1
Tôi là một đứa nhát gan, thường xuyên run sợ vì những chuyện cỏn con. Mãi đến năm lớp ba tiểu học, tôi vẫn không dám một mình dậy đi vệ sinh lúc nửa đêm. Khe hở nhỏ của cánh tủ cũng đủ làm tôi sợ hãi. Mỗi khi tưởng tượng cảnh cánh cửa chỉ cần hé ra một chút, sẽ có một khuôn mặt từ trong bóng tối của tủ nhìn trộm tôi, là tôi lại không tài nào yên lòng được, trừ phi cánh cửa phải được đóng chặt lại. Thật ra, tôi vẫn luôn nghi ngờ rằng trên đời này căn bản không hề có ma quỷ, nhưng dù vậy, tôi vẫn thường xuyên sống trong sợ hãi.
Mãi gần đây tôi mới dần nhận ra, có lẽ mình nhát gan hơn những đứa trẻ khác. Vào một ngày Chủ nhật trong kỳ nghỉ xuân, tôi cùng mấy đứa bạn đạp xe đến siêu thị cạnh trường để mua một thứ gọi là “Sô-cô-la Hù Dọa”. Món quà vặt này có tặng kèm miếng dán, và đám con trai rất chuộng sưu tập loại miếng dán này. Lý do chúng tôi có thể đạp xe đến tận siêu thị là vì “Sô-cô-la Hù Dọa” rất khó mua ở các cửa hàng bình thường. Món hàng hot này hễ vừa được bày lên kệ là chẳng bao lâu sau đã bị đám trẻ con gần đó mua sạch. Tôi có một người bạn tên là Michio, mẹ cậu ấy làm việc ở siêu thị cạnh trường.
Từ mẹ cậu ấy, chúng tôi biết được khoảng mười giờ sáng Chủ nhật sẽ có một đợt “Sô-cô-la Hù Dọa” mới về.
Nghe được tin này, cả bọn quyết định đến siêu thị làm một chuyến mua sắm lớn.
Cuối cùng, chúng tôi cũng mua được món quà vặt mình ao ước.
“Cháu cảm ơn cô ạ.”
Một người bạn nói lời cảm ơn với mẹ của Michio đang làm việc trong siêu thị.
Giọng điệu của cậu ấy nghe thân thiết với cô ấy lắm.
Mẹ của Michio, trong bộ đồng phục siêu thị, mỉm cười đáp lại rồi nhìn về phía tôi: “Chào cháu nhé, Masao.”
Tôi cũng định bụng sẽ cảm ơn người ta, nhưng lại chần chừ mãi không nói nên lời. Chẳng hiểu sao tôi thấy ngượng nghịu vô cùng, trong lòng còn dâng lên một cảm giác sợ hãi mơ hồ. Tôi nghĩ mình là một người rất sợ người lạ, trừ phi là người thân thiết, nếu không tôi chẳng thể nào nói chuyện tử tế với đối phương được, cũng không dám nhìn thẳng vào mắt người lạ lần đầu nói chuyện. Vì vậy, đối mặt với mẹ của Michio, tôi chỉ cúi đầu im lặng rời khỏi siêu thị rồi leo lên xe đạp. Đây là kiểu hoạt động quen thuộc của chúng tôi. Mẹ tôi từng nói mỗi lần chúng tôi hoạt động tập thể, cả con phố lại thấy một hàng dài xe đạp, trông chẳng khác gì một băng đua xe.
Vừa đạp xe, tôi vừa nghĩ về chuyện lúc nãy đã không cảm ơn mẹ của Michio, lòng hối hận về phản ứng của mình khi đó.
Bạn bè đứa nào cũng lễ phép cảm ơn, còn mình thì chẳng nói chẳng rằng, chắc chắn sẽ bị coi là một đứa trẻ vô lễ.
Chúng tôi mở những gói quà vặt vừa mua trong công viên, xem xét những miếng dán tặng kèm bên trong. Những miếng dán đủ loại này được gọi là “Miếng dán Hù Dọa”. Lúc mua, quà vặt được đóng gói kín nên không thể biết được bên trong là loại miếng dán nào, vì thế việc nhìn thấy “Miếng dán Hù Dọa” mang lại một niềm vui giống như đánh bạc.
“Tuyệt vời!” một người bạn reo lên, giơ miếng dán trong túi cho chúng tôi xem. Miếng dán ấy phản chiếu ánh sáng bảy sắc cầu vồng dưới nắng. Đó là một miếng dán quý hiếm rất khó sưu tập. Ngay sau đó, các bạn tôi lần lượt vứt quà vặt vào thùng rác – ai cũng chỉ mua quà vặt để sưu tập miếng dán tặng kèm, còn sô-cô-la trong túi thì chẳng thèm nhìn đến một cái đã vứt đi. Tôi cũng làm theo họ. Tôi không biết tại sao, nhưng chính lúc đó, tôi đã nhận ra sự thật rằng mình nhát gan hơn người khác.
Mỗi người bạn của tôi đều dám ngẩng cao đầu nói chuyện với bất kỳ ai, đối mặt với người lạ cũng có thể lớn tiếng chào hỏi, tỏ ra không hề sợ sệt. Thậm chí họ có thể không chút do dự vứt những món quà vặt chưa ăn vào thùng rác. Dù tôi cũng làm y hệt, nhưng lần nào cũng cảm thấy sợ hãi.
Tôi cảm thấy vứt bỏ đồ ăn là một hành động rất xấu, nhưng mọi người lại xem đó là chuyện đương nhiên, chỉ có một mình tôi là thấy tim đập thình thịch – nếu bạn bè biết tôi bất an vì chuyện này, rất có thể tôi sẽ bị chế nhạo, nên tôi chỉ có thể giả vờ như không có chuyện gì.
Trường tiểu học tôi theo học nằm ở ngoại ô thành phố, xung quanh có rất nhiều ruộng đồng và đất hoang. Con đường hai bên nhà tôi đều là những lối đi nhỏ của ruộng đồng, đi qua nhà kính nhựa trồng dâu tây, xuyên qua con quốc lộ duy nhất của thị trấn là đến trường. Trên đường đi học, chúng tôi thường thấy những chiếc máy cày đang làm tung tóe bùn đất.
Có lần, khi tôi ngồi trên xe của dì ở thị trấn bên cạnh, dì nói: “Vùng này đúng là nhà quê thật.” Trước đó, tôi chưa bao giờ nghĩ nơi mình ở lại là vùng quê.
Vì vậy, khi nghe dì miêu tả như thế, một mặt tôi cảm thấy ngạc nhiên, mặt khác lại cảm thấy bị tổn thương, bởi vì trong lớp chúng tôi, từ “nhà quê” thường được dùng để chế nhạo người khác…
Kỳ nghỉ xuân kết thúc, vào buổi sáng đầu tiên của học kỳ mới, tôi cùng Michio đến trường.
Cái lạnh của mùa đông khiến da gần như muốn nứt ra, sang tháng Tư thời tiết đã ấm lên nhiều. Tuy nhiên, gió lạnh buổi sáng vẫn khiến người ta lạnh đến run rẩy, chúng tôi vừa run bần bật vừa đi về phía trường. Suốt kỳ nghỉ xuân, tôi chưa bao giờ đeo cặp sách, giờ đây cảm giác nặng trĩu trên lưng vừa quen thuộc lại vừa đáng ghét. “Nghe nói thầy chủ nhiệm học kỳ này là giáo viên mới ra trường đó,” Michio nói.
Trường tiểu học tôi học, cả thầy và trò cộng lại chỉ khoảng hai trăm người. Theo sự thay đổi của năm học, tôi và Michio lên lớp năm, vì không phân lại lớp nên năm nay chúng tôi tiếp tục học cùng nhau.
“Vậy chắc thầy còn trẻ lắm nhỉ?” tôi hỏi, Michio khẽ nghiêng đầu. “Nghe nói thầy vừa mới tốt nghiệp đại học.” Michio giải thích. Nhưng tôi hoàn toàn không biết đại học là nơi như thế nào, cũng khó mà tưởng tượng được.
Tôi và Michio lớn lên cùng nhau từ hồi mẫu giáo, mô hình nhựa là chủ đề chúng tôi thường xuyên trò chuyện.
