôi đụng vào bàn của mình?
(Không muốn tôi đụng vào… là đáp án chính xác nhỉ?)
Tuyệt đối không được chạm vào bàn của con gái? Tôi cảm nhận được bầu không khí đó.
(Từ bị đối xử lạnh nhạt giờ thành bị xem như đồ dơ bẩn à.)
Là cách người Nhật dùng để gọi những thanh thiếu niên nổi loạn, bụi đời hoặc bất lương - thường là học sinh cấp 2, cấp 3 ăn mặc ngổ ngáo, nhuộm tóc, đánh nhau, trốn học, v.v. Đây là một tiểu văn hóa từng rất nổi tiếng ở Nhật, đặc biệt là những năm 80–90 người u ám, sống nội tâm Là một món lẩu truyền thống nổi tiếng của Nhật Bản, thường được ăn vào mùa đông hoặc trong các dịp đặc biệt