Con người đúng là một loài sinh vật hay quên. Cuộc sống giản đơn đã khiến chúng ta quên đi đủ thứ, dù cho chúng chỉ vừa mới xảy ra trong thoáng chốc. Đến những sự kiện và ký ức mà bạn nghĩ mình sẽ không bao giờ quên đến một lúc nào đó cũng sẽ rơi vào quên lãng.
Vậy nên, dù cho tôi thừa nhận mình có thể đã tự lừa dối bản thân, nếu như thời gian trôi qua kể từ vụ tai nạn đó đủ lâu, tôi sẽ có thể quên đi cô bé đó.
Đó là một ký ức không hề đẹp, không phải loại mà tôi có thể quên đi một cách dễ dàng, nhưng nếu như cuộc sống thường nhật của tôi được tiếp diễn một cách bình thường và yên bình, nó sẽ không chuyển biến thành một sang chấn tâm lý như bây giờ.
Nhưng chuyện đâu dễ như vậy.
Sự kiện đó được tiếp nối bởi một thứ, hoàn toàn không phải cuộc sống thường nhật yên bình của tôi. Đó là thứ mà chúng ta có thể coi là cốt truyện chính của cuốn sách này. Sự kiện buổi sáng hôm đó mới chỉ là khởi đầu. Tôi biết mình nghe như đang xem nhẹ cái chết thương tâm của một cô bé bị xé toạc thành từng mảnh, nhưng tôi sẽ thành thật: tôi nghĩ bất kì ai, dù có cao thượng đến đâu, sẽ coi việc bị xước da là đau đớn hơn nhiều so với việc chứng kiến một người xa lạ chết đi. Tôi không thấy mình ích kỷ hay tự phụ khi nói ra điều đó. Tôi cũng không thấy mình đạo đức giả, và mặc dù một phần trong tôi nhìn thấy đức hạnh trong sự hy sinh đó, tôi không nghĩ mình có thể sống trọn vẹn với đức hạnh đó.
Khi đó là một tuần sau vụ tai nạn, có lẽ vậy. Tôi không nhớ chính xác thời điểm, nhưng thành thật mà nói, việc nói thêm về khoảng thời gian đó là không đáng. Những gì xảy ra sau đó có tác động lớn đến mức nó làm lu mờ mọi thứ xung quanh, chưa kể đến việc tôi còn cố tình che giấu một chút sự thật để khiến câu chuyện này mất đi tính giả tưởng.
Nói theo cách khách quan, vụ tai nạn dẫn đến cái chết của cô bé kia rất thương tâm, nhưng suy cho cùng vẫn chỉ là một vụ tai nạn. Tất cả đều được giải quyết theo Đạo luật Giao thông Đường bộ, và dù cho bản án cho tài xế đã được điều chỉnh với lý do là cô bé kia đã băng qua đường mà không chú ý tới đèn đỏ, anh ta vẫn bị bỏ tù như những tội phạm giao thông khác. Dù vậy, sự kiện ngày hôm đó vẫn được coi là một tai nạn. Cuộc sống của tài xế xe tải, gia đình anh ta, của cô bé, và gia đình cô bé đã bị đảo lộn hoàn toàn, nhưng sự việc ngày hôm đó không hề tồn tại sự thù hận, ý xấu hay dã tâm nào. Vẫn chỉ là một vụ tai nạn.
Nhưng những gì xảy ra sau đó, những điều đã đến với tôi, thì không phải như vậy. Thậm chí, tôi không nên dùng từ ngữ diễn tả những gì xảy ra sau đó như là một điều gì đó “đã xảy đến với” tôi. Đó không phải là một sự “xảy ra” thụ động, giống như một thảm họa tự nhiên hay một trận đại hồng thủy.
Phải, không hề có tai nạn nào hết. Đó là một sự cố.
Như đã nói rất nhiều, tôi còn miêu tả chi tiết của những gì xảy ra mơ hồ nhất có thể. Bạn có lẽ sẽ nghĩ tôi suy nghĩ thái quá hay là tôi quá nhạy cảm, nhưng vẫn còn đó rủi ro việc tôi vô ý làm tổn thương những ai liên quan đến sự cố này. Tôi khá chắc mình là người bị tổn thương nhiều nhất xuyên suốt thời gian sự cố diễn ra, nhưng tôi vẫn cần suy nghĩ đến những người khác. Nếu có bất cứ điều gì, thì chính sự thiếu nhạy cảm của tôi đối với nỗi đau của người khác càng khiến việc tôi phải quan tâm đến họ trở nên quan trọng hơn.