“Không đợi sơn khô rồi mới sơn lớp thứ hai thì màu sắc thật sự không thể đẹp được.” Đây là câu cậu ấy hay nói.
Mỗi lần tôi tô màu cho mô hình nhựa ở nhà, bố mẹ lại phàn nàn về mùi sơn phun khó chịu. Nhà Michio thì rộng rãi, nên tôi thường đến nhà cậu ấy để thực hiện công đoạn tô màu. Thông thường, chúng tôi sẽ phun sơn trước rồi mới dùng kìm cắt các bộ phận ra. Nếu không tô màu, thành phẩm sẽ là một mô hình nhựa màu trắng trông rất đáng sợ và nhàm chán.
Khi đến trường, tôi định đặt giày vào tủ giày trong nhà đã dùng ở học kỳ trước thì phát hiện bên trong đã có giày của người khác. “Masao, sai rồi! Đó là tủ giày của lớp bốn mà.” Michio nhắc tôi.
Tôi đã quên mình đã lên lớp năm, vẫn còn định đặt giày vào tủ giày đã dùng đến tháng Ba. Phòng học tất nhiên cũng đã đổi, phòng học lớp năm ở cạnh phòng học lớp bốn năm ngoái. Vì vậy, tôi cũng suýt nữa thì vào nhầm phòng học lớp bốn. Sáng hôm đó tuy tôi không mắc lỗi gì lớn, nhưng lại lo lắng một ngày nào đó mình sẽ nhầm lẫn, khiến trong lòng bắt đầu nảy sinh nỗi sợ. Nghĩ đến cảnh bị các em lớp dưới chỉ trỏ chế nhạo, mặt tôi bất giác tái đi.
Phòng học mới luôn mang lại một cảm giác xa lạ. Phòng học được học sinh sử dụng lâu ngày, trên tường bất giác sẽ trở nên ngày càng nhộn nhịp, dán đầy tranh vẽ của giờ mỹ thuật và các câu thành ngữ bốn chữ của giờ thư pháp. Nhưng phòng học mới vào ngày đầu tiên lại cực kỳ tẻ nhạt, trên tường chỉ treo một chiếc đồng hồ hình tròn đơn giản. Phòng học đã đổi, bàn ghế sử dụng cũng không còn là những chiếc quen thuộc nữa. Vừa bước vào lớp, tôi thực sự không biết mình nên ngồi ở đâu, sau khi quan sát kỹ, tôi phát hiện mọi người đều thản nhiên ngồi vào chỗ đã được sắp xếp từ hồi lớp bốn, thế là tôi cũng ngồi theo. Bàn ghế trong trường được xếp thành từng cặp, thường một nam một nữ sẽ ngồi cùng nhau. Vào đầu học kỳ mới sẽ bốc thăm để quyết định thứ tự chỗ ngồi. Từ hôm nay lại là một học kỳ mới, nên chắc chắn sẽ bốc thăm lại. Lớp học ồn ào như một cái chợ. Về cơ bản, tôi không thích đi học, kỳ nghỉ xuân kết thúc khiến tôi có cảm giác như cuộc đời đã đi đến hồi kết, tâm trạng có chút u ám. Nhưng bị ảnh hưởng bởi không khí phấn khích của mọi người, tôi cũng cảm thấy nhẹ nhõm hơn một chút. Một cuộc sống mới sắp bắt đầu, trong lòng cũng dần tràn đầy cảm giác mong chờ vào những ngày đầu học kỳ.
Khi thầy Haneda mở cửa lớp bước vào, mọi người lập tức ngừng huyên náo, lớp học trở lại yên tĩnh. Các bạn học lần lượt trở về chỗ ngồi, chờ đợi thầy giáo đứng trên bục giảng lên tiếng. Thầy Haneda là một người đàn ông rất trẻ, dáng người gầy và cao. Giọng nói rất vang và trong, thái độ điềm tĩnh, trông không giống một giáo viên mới vào nghề.
“Chào các em. Thầy mới làm giáo viên chưa được bao lâu, có nhiều điều chưa biết, nhưng thầy hy vọng sẽ hòa đồng vui vẻ với các em.” Thầy dùng nét chữ ngay ngắn viết tên mình “Haneda Mitsunori” lên bảng đen, rồi bắt đầu tự giới thiệu. Sở thích của thầy là thể thao và cắm trại.
“Hồi đại học thầy là thành viên đội bóng đá.” Thầy vừa nói xong, đám con trai lập tức xôn xao từng nhóm nhỏ. Tôi cũng thích bóng đá, nhưng vì mọi người quá nhiệt tình nên tôi không thể nảy sinh cảm giác kính trọng đặc biệt đối với thầy. Tuy nhiên, thầy Haneda trông thực sự giống một cầu thủ bóng đá. Tôi nhớ hồi lớp bốn, giờ thể dục chúng tôi thường xuyên đá bóng. Thể hình tôi hơi mập, thể dục không phải là môn tôi giỏi, nhưng tôi vẫn thích bóng đá. Ví dụ, nếu giờ thể dục phải tập nhảy ngựa gỗ, tôi biết rõ mình hoàn toàn “không làm được”. Nhưng đá bóng chỉ cần chạy theo bóng một cách vừa phải, làm ra vẻ đá bóng, là đã có cảm giác tham gia vào trò chơi rồi. Dĩ nhiên, tôi sợ thất bại, đôi khi không tránh khỏi suy nghĩ “bóng đừng lăn về phía mình”. Dù vậy, đá bóng vẫn tốt hơn nhiều so với việc chạy marathon về cuối cùng.
Thầy Haneda nhanh chóng hòa đồng với mọi người. Mặc dù ban đầu không khí có chút ngượng ngùng, có lẽ đối với thầy Haneda, đây là lần đầu tiên thầy nhận chủ nhiệm lớp, vẫn chưa biết phải đối xử với chúng tôi như thế nào? Còn đối với học sinh, cũng có vấn đề tương tự.
Tiết học đầu tiên thầy Haneda dạy là môn Văn. Thầy lật sách giáo khoa ra, trò chuyện vài câu rồi bắt đầu đọc bài. Cả lớp đều im lặng nghe thầy giảng, gần như không có phản ứng gì với những câu chuyện cười mà thầy Haneda cố tình nói để làm vui lòng mọi người. Vì vậy, thầy thỉnh thoảng lại lúng túng lẩm bẩm một mình trên bục giảng, với vẻ mặt không biết nên nói gì. Mãi đến sự việc xảy ra vào giờ ra chơi mới rút ngắn khoảng cách. Thầy Haneda đang ở phòng giáo viên, mấy bạn nam đá bóng trong lớp làm vỡ cửa sổ kính. Mọi người đều nghĩ thầy Haneda chắc chắn sẽ nổi giận, mấy bạn nam làm vỡ kính cũng đã chuẩn bị tâm lý bị mắng, nhưng thầy không hề nổi giận với họ.
“May mà không ai bị thương. Hồi trước thầy cũng hay làm chuyện này.”
Thầy chỉ đơn giản nhắc nhở mọi người sau này không được đá bóng trong lớp học. Sau chuyện này, hình ảnh của thầy Haneda trong lòng các bạn nam đã thay đổi, họ cảm thấy thầy không giống những người lớn khác, là một giáo viên dễ giao tiếp. Thầy Haneda mỗi thứ Hai và thứ Năm sẽ phát cho chúng tôi một tờ giấy photo. Nội dung giống như một tờ báo của khối, viết về suy nghĩ của thầy và tình hình của lớp. Tiêu đề trên cùng của tờ giấy ghi mấy chữ “Thời báo Lớp Năm”.
“Thầy chủ nhiệm mới cũng khá tận tâm đấy.” Mẹ tôi nói khi xem tờ “Thời báo Lớp Năm” tôi mang về. Chuyên mục thầy Haneda viết rất thú vị, mọi người trong nhà đều thay phiên nhau đọc.
Một hôm, thầy mang cá vàng đến lớp. Thầy đặt bể cá ở phía sau lớp học.
“Tại sao lại là cá vàng nhỉ?” Michio nhìn bể cá lẩm bẩm.
“Sao không phải là chó hay mèo?” tôi đãng trí nhìn những bọt khí liên tục nổi lên trong bể cá nói, mèo đáng yêu hơn cá vàng nhiều.
“Chắc tại chó mèo ồn ào quá.” “Vậy à? Chỉ được nuôi sinh vật không biết kêu thôi sao?”
“Cá piranha chắc cũng được đấy nhỉ?” Michio nói xong, cười tủm tỉm.
Tôi nghe nói cá piranha là một loại cá nhiệt đới, còn được gọi là cá ăn thịt người, sẽ tấn công con người, có vẻ rất hợp với tâm lý của đám con trai. Tôi ngắm nhìn những con cá vàng đang chậm rãi vẫy vây trong bể, thầm nghĩ nếu được tham gia vào tổ chăm sóc thì tốt quá. Chăm sóc cá vàng là công việc nhẹ nhàng nhất trong số các công việc được giao cho cả lớp.
Thầy Haneda rất được học sinh yêu quý. Các bạn nam thường chơi “bóng đá-bóng chày” với thầy vào giờ nghỉ trưa. “Bóng đá-bóng chày” là môn thể thao dùng bóng đá thay cho bóng chày, người ném bóng ném quả bóng đá, còn người đánh bóng thì dùng chân đá quả bóng đi. Các đội được chia thành đội đỏ và đội trắng theo thể lực và vóc dáng, điểm mấu chốt là cân bằng thực lực hai đội, tránh tình trạng trận đấu nghiêng về một phía. Vì vậy, khi lớp chúng tôi thi đấu bóng đá, cũng sẽ chia thành đội đỏ và đội trắng để đối đầu. Trong môn “bóng đá-bóng chày”, thầy cũng là một cao thủ đáng gờm, nên đội có thầy phải chia những bạn có năng khiếu thể thao tốt hơn sang đội đối phương.
Quả bóng thầy đá bay rất cao và xa. Người từng đá bóng quả nhiên khác biệt, kỹ thuật chân đúng là thượng thừa. Khi quả bóng bay qua đầu cầu thủ phòng ngự cuối cùng của sân, tất cả các bạn nam đều há hốc mồm, ngây người nhìn quả bóng bay đi. Mỗi khi đến lượt thầy đá, gần như lần nào cũng là một cú home-run. Nhưng vì những bạn có năng khiếu thể thao tốt hơn đều được phân vào đội kia, nên trận đấu thường diễn ra rất gay cấn. Tóm lại, thầy Haneda đã hoàn toàn hòa đồng với các bạn nam trong lớp. Mặc dù mối quan hệ thầy trò vẫn tồn tại, nhưng khi nô đùa thì lại giống như những cậu bé thích bóng đá và cầu thủ họ yêu thích cùng chơi đùa. Thầy đã hòa nhập vào cuộc sống của các bạn trong lớp, giống như một người bạn thân thiết. Trong số các giáo viên từng chủ nhiệm chúng tôi, thầy Haneda là người đầu tiên khiến mọi người cảm thấy gần gũi đến vậy.
Nhưng tôi gần như chưa từng nói chuyện với thầy, vì tôi không rành về bóng đá, chủ đề có thể trò chuyện với người khác nhiều nhất là truyện tranh, game điện tử, hoặc là mô hình nhựa, và những chủ đề này dường như chẳng có điểm chung nào với thầy Haneda. Là một đứa chẳng có gì nổi bật trong lớp, có lẽ thầy còn chẳng biết có một học sinh như tôi tồn tại trong lớp học này.
Tôi rất sợ những người được gọi là “thầy cô”. Cố gắng nhớ lại những thầy cô chủ nhiệm trước đây nhưng chẳng thể nào nhớ ra khuôn mặt họ, không một chút ký ức nào, chính tôi cũng cảm thấy thật khó tin. Có lẽ vì tôi chưa bao giờ thử nói chuyện thân mật với họ, nên họ mới không lưu lại trong ấn tượng của tôi? Khi nói chuyện với thầy cô, tôi luôn rất căng thẳng. Tôi cảm thấy nói chuyện với thầy cô là một việc thất lễ, vì vậy tôi rất ít khi nói chuyện với họ. Trong lòng tôi có một suy nghĩ vô cớ rằng chỉ khi có chuyện xảy ra mới được chủ động tìm thầy cô nói chuyện, còn những lúc khác thì không được chủ động bắt chuyện. Vì vậy, tôi rất ghen tị với những bạn có thể dễ dàng nói chuyện với thầy qua bóng đá. Nếu tôi có thể trở thành bạn tốt với thầy Haneda thì tốt biết mấy! Thầy nói chuyện lúc nào cũng tươi cười, khiến mọi người cảm thấy rất vui vẻ. Xung quanh thầy có một vầng sáng rạng rỡ và dễ chịu, nên nếu thầy có thể trò chuyện với tôi về truyện tranh hay game điện tử, chắc chắn sẽ rất vui.
Một ngày tháng Tư, thầy Haneda đến nhà tôi thăm phụ huynh. Mẹ tôi vì có cơ hội gặp được thầy Haneda nổi tiếng nên từ hôm trước đã tỏ ra vô cùng vui vẻ. Ngay cả chị gái đang học cấp hai của tôi cũng muốn biết thầy Haneda trông như thế nào. Vì tôi cứ khoe khoang thầy Haneda trông rất giống một cầu thủ bóng đá nào đó, nên chị đã nài nỉ mẹ: “Nếu thầy đến, mẹ chụp vài tấm ảnh giúp con nhé, con xin mẹ đó!”
Thầy Haneda bấm chuông cửa, đến nhà tôi rồi.
“Chào mừng thầy ạ.”
Mẹ tôi và thầy tươi cười chào hỏi nhau ở cửa. Tôi bất giác cảm thấy ngượng ngùng. Cảm giác thầy và mẹ đứng cạnh nhau thật kỳ lạ, có lẽ vì sống ở vùng quê chăng? Người ta thường nói nhà chúng tôi rộng rãi, trên đường đến phòng khách thầy cũng nói: “Nhà rộng rãi quá ạ.” Thật ra thầy không hề khen tôi, nhưng tôi lại cảm thấy có chút vui mừng một cách khó hiểu.
Tôi đặt ly trà lúa mạch lên khay, mang đến trước mặt thầy đang ngồi trên sofa phòng khách. Đây là công việc mẹ đã giao cho tôi từ hôm trước. Có lẽ mẹ muốn nhân cơ hội này thể hiện tôi là một đứa trẻ được giáo dục tốt.
“Ở trường Masao có ngoan không ạ?” mẹ hỏi thầy.
Tôi ngồi cạnh mẹ, căng thẳng lắng nghe họ nói chuyện. Tôi không thích không gian này, rất muốn trốn khỏi phòng khách về phòng đọc truyện tranh, nhưng tôi không có can đảm thực hiện suy nghĩ đó.
“Đôi khi hơi rụt rè, nhưng rất chăm chỉ ạ.” thầy trả lời như vậy.
Tôi hiếm khi giơ tay phát biểu trong lớp, thầy cũng chỉ ra điểm này. Thật ra không phải lúc nào tôi cũng không biết câu trả lời, chỉ là với tính cách của tôi, dù biết câu trả lời, tôi cũng không có can đảm giơ tay phát biểu, vì cực kỳ sợ gây chú ý. Hơn nữa, lỡ như tôi tưởng mình biết câu trả lời, tự tin giơ tay trả lời mà kết quả lại sai, thì vì sự tự tin ban đầu, tôi sẽ càng cảm thấy xấu hổ và thất bại hơn, chẳng phải quá mất mặt sao? Mỗi lần thầy đặt câu hỏi trên bục giảng, tôi chỉ hình dung ra đủ loại kịch bản thất bại trong đầu, căng thẳng đến toát mồ hôi, hoàn toàn không có can đảm giơ tay phát biểu. Vì chỉ cần giơ tay, ánh mắt của mọi người sẽ tập trung vào tôi, tôi sợ đối mặt với ánh mắt của mọi người, cảm giác như ai cũng đang mong chờ thấy tôi thất bại.
“Thầy ơi, sau này mong thầy quan tâm đến cháu Masao nhà tôi nhiều hơn ạ.” Mẹ tôi kính cẩn cúi đầu, tiễn thầy Haneda ra về.
“Vậy tôi xin phép về.”