Nếu tôi quên đi vị trí của mình, rằng cuộc đời tôi đang được cân bằng một cách bấp bênh như một cá thể trong xã hội, tôi sẽ tự chuốc lấy sự hủy hoại của mình. Cuộc đời tôi sẽ chấm dứt. Vì vậy, ngay cả khi điều đó bị coi là quá mức, tôi sẽ hết sức thận trọng trong cách trình bày của mình.
Và như vậy (câu tiếp theo có thể sẽ không chính xác, nhưng vì đây không phải tiểu thuyết trinh thám, nên đừng suy nghĩ nhiều), một tuần sau, tôi lại đạp xe, hướng thẳng đến trường đại học để tham dự ca học đầu tiên trong ngày.
Một tuần là không đủ để tôi có thể quên đi hành động của cô bé khi đó, và ký ức về việc cô bé làm vẫn nằm gọn trong đầu tôi, nhưng tôi không thể sống khép kín mãi được (tôi không nhớ liệu từ hikikomori đã trở nên phố biến vào thời đó chưa, nhưng dù sao thì tôi cũng chỉ đang diễn đạt lại). Tôi vẫn là sinh viên đại học, và không thể tiết nào cũng trốn được. Dĩ nhiên, môi trường đại học không quá đạt nặng về việc đi học đủ, nhưng tôi thì vốn khắt khe, và cho rằng một khi đã đăng ký học thì phải học cho đáng từng đồng bỏ ra. Đến bây giờ thì tính tôi vẫn vậy, tạo nên một cuộc sống bị thúc đẩy một cách ám ảnh.
Nhưng dù vậy, nếu như tôi muốn đảm bảo sự an toàn bằng mọi giá, tôi đáng ra nên suy tính kĩ hơn, như là thay đổi tuyến đường đến trường. Nhưng khu phố dạng bàn cờ nơi tôi sống thì chẳng thể cho tôi một tuyến đường nào khác. Tôi đáng nhẽ nên cẩn thận hơn bằng cách kiểm tra nhiều hơn một lần xem cửa đã khóa chưa.
Nhưng tôi đã không làm, tôi cứ thế mà đạp xe đến trường. Như mọi khi, tôi cuối cùng cũng đã đến được chỗ vạch qua đường. Bạn biết là cái nào rồi đấy.
Vạch qua đường đã được dọn dẹp chỉ một ngày sau vụ tai nạn, dù cho tôi nên dùng từ “xử lý” thay vì “dọn dẹp”, và nó trông như chưa có chuyện gì xảy ra. Dĩ nhiên là ngoại trừ vài bó hoa đặt trên vỉa hè. Một vài thông điệp được để lại mang nét chữ của trẻ con, chắc là đến từ bạn học của nạn nhân. Trong một khoảnh khắc, tôi chợt nghĩ rằng cô bé kia là một trong những người đã để lại lời nhắn ở nơi này, và đột nhiên cảm xúc trước đó của tôi về những bó hoa như được đảo ngược, giờ tôi muốn tránh xa chúng càng xa càng tốt.
Tôi không nghĩ mình đã từng nguyền rủa một cái đèn đỏ nào nhiều như cái đèn vừa bật lên vào khoảnh khắc đó, nhưng với những gì tôi đã chứng kiến ở vạch qua đường đó, thì khó mà tôi bỏ qua được. Dù cho tôi có muốn đi chăng nữa, thì sau từng ấy tai nạn tôi từng chứng kiến bao năm qua, tôi đã quen với việc đứng đợi theo bản năng mỗi khi có đèn vàng. Sau đó, dĩ nhiên tôi không thể vội vàng được, nên tôi đã đợi đến khi nào đèn chuyển xanh, rồi nhìn hai bên, xong mới qua đường.
Cái cách thời gian thay đổi mọi thứ thật kỳ lạ. Chỉ mới vài ngày trước, tôi vẫn còn thấy thật báng bổ khi đi ngang qua nơi mà máu thịt của cô bé kia từng văng tung tóe khắp mặt đường. Dĩ nhiên, nếu quá khắt khe như thế, thì chẳng còn nơi nào trên Trái Đất mà tôi từng đặt chân đến có thể xem là “sạch sẽ”—bởi ở đâu chẳng từng có người chết. Thậm chí, có thể nói rằng chẳng nơi nào loài người chưa từng chứng kiến cảnh sát hại lẫn nhau. Mà nếu cực đoan hơn nữa, thì việc tiếp tục sống có lẽ cũng là một sự báng bổ đối với những người đã khuất. Nhưng đó chỉ là sự phản chiếu những quan điểm của tôi trong một giai đoạn khác, quan điểm của một kẻ từng chứng kiến quá nhiều vụ tai nạn giao thông, quá nhiều cảnh thương tích và cái chết. Giờ đây, khi đã bước sang tuổi 30, tôi nhận ra quan điểm của mình đã thay đổi rất nhiều. Tuy nhiên, có lẽ đây không phải lúc để nói về điều đó.Câu chuyện này chỉ đơn giản là về một sinh viên đại học và một nhà văn đầy tham vọng, hai người cùng bước qua một vạch qua đường, và cùng trượt dốc thê thảm ngay sau đó. Có thể nói, cậu ta đã cảm thấy đâu đó một chút nhẹ nhõm, như thể vừa vượt qua một cây cầu chênh vênh thay vì một con dốc. Nhưng nếu cậu ta cảnh giác hơn, có lẽ mọi chuyện đã không xảy ra như thế.