Thầy Haneda ngồi vào chiếc xe ô tô màu đen đậu trong bãi đỗ xe nhà chúng tôi, vẫy tay chào tạm biệt tôi, tôi vui lắm. Thầy đã chủ nhiệm lớp chúng tôi được hai tuần, trong thời gian đó, tôi và thầy vẫn còn xa lạ, nhiều nhất cũng chỉ nói chuyện được hai ba câu, mà lại là trong lúc lớp học ồn ào, thầy nói bâng quơ khi trò chuyện với mọi người. Nhưng cái vẫy tay của thầy lại mang một ý nghĩa khác, đối với tôi đó là một hành động mang cảm giác thân mật. Tôi nhìn theo chiếc xe của thầy từ từ đi xa, cũng thở phào nhẹ nhõm vì buổi thăm phụ huynh đã kết thúc suôn sẻ.
“Thầy đúng là người tốt.” Tối hôm đó, lúc ăn cơm mẹ nói với tôi như vậy.
“A! Con cũng muốn xem! Thầy là người như thế nào? Có đẹp trai không ạ?” chị gái tôi hỏi dồn mẹ.
Mẹ nói thầy rất giống một nghệ sĩ đang nổi tiếng, chị tôi càng la toáng lên hối hận.
“Lần sau thầy của Ono cũng đến thăm phụ huynh, lúc đó con bưng trà lên là có thể thấy thầy rồi.”
Gia đình chúng tôi có năm người, ngoài bố mẹ ra tôi còn có một chị gái và một em trai. Em trai Ono nhỏ hơn tôi hai tuổi, học lớp ba tiểu học, là một đứa trẻ hoạt bát, chạy rất nhanh. Anh em mà khác nhau nhiều như vậy có lẽ cũng hiếm thấy? Mấy hôm trước sinh nhật, Ono đã xin mẹ món quà là một chiếc găng tay bóng chày. Tôi, một người ghét tất cả các môn thể thao, không thể hiểu được lựa chọn này.
“Nhưng thầy của Ono là cô giáo mà!” chị tôi thốt lên một tiếng gần như là hét.
2
Mỗi người trong lớp chúng tôi đều được giao một công việc, thường được gọi là “Tổ OO”. Những người trong tổ phục vụ ăn uống sẽ phải đứng trước lớp vào giờ ăn để đọc thực đơn trong ngày, sau đó còn phải nói “Mời các bạn chắp tay, mời ăn cơm.” Đợi tổ phục vụ ra lệnh, mọi người mới bắt đầu ăn bữa trưa dinh dưỡng. Tổ thể dục thì phải chuẩn bị thảm hoặc bóng dùng trong giờ học trước khi vào tiết thể dục, sau đó đứng trước mọi người hô khẩu lệnh để cả lớp cùng tập thể dục khởi động. Việc phân công công việc được quyết định vào đầu học kỳ và sẽ không thay đổi cho đến học kỳ tiếp theo. Nếu bị phân vào tổ mình không thích, cả học kỳ sẽ phải làm công việc mình không thích. Vì vậy, khi quyết định nhân sự cho các tổ, mọi người đều rất thận trọng. Vào thứ Năm sau buổi thăm phụ huynh, chúng tôi dùng giờ sinh hoạt để phân công công việc.
“Bạn nào muốn vào tổ báo tường thì giơ tay.” thầy Haneda nói.
Vài người trong lớp giơ tay, tổ báo tường phải làm và phát hành báo của khối, khác với tờ “Thời báo Lớp Năm” của thầy Haneda, tờ báo này được viết từ góc nhìn của học sinh.
Công việc đại khái được chia thành chín tổ, mỗi tổ có từ ba đến bốn người. Những tổ được yêu thích sẽ có nhiều người giơ tay tình nguyện, lựa chọn của mọi người quả nhiên có sự thiên vị, nhưng không phải tất cả những người tình nguyện đều được như ý, nếu không những tổ không được yêu thích sẽ không có ai phụ trách, và hoạt động của lớp sẽ gặp vấn đề.
“Bạn nào muốn vào tổ chăm sóc thì giơ tay.” Thầy vừa nói xong, lập tức có sáu người giơ tay. Tôi là một trong số đó.
Tổ chăm sóc chỉ cần phụ trách nuôi cá vàng là được. Tôi đã luôn rất muốn vào tổ chăm sóc. Những người trong tổ phục vụ ăn uống hay tổ thể dục đều phải đứng trước mọi người. Tôi cố gắng hết sức để tránh những công việc gây chú ý như vậy, bị phơi bày dưới ánh mắt của mọi người khiến tôi cảm thấy rất ngượng ngùng, lỡ như thất bại sẽ lập tức bị lộ tẩy và trở thành trò cười. Tôi sợ đối mặt với tình huống đó, nên hy vọng được vào tổ chăm sóc. Tổ chăm sóc chỉ cần cho cá ăn vào một giờ cố định mỗi ngày và hai tuần dọn bể cá một lần. Đây là một công việc mà mọi người không nhìn thấy, hoàn toàn diễn ra một cách thầm lặng, tôi có thể hoàn thành nó mà không bị ai chú ý.
“Thầy không thích quyết định bằng oẳn tù tì, các em hãy tự thảo luận với nhau, quyết định ai sẽ vào tổ chăm sóc. Những bạn được chọn vào tổ chăm sóc chậm nhất là ngày mốt hãy báo cho thầy biết.” thầy nói như vậy.
Những người muốn vào tổ chăm sóc có tôi, Inoue, Ushijima, bạn Eguchi, bạn Mizuizu, bạn Furuta, tổng cộng sáu người. Ba nam, ba nữ. Ba cô bạn gái đó luôn đi cùng nhau. Còn Inoue và Ushijima thì rất thân, khi đá bóng luôn là lực lượng tiên phong. Chiều hôm đó trước khi tan học, tôi cứ canh cánh trong lòng về kết quả thảo luận, nhưng vì không có ai chủ động tìm tôi bàn bạc, tôi đoán cuộc họp có lẽ sẽ diễn ra vào ngày mai, nên đi thẳng về nhà. Trên đường về, tôi và Michio nói chuyện về nội dung của KORO KORO COMIC, đó là một tạp chí truyện tranh rất được các bạn nam yêu thích, phát hành vào ngày mười lăm hàng tháng, trên đó có đăng nhiều kỳ các bộ truyện tranh nổi tiếng như “Doraemon” và “Cậu bé”, và những món đồ chơi thịnh hành lúc đó như miếng dán hù dọa hay xe đua mini bốn bánh, chúng tôi cũng biết đến từ tạp chí đó.
“Masao, kỳ này cho tớ mượn KORO KORO nhé.” Michio nói trong khi đi trên bờ ruộng với khả năng giữ thăng bằng tuyệt vời.
Chúng tôi đều gọi tắt KORO KORO COMIC là “KORO KORO”. Trên đường về nhà có một đoạn đường mà một bên là một cánh đồng với tầm nhìn tuyệt vời. Nhìn ra xa chỉ thấy những dãy núi liên tiếp, cao sừng sững như một bức tường. Vào những ngày âm u, do bề mặt được bao phủ bởi những khu rừng rậm rạp, những ngọn núi sẽ hiện lên một màu xanh biếc, còn khi trời xanh biếc, màu xanh của cây cối như lan tỏa ra, càng thêm tầng lớp và chiều sâu. Lúc đó trời quang đãng, cảnh núi non như được phủ một lớp lọc màu xanh nhạt, ruộng đồng đã được bơm đầy nước. Tôi không quan tâm khi nào lúa sẽ mọc, thậm chí còn không biết mùa cấy lúa, nhưng những cánh đồng đầy nước như một tấm gương trải rộng ra bầu trời, nhìn ra xa cảm giác tràn ngập tầm mắt ấy thật dễ chịu.
“Tớ hỏi này… có phải tầm này năm ngoái bắt đầu có kỳ truyện dài ‘Doraemon’ không?” tôi hỏi. Michio gật đầu.
Không biết có phải do trí nhớ kém đi không, mà chuyện năm ngoái tôi không nhớ rõ, không có sự xác nhận của cậu ấy, tôi chẳng có chút tự tin nào vào trí nhớ của mình. Vì các kỳ truyện “Doraemon” thường là những câu chuyện đơn lẻ. Nhưng trong một năm sẽ có vài tháng KORO KORO đăng kỳ truyện dài phiên bản điện ảnh của “Doraemon”.
“Năm nay vẫn chưa bắt đầu. Tầm này năm ngoái, truyện dài đã bắt đầu đăng rồi.” Tôi bắt đầu lo lắng năm nay sẽ không có phiên bản điện ảnh của Doraemon.
“Năm nay có khi nào chiếu thẳng phim luôn không?”
“Ai mà biết được?” tôi vừa lẩm bẩm, vừa chỉnh lại chiếc cặp sách lệch trên vai.
“A, nhìn kìa!”
Michio đứng ở mép bờ ruộng, nhìn xuống cánh đồng đầy nước. Ánh mắt tôi cũng nhìn theo hướng cậu ấy chỉ. Trong ruộng chỉ có bùn và nước. Bùn lắng xuống đáy, nước trong vắt. Đột nhiên, tôi thấy có thứ gì đó khẽ động đậy dưới nước. Một sinh vật trong suốt to bằng đầu ngón tay. Thân có đốt, có những chiếc chân nhỏ, trông giống như tôm, chúng tôi vẫn gọi nó là tôm mũ sắt; ngoài ra còn có một loài khác gọi là sam mũ sắt, nhưng sinh vật chúng tôi thấy không phải là sam mũ sắt. Tôi nhớ trong sách giáo khoa môn Văn có một bài học, nói rằng sam mũ sắt là một sinh vật rất quý hiếm, còn tôm mũ sắt chỉ cần tìm kỹ trong ruộng là có thể thấy dấu vết của nó. Loại tôm mũ sắt này khác xa với sinh vật quý hiếm kia, là một sinh vật không rõ danh tính nhưng có thể thấy ở khắp nơi xung quanh. Nhưng thực tế, tên chính xác của sinh vật trong suốt này có phải là tôm mũ sắt hay không thì vẫn chưa biết.
Michio đưa ngón trỏ vào nước ruộng. Con tôm mũ sắt sợ hãi chạy tán loạn. Đầu ngón tay của Michio từ từ chọc vào lớp bùn dưới đáy nước, lớp bùn lắng đọng bay lên như khói, lan tỏa ra lớp nước trong suốt trên bề mặt. Tôi lơ đãng tưởng tượng nếu mình được vào tổ chăm sóc, có lẽ nên đề nghị mọi người nuôi thêm thứ gì đó ngoài cá vàng, tôm mũ sắt cũng không tệ, chỉ nuôi những sinh vật nổi tiếng thì hơi nhàm chán. Một sinh vật bất ngờ như tôm mũ sắt chắc sẽ vui hơn? Nếu tôi nói ý tưởng này với thầy, không biết thầy sẽ nghĩ sao? Thầy có thấy vui không? Nếu vậy thì tốt quá. Ngày hôm sau, tôi cứ ngỡ mình đã được vào tổ chăm sóc. Sau tiết học thứ hai, thầy Haneda gọi tôi lại nói chuyện, tôi, một người hiếm khi nói chuyện với thầy, trở nên hơi căng thẳng.
“Masao vào tổ chăm sóc à?”
Thầy Haneda cho biết Inoue và Ushijima đã bày tỏ ý định rút khỏi tổ chăm sóc. Vì số lượng có hạn, nếu họ tiếp tục muốn vào tổ chăm sóc, có thể sẽ bị bắt buộc chuyển sang các tổ khác, có thể là tổ họ không thích. Họ đã nhìn thấu điều này nên quyết định chủ động rút lui để chọn các tổ khác còn chỗ trống. Tôi không hỏi trực tiếp, đây chỉ là suy đoán của tôi thôi. Inoue và Ushijima là những đứa trẻ hoạt bát trong lớp, thuộc nhóm ít khi nói chuyện với tôi, nên việc hỏi họ lý do rút lui đối với tôi là một việc rất khó khăn. Trường không có chế độ phân lớp, hai người họ từ khi nhập học đã luôn học cùng lớp với tôi. Lẽ ra tôi có thể nói chuyện với họ một cách dễ dàng, nhưng thực tế lại không phải vậy, nói chuyện với hai người họ tôi vẫn cảm thấy căng thẳng.
Tóm lại, tôi nghĩ ý của thầy là số người được phân vào tổ chăm sóc chỉ còn lại bốn người. Số lượng thành viên của tổ chăm sóc ban đầu dự định là ba người, nhưng đôi khi sẽ có một người dự bị, nên tôi đã nói: “Dạ, em ở tổ chăm sóc ạ.”
Thầy nghe xong, gật đầu nói: “Ừ, thầy biết rồi,” rồi rời khỏi lớp.
Ngày hôm sau đến trường, một sự thay đổi tinh vi nào đó khiến tôi nhận ra có điều gì đó không ổn, trong lớp học tràn ngập một không khí khó chịu khác thường. Trong lớp có một bầu không khí kỳ lạ, nguyên nhân là do ánh mắt của mọi người đều tập trung vào tôi. Ban đầu tôi nghĩ đó chỉ là do mình tự suy diễn, nhưng theo thời gian, sự nghi ngờ chuyển thành chắc chắn. Tôi không biết tại sao, tôi quay lại nhìn về phía sau để xác nhận sự thật, mọi người liền vội vàng dời ánh mắt đi và giả vờ nói chuyện với bạn bên cạnh. Khi tôi quay đầu lại, lại phát hiện nhiều người đang liếc trộm tôi. Mắt tôi không mọc sau gáy, không thể nhìn thấy sau lưng mình, nhưng lại cảm nhận được một cách khó hiểu rằng trong ánh mắt của mọi người dường như ẩn chứa sự khinh miệt.
Mọi người bị sao vậy? Tôi cảm nhận rõ ràng ánh mắt của mọi người gần như mang theo ngọn lửa hừng hực, cảm giác nóng rát ấy gần như muốn thiêu cháy tôi. Trái tim đã hoàn toàn hỗn loạn bất an, không biết phải làm sao.
Tôi hỏi cô bạn ngồi cạnh mình, tên là Ninomiya. “Mọi người lạ quá, có chuyện gì xảy ra à?”
Đầu học kỳ, khi biết mình ngồi cạnh cậu ấy, tôi có chút vui thầm. Vì Ninomiya rất tốt bụng, dù là con trai tôi cũng dám mở lời nói chuyện với cậu ấy. Dù là con gái nhưng tháng nào cậu ấy cũng mua KORO KORO COMIC. Cậu ấy còn nói chuyện truyện tranh với tôi. Trong số các bạn gái chỉ có cậu ấy đọc KORO KORO.
“Cái này tớ cũng không biết nữa.” Ninomiya nghi ngờ nghiêng đầu nói.
“Masao có làm gì không?”
“Chắc là không có…”
Khi chúng tôi đang nói chuyện, các bạn gái khác vẫy tay gọi Ninomiya, cậu ấy liền đi về phía họ. Cô bạn gái gọi Ninomiya qua liếc tôi với vẻ mặt ghét bỏ, rồi thì thầm gì đó vào tai Ninomiya. Ngồi ở chỗ nhìn họ, trong lòng tôi mơ hồ cảm thấy có chuyện không hay đã xảy ra.
“Các cậu đang nói gì vậy?” tôi hỏi Ninomiya.
“Không có gì.” cậu ấy trả lời một cách thản nhiên, cuộc trò chuyện của chúng tôi kết thúc tại đó.
Sau giờ sinh hoạt buổi sáng, tôi đến phòng giáo viên tìm bàn làm việc của thầy Haneda. Bàn thầy ở gần cửa, trên bàn có sách giáo khoa chuyên dụng của thầy, khác với sách của học sinh, trên đó có nhiều ghi chú bằng chữ đỏ. Bên cạnh còn có đồ gọt bút chì, bảng kế hoạch, tách trà…
Thầy Haneda vừa thấy tôi đến, giữa hai hàng lông mày đã nhíu lại. “Con người không được nói dối. Nghe nói em không phải là thành viên tổ chăm sóc?”
Đột nhiên bị thầy chất vấn như vậy, tôi lập tức hoang mang, vì sợ hãi nên không nói được lời nào, chỉ ngây người đứng đó chờ thầy nói tiếp. Khi hoàn hồn lại, tôi thấy hai tay mình đang đan vào nhau, vô thức vặn vẹo. Tình hình có vẻ là ba cô bạn gái muốn vào tổ chăm sóc đã nói với thầy rằng tôi đã làm điều không nên làm, kết quả là thầy chuyển tôi từ tổ chăm sóc sang tổ thể dục đang thiếu người. Chuyện này khiến tôi bị sốc nặng, nhưng điều tôi không thể chấp nhận hơn là mình dường như đã bị hiểu lầm: cũng không hiểu mình rốt cuộc đã làm sai điều gì, tôi hiểu rằng mình phải hỏi thầy cho rõ ràng, nhưng lại không thể diễn đạt được ý của mình. Thầy không hỏi han gì đã nổi giận với tôi, chứng tỏ thầy đã认定 sự thật là như vậy. Cuối cùng, tôi không nói một lời nào rời khỏi phòng giáo viên, nghĩ lại xem mọi chuyện sao lại thành ra thế này? Trên đường về lớp, tôi gặp Michio ở hành lang. Cậu ấy nhún vai kể cho tôi nghe những lời đồn đại trong lớp, lúc này tôi mới biết mình đang ở trong tình huống nào.
Theo lời Michio, cuộc thảo luận quyết định tổ chăm sóc đã diễn ra mà tôi không hề hay biết, tôi, người không tham gia thảo luận, đã bị mọi người nhất trí phán quyết là “không có tư cách vào tổ chăm sóc”. Năm người còn lại sau một cuộc thảo luận dài, kết quả là có hai bạn nam đã miễn cưỡng từ bỏ tư cách. Việc tôi, người không tham gia thảo luận, lại được vào tổ chăm sóc là điều mọi người không thể chấp nhận. Dù tôi có vào tổ chăm sóc với tư cách dự bị, đối với hai bạn nam đã chủ động từ bỏ kia vẫn là quá gian xảo.
Trong tình huống không ai tìm tôi thảo luận, tôi mới lầm tưởng mình có thể vào tổ chăm sóc, điều này cũng không thể trách được phải không? Tôi muốn giải thích với mọi người rằng tôi không có ác ý, cũng không vì muốn vào tổ chăm sóc mà làm những chuyện như vậy. Nhưng khi tôi cố gắng mở lời biện minh, mọi người đều lộ vẻ ghét bỏ, tỏ vẻ không muốn nghe, tôi cảm thấy mình như biến thành người vô hình…
Michio nói: “Là do Masao không đúng, đáng lẽ cậu phải hỏi mọi người có họp bàn không rồi mới về nhà.”
Tôi không làm được, tôi không dám nói chuyện với ba cô bạn gái đó, hai bạn nam kia lại là nhân vật trung tâm của lớp, tôi khó mà mở lời với họ, những người luôn được mọi người vây quanh. Mỗi khi tôi định chủ động bắt chuyện với ai đó, tôi đều cảm thấy bất an, những người tôi dám nói chuyện thực ra chỉ là một phần nhỏ những bạn thân thiết hơn mà thôi. Tôi muốn nói với mọi người đây là một sự hiểu lầm, nhưng không ai chịu nghe tôi nói, không biết phải giải thích với mọi người như thế nào, tôi chẳng thể cứu vãn được gì.
3
Thầy Haneda có tiếng tăm rất tốt. Trong lớp không ai bất mãn với thầy. Việc thầy trẻ và đẹp trai đã đủ khiến học sinh các lớp khác ghen tị, mọi người cũng vì thế mà tự hào. Thầy cũng rất hài lòng với thành quả của lớp mình chủ nhiệm. Có lần tôi nghe được cuộc đối thoại ở hành lang trước phòng giáo viên.
“Thầy Haneda có vẻ rất được lòng bọn trẻ nhỉ!” Thầy trưởng phòng giáo vụ mỉm cười nói. Thầy Haneda vui vẻ gật đầu nói: “Đâu có ạ… mới tháng đầu tiên thôi. Tốt xấu phải xem sau này nữa.”
Các bạn trong lớp đều mừng vì thầy Haneda là chủ nhiệm của chúng tôi. Vừa biết đá bóng lại giống như một người anh đáng tin cậy, những quy tắc thầy Haneda đưa ra đều khiến các bạn yên tâm tuân theo. Trước đây luôn có vài đứa trẻ hơi thô lỗ không nghe lời, cố tình ngáng chân người khác hoặc chọc các em lớp dưới khóc ré lên. Những đứa này cũng răm rắp nghe lời thầy Haneda, nhìn thầy bằng ánh mắt sùng bái một người anh lớn, mong muốn xây dựng mối quan hệ thân thiết với thầy. Nhưng theo thời gian, bắt đầu xuất hiện những tiếng nói bất mãn. Giai đoạn vàng son qua đi, dần dần ngày càng có nhiều người phủ nhận những việc làm của thầy Haneda.
Chuyện xảy ra trong giờ Toán. Trên bảng đen là một dãy dài các con số và biểu đồ, thầy giảng bài rất hăng say, còn mọi người thì tỏ vẻ không mấy hứng thú. Một lúc sau, chuông báo hết giờ vang lên, lúc này trên mặt mọi người đều hiện lên vẻ phấn khích, nhưng thầy vẫn tiếp tục giảng bài.
“Phần thầy đang dạy rất quan trọng, nhưng vừa rồi các em không tập trung nghe giảng, nên chúng ta đành phải lùi thời gian tan học lại.”
Mọi người cảm thấy rất bất mãn về chuyện này. Nghe thấy những lời phàn nàn của học sinh, thầy tỏ ra ngạc nhiên một cách bất ngờ. Lần khác, thầy cho cả lớp đọc sách giáo khoa môn Văn, mọi người theo thứ tự chỗ ngồi, lần lượt đứng dậy đọc các đoạn khác nhau. Khi sắp đến lượt mình, tôi bắt đầu cảm thấy bất an, trong lòng cầu mong đoạn mình đọc càng ngắn càng tốt. Khi một bạn đang đọc câu chuyện của Miyazawa Kenji, thầy phát hiện một bạn gái ngồi trước quay xuống nói chuyện với người phía sau, đột nhiên thầy hét lớn: “Chú ý nghe!” Giọng nói đáng sợ như một quả bom bất ngờ phát nổ. Bạn đang đọc sợ hãi ngừng lại, lớp học lập tức im phăng phắc, không lâu sau cô bạn bị mắng bật khóc. Sau giờ học, mọi người trách thầy quá đáng. Thầy còn từng cho kiểm tra đột xuất một lần, không những thế, tối hôm đó còn gọi điện về nhà những học sinh điểm quá kém để mách phụ huynh. Hành động này đã trở thành chủ đề bàn tán của mọi người.
“Nếu không làm vậy, có phải các em sẽ không muốn học hành nghiêm túc không? Thầy làm vậy là vì các em thôi.” Thầy nói trong lớp như vậy, và khá xúc động vì sao mọi người không thể thông cảm cho thầy.
Uy tín của thầy Haneda trong mắt học sinh dần dần đi xuống. Còn tôi, kể từ sau chuyện phân công tổ, đã rất không muốn đi học, buổi sáng đến trường phải lê hai chân nặng trĩu, đến trường rồi cũng không ai thèm nói chuyện với tôi, không… họ vẫn nói chuyện, nhưng thái độ cực kỳ lạnh nhạt. Đầu đuôi câu chuyện đó tôi chỉ giải thích với Michio một lần duy nhất, tôi vẫn không thể giải thích với từng người trong lớp rằng đó là một sự hiểu lầm, và dường như cũng không ai muốn nghe tôi giải thích. Khi tôi chủ động nói chuyện với họ, ai cũng nhanh chóng kết thúc cuộc trò chuyện. Mặc dù không biểu hiện rõ ràng, nhưng mỗi khi tôi bắt đầu nói, mọi người hoặc là nhìn đi chỗ khác, hoặc là lập tức chuyển chủ đề. Thấy họ đối xử với mình như vậy, tôi không khỏi buồn bã, lập tức lắp bắp không nói nên lời. Những chuyện này không gây tổn thương rõ ràng và nghiêm trọng như các vụ bắt nạt, chỉ là cảm giác nhỏ nhặt như sự thay đổi của thời tiết. Nhưng nó đã biến thành nỗi bất an của tôi đối với mọi chuyện, lớn đến mức tôi muốn trốn khỏi lớp học, nhưng làm vậy chỉ khiến mọi chuyện ầm ĩ hơn, điều đó còn đáng sợ hơn. Lỡ như thầy giáo trong giờ sinh hoạt lại lấy chuyện này ra trưng cầu ý kiến mọi người, tôi không chỉ cảm thấy xấu hổ mà còn có cảm giác mình đã biến thành một học sinh bị bắt nạt, vì vậy giả vờ như không nghĩ ngợi gì nhiều mà tiếp tục tương tác với mọi người có lẽ sẽ tốt hơn? May mắn là Michio, người nhận ra tình trạng của tôi, vẫn đối xử với tôi như trước.
Còn thầy Haneda, có phải thầy ghét tôi không? Thầy luôn tỏ ra có chút không vui với tôi. Quá trình nói chuyện tuy mặt đầy tươi cười, nhưng khi nói xong, thầy liền lập tức trở nên vô cảm. Ban đầu tôi nghĩ đó là do mình tự suy diễn, nhưng theo thời gian, ngay cả khi ở nhà chui vào chăn chuẩn bị ngủ, vẻ mặt đó của thầy cũng hiện lên trong đầu, khiến tôi toát mồ hôi lạnh. Tôi chắc chắn rằng thầy, người luôn tươi cười với các học sinh khác, thực sự đã dùng một vẻ mặt khác để nhìn tôi. Mỗi lần dọn dẹp hay trong giờ học, khi tôi cảm nhận được ánh mắt của thầy và quay sang nhìn, thầy liền lập tức dời ánh mắt đi, quay sang cười rạng rỡ với học sinh khác.
Sự hiểu lầm về việc phân công tổ vẫn chưa được giải quyết, thầy Haneda luôn cho rằng tôi là một học sinh có vấn đề. Tôi không hoạt bát như những người khác, thể thao cũng không giỏi, chưa có kinh nghiệm nói chuyện tử tế với thầy. Vì vậy thầy không hiểu tôi là đứa trẻ như thế nào… Tôi rất muốn nói với thầy rằng sự việc phân công tổ thực ra là một tai nạn, hy vọng thầy tin rằng tôi không có ác ý, cũng không làm chuyện xấu. Nhưng mỗi lần đối mặt với thầy, tôi lại căng thẳng đến không nói nên lời.
Ban đầu… thật sự chỉ là những chuyện rất nhỏ nhặt. Ví dụ như thầy phát tờ báo của khối trong giờ sinh hoạt, vì phát hiện thiếu một tờ, thầy Haneda đã lấy tờ giấy trên tay tôi đưa cho học sinh không có.
“Masao, mượn của bạn đi photo một tờ.” thầy nói như vậy.
Các bạn xung quanh đang ồn ào không để ý đến hành động của thầy, lúc đó tôi cũng không cho rằng đây là một chuyện kỳ lạ, tại sao lại cố tình lấy tờ giấy của tôi? Tôi nghĩ thầy chắc chắn có lý do của mình… Ngoài ra cũng có những ví dụ tương tự xảy ra. Lớp chúng tôi được chia thành sáu tổ theo chỗ ngồi. Mỗi tổ tự chuẩn bị bữa trưa dinh dưỡng, giờ dọn dẹp thì phải chịu trách nhiệm dọn dẹp khu vực của mình. Giờ dọn dẹp thầy cứ giám sát tôi, những người khác dù có lười biếng, thậm chí nô đùa cũng không bị thầy cảnh cáo. Chỉ có tôi nhận được sự đối xử đặc biệt.
“Masao, đi đổ rác đi.” Thầy giao việc như vậy.
“Masao, kia không phải có rác sao? Dọn cho sạch vào.” Thầy cũng sẽ nói như thế.
Thế là số lần tôi bị mắng một cách vô cớ ngày càng nhiều, tôi cố tự nhủ đó chỉ là do tâm lý, nhưng cảm giác bất an ngày một lớn dần, tôi bắt đầu chắc chắn rằng thầy Haneda luôn rình rập để bắt lỗi tôi. Dù không quát mắng tôi, nhưng chỉ cần tôi sai một chút, thầy liền lập tức đến cảnh cáo, lúc này mọi người đều đứng bên cạnh chế nhạo, tôi ngượng ngùng chỉ biết cúi gằm mặt. Tiếp theo, thầy sẽ lợi dụng thời gian trước giờ học hoặc giờ sinh hoạt, lấy tôi ra làm trò cười để mua vui cho cả lớp, đôi khi còn phóng đại thêm những chuyện không có thật. Ví dụ như tôi vấp phải xô nước ngã, hoặc trong giờ thể dục bị bóng đập trúng, lộ ra vẻ mặt kỳ quặc, thầy sẽ thêm thắt một chút hài hước, kể lại một cách sinh động cho mọi người nghe, tiếng cười như sấm rền khiến không khí lớp học trở nên vui vẻ, còn tôi ngồi trên ghế cố gắng kìm nén sự khó xử này.
Một điều khó tin đã xảy ra, sự bất mãn của mọi người đối với thầy ban đầu đã biến mất. Thầy mỗi ngày đều kể những thất bại của tôi một cách ly kỳ, nên dù các học sinh khác có bị mắng, họ cũng sẽ cho rằng mình không bao giờ vô dụng như tôi. Người khác làm chuyện xấu, thầy lại chỉ mắng tôi. Tôi không hiểu tại sao lại thành ra thế này… Thầy cô không bao giờ làm sai – “thầy cô” ở đây không chỉ là thầy Haneda, mà là tất cả những người lớn có thể được gọi là “thầy cô”, thầy cô luôn đúng, người sai chắc chắn là học sinh. Trong lòng trẻ con luôn có quan niệm định kiến này, cho rằng đây là cách làm hoàn toàn đúng đắn.
Trên đời có người làm sai và người sửa sai, và hai danh từ “học sinh” và “thầy cô” chắc chắn sẽ được định vị vào một trong hai loại người này. Và “thầy cô” sẽ không bao giờ ở phe làm sai.
“Masao, lát nữa đến phòng giáo viên. Thầy có chuyện muốn hỏi em.” Một hôm tan học, thầy nói với tôi như vậy.
Trong lớp có một bạn nam tên là Akiyama, cậu ta to con và tính tình thô bạo, hay ném đá vào các em lớp dưới. Nhưng các bạn đều không làm gì được cậu ta. Hôm qua, một học sinh bị Akiyama ném đá trúng đã tức giận đi mách giáo viên chủ nhiệm của mình.
Trong phòng giáo viên, thầy hỏi tôi: “Nghe nói Akiyama ném đá vào các em lớp dưới, có thật không?”
Khi thầy Haneda nói, tôi hiểu rằng mình nên trả lời câu hỏi của thầy một cách trung thực nhất có thể, nhưng vì sợ hãi mà căng thẳng đến cứng cả người.
“Dạ…” tôi rụt rè trả lời, thầy liền nhíu mày.
“Masao trơ mắt nhìn Akiyama làm chuyện đó à?”
Vì chuyện tôi không ngăn cản Akiyama mà đứng nhìn, thầy đã giáo huấn tôi một lúc lâu. Thầy Haneda nói, thấy người khác bị bắt nạt mà khoanh tay đứng nhìn, hành động đó cũng như kẻ bắt nạt, và việc tôi làm chính là như vậy. Tôi không nói nên lời, chỉ muốn khóc. Trong lúc bị mắng, thầy còn bắt tôi “đứng nghiêm”, thậm chí không được dùng tay lau mồ hôi trên mặt. Mặc dù giọng thầy Haneda không hề kích động, chỉ dừng lại ở mức nhắc nhở cảnh cáo, nhưng điều khiến tôi sợ hãi là ánh mắt thầy nhìn tôi, ẩn chứa sự lạnh lùng như đang quan sát một con vật.
“Lại bị mắng à?” Sau khi về lớp, Michio vừa thấy tôi liền hỏi.
Không chỉ có mình tôi biết hành vi bắt nạt bạn học của Akiyama, và sau đó tôi biết thầy cũng chỉ nhắc nhở Akiyama chú ý lời nói và hành động của mình mà thôi.
“Vì Masao ngáp, nên kéo dài thêm mười phút mới tan học.” Giờ học kéo dài bị đổ lỗi cho tôi.
“Masao không làm bài tập Toán lần trước, nên bài tập hôm nay cũng là Toán.” Khi giao bài tập, thầy cũng lôi tên tôi ra làm bia đỡ đạn.
Mọi người không còn phàn nàn về thầy nữa, bắt đầu cho rằng tất cả là do tôi, hại mọi người phải học thêm. Nếu tôi không ngáp, hoặc làm bài tập đầy đủ, mọi người đã không phải tốn thêm thời gian học, mặc dù không ai trực tiếp trách tôi như vậy, nhưng tôi biết suy nghĩ trong lòng họ. Mỗi khi tình huống này xảy ra, trong lòng tôi lại nảy sinh một nghi vấn nào đó. Nhưng vì mình mà khiến mọi người vất vả như vậy, tôi cũng rất sợ bị tẩy chay. Mỗi khi tôi bắt chuyện với ai đó, mọi người đều chỉ chào hỏi qua loa, khiến tôi nghi ngờ đó hoàn toàn chỉ là cái gọi là xã giao bề mặt, thực ra họ đều rất phiền phức. Vì vậy tần suất tôi nói chuyện với các bạn giảm xuống, trong lớp tôi hoàn toàn bị cô lập, giống như nước và bùn trong ruộng lúa. Ngồi giữa lớp học tràn ngập tiếng cười, tôi cô đơn ngồi trước bàn im lặng, hoàn toàn không liên quan gì đến mọi người. Ánh mắt từ xung quanh trở nên sắc như kim nhọn, xuyên qua cơ thể tôi. Điều đó khiến tôi rất khó chịu, thường xuyên cảm thấy mình không nên ở trong lớp học.
Để tránh bị thầy lấy làm đề tài, tôi cố gắng hết sức làm bài tập, thậm chí không dám ngáp, nỗi sợ hãi bao trùm khiến tôi luôn ở trong trạng thái căng thẳng nghiêm túc. Tôi nghĩ chỉ cần không thất bại, sẽ không làm thầy tức giận, cũng sẽ không bị mọi người tẩy chay. Nhưng tình hình không khá hơn. Dù ngoan ngoãn làm bài tập, thầy vẫn sẽ tìm ra vấn đề để trách mắng tôi. Chữ viết không đẹp hoặc đáp án sai cũng trở thành lý do bị mắng. Có lần là bài tập Toán của thầy, đáp án của tôi khiến thầy nhíu mày. Nhưng lần đó là bài tập tôi đã cặm cụi làm mấy tiếng đồng hồ ngay khi về nhà, kiểm tra đi kiểm tra lại và xác nhận đáp án hoàn toàn đúng. Tôi, người vốn rất tự tin, khi thấy thầy lộ vẻ mặt đó, lại bắt đầu cảm thấy bất an.
“Masao, câu này là nhờ người khác giải hộ phải không? Hay là chép đáp án?”
“Không phải ạ, là em tự làm.” tôi biện minh. Thầy Haneda không tin tôi, cứ khăng khăng tôi nói dối, kết quả lại lấy cớ tôi nói dối để giao thêm bài tập.
“Lại là Masao hại chúng ta phải làm bài tập.” Bắt đầu có những tiếng nói như vậy xuất hiện, có người thực sự nổi giận, cũng có người cho rằng đây chỉ là một trò đùa nhỏ của thầy. Tóm lại, tôi vô cùng áy náy, chỉ muốn đào một cái hố để chui xuống trốn.
Lần đầu tiên tôi nhìn thấy cậu bé đó là sau giờ thể dục. Vì được vào tổ thể dục nên tôi phải đứng trước mọi người để khởi động. Mỗi lần đứng trước mọi người, tôi đều đỏ mặt tía tai. Dù không thực sự soi gương xem bộ dạng mình lúc đó, nhưng tôi biết mình đỏ bừng mặt. Tôi chắc chắn là một người rất hay xấu hổ? Cảm thấy bị người khác nhìn thấy mình đỏ mặt là một sự sỉ nhục, tôi không thích đứng trước mọi người trong giờ thể dục.
Hôm đó thầy Haneda cầm đồng hồ bấm giờ để đo thời gian chạy marathon của mọi người. Chúng tôi phải chạy hết mười lăm vòng sân vận động. Tôi, một người không giỏi bất kỳ môn thể thao nào, đặc biệt ghét chạy bộ. Vì khi mọi người cùng chạy, tôi luôn chạy cuối cùng. Mọi người đã chạy đến đích, còn tôi vẫn phải một mình chạy hết quãng đường, đó là một việc rất xấu hổ. Tôi nghĩ người khác chắc sẽ không chú ý đến mình nhiều, nhưng tôi vẫn cảm thấy mọi ánh mắt đều đang cười nhạo tôi chạy chậm, dù sao thì môn chạy bộ này cũng khiến tôi chỉ muốn khóc.
Chúng tôi không ngừng chạy quanh sân vận động, những bạn chạy nhanh đã vượt qua tôi vài vòng, tôi, người luôn chạy chậm, dường như đã trở thành vật cản của mọi người. Chuyện xảy ra khi Hashimoto, người chạy nhanh nhất lớp, định vượt qua tôi. Hashimoto rất được lòng mọi người, ai cũng mong cậu ấy sẽ lập kỷ lục nhanh nhất ngày hôm đó. Trước khi chạy, gần như ai cũng vỗ vai cổ vũ cậu ấy, nhưng vì quá quan tâm đến việc có thể lập kỷ lục tốt nhất hay không, cậu ấy có vẻ hơi căng thẳng. Khi Hashimoto sắp vượt qua tôi, cậu ấy bất cẩn ngã một cú. Kết quả là không thể lập kỷ lục tốt nhất. Chạy xong marathon, trong lúc mọi người kiệt sức nằm la liệt trên đất, Hashimoto đã tìm một cái cớ cho cú ngã của mình.
“Là chân của Masao ngáng tôi.”
Đó không phải là sự thật, nhưng tôi không hề phản bác lời nói dối của Hashimoto. Vì mọi người thích cậu ấy hơn tôi, thầy giáo cũng tiếc nuối cho rằng nếu không có tôi, Hashimoto đã có thể lập kỷ lục. Không ai trực tiếp chỉ trích tôi, chỉ tỏ ra tiếc cho cậu ấy. Nhưng tôi nhận ra mọi người đều cho rằng tất cả là lỗi của tôi. Đầu óc tôi đã rơi vào trạng thái hỗn loạn, không dám nói chuyện với ai, chỉ một mực sợ hãi ánh mắt của mọi người. Tôi không biết tại sao, nhưng lại cảm thấy mình đã làm một việc rất tồi tệ.
Sau giờ thể dục, mọi người đều đi cùng bạn thân của mình, vừa nói vừa cười trở về lớp. Bình thường tôi đều cùng Michio vừa nói chuyện về truyện tranh và hoạt hình vừa đi về lớp, nhưng hôm đó cậu ấy lại đi cùng các bạn khác. Tôi không thể tham gia vào cuộc trò chuyện của họ, đành phải giữ một khoảng cách nhỏ đi sau mọi người. Sân vận động vào giờ ra chơi, trẻ con bắt đầu chạy đến từ khắp nơi. Các em lớp dưới lao đến cầu trượt và xích đu. Ánh nắng từ bầu trời xanh biếc chiếu xuống người tôi, tạo thành một bóng người trên mặt sân vận động.
Lúc này, tôi nhìn thấy ở một góc sân vận động, có một cậu bé nhỏ con, cô độc với khuôn mặt màu xanh lá cây. Màu xanh tôi nói không phải là màu quần áo của cậu bé, mà là khuôn mặt cậu ấy có màu xanh. Giữa tôi và cậu bé có một khoảng cách, nên tôi không nhìn rõ được biểu cảm của cậu ấy. Bóng dáng cậu bé đó trông rất lạc lõng trong ngôi trường tiểu học với không khí hoạt bát, tươi sáng, giống như có ai đó đã dùng kéo cắt một lỗ trên khung cảnh đó. Tôi thực sự không thể xem cậu bé như một phần của phong cảnh, cậu bé đã thu hút ánh mắt của tôi. Tôi dừng bước, chăm chú nhìn, cố gắng nhìn rõ hình dáng của cậu bé thì cậu bé đột nhiên biến mất không dấu vết. Có lẽ lúc đó tôi đã hoa mắt… Tôi trở về lớp học khó chịu. Nhưng… rất nhanh sau đó tôi biết rằng cậu bé đó không phải là do tôi hoa mắt nhìn nhầm.