Chiếc xe đạp địa hình của tôi đột ngột khựng lại. Không thể là do tôi bóp phanh quá nhanh, và theo tự nhiên, cơ thể tôi bị phóng lên không trung.
Tôi sẽ tận dụng quãng thời gian ngắn ngủi giữa lúc còn lơ lửng trên không và khi tiếp đất đầy đau đớn để giải thích chính xác chuyện đã xảy ra với chiếc xe đạp địa hình của mình. Một vật giống như một đoạn ống sắt đã bị thọc thẳng vào bánh xe. Không phải ai đó đã thể hiện tài thiện xạ bằng cách ném nó từ xa, mà là có người đã đâm nó vào với một lực đầy bạo liệt ở cự ly rất gần.
Tôi chắc là bạn có thể tự tưởng tượng ra kết cục của chiếc xe và người ngồi trên nó rồi. Nhưng có lẽ bạn cũng chẳng cần phải tưởng tượng ra tình huống đó mới hiểu rằng, một việc như thế không bao giờ nên thử làm. Bộ khung xe và người điều khiển đều sẽ bị xây xát đâu chút. Đó giống như một trò chơi khăm vô vị không nên được thực hiện.
Giờ thì, có lẽ vài độc giả sẽ thắc mắc tại sao tôi lại dùng một từ trẻ con và mang tính xoa dịu như “trò chơi khăm” để diễn tả hành động vừa rồi. Có thể bạn sẽ nghĩ một nhà văn như tôi nên coi đó là một tội ác, một vụ tấn công có chủ đích.
Nhưng “trò chơi khăm” sẽ hợp với bối cảnh khi đó hơn. Lý do là, có thể bạn đã đoán được rồi, thủ phạm là một đứa trẻ. Vì chưa đủ tuổi nên đứa trẻ đó sẽ không thể bị kết tội với mọi tội danh, nên không thể gọi nó là tội phạm được.
Quay trở lại với bản thân tôi, tôi bay một lúc rồi tiếp đất bằng lưng trên nền bê tông lạnh lẽo. Cơ thể tôi nhói lên vì đau, các cơ bắp thì tê cứng không cử động nổi, như thể tôi đang ở trước ngưỡng cửa tử thần. Có thể nói là tôi đã rất may mắn vì không tiếp đất bằng đầu, nhưng khi đó tôi đang tập trung hết sức để không ngất đi nên cũng chẳng suy nghĩ được gì khác.
Trải nghiệm này làm tôi nhớ lại hai vụ tai nạn giao thông trước đó của tôi. Tôi đã bị thương rất nặng trong một trong hai lần đó, vì vậy, so với trước thì tôi đã khá hơn nhiều, nhưng trải nghiệm này chính là đỉnh điểm của mọi sự bối rối mà tôi cảm thấy xoay quanh vụ tai nạn ấy.
Tôi không biết chuyện gì đã xảy ra. Hoàn toàn mù tịt.
Để cho bạn dễ hình dung, trước đó tôi đã giải thích rằng một đoạn ống sắt đã được thọc vào bánh xe tôi, nhưng một lúc sau tôi mới phát hiện ra sự thật. Tôi quá bận bịu với việc bị phóng lên không trung, thần hồn nát thần tính, rồi tiếp đất bằng lưng nên đã không chú ý đến tiểu tiết đó.
Tuy nhiên, có vẻ như những tiết học Judo thời cấp hai của tôi đã phát huy tác dụng, vì tôi đã tự động co người vào một vị trí phòng thủ lúc còn ở trên không. Tôi không nghĩ ra được lý do nào khác để giải thích cho việc tôi không bị gãy chiếc xương hay có bất kỳ thương tích nào. Có khi gãy được xương đã tốt. Tâm trí tôi như dừng hoạt động sau cú rơi bất ngờ.
Như thể tôi được thả vào hố đen vậy.
Tôi nằm đó toàn thân tê dại, mặt ngẩng lên trời mà như sắp ngất đến nơi, rồi một bóng người từ đâu xuất hiện chắn mất tầm nhìn, với ánh mắt lườm tôi chằm chằm.
Gọi là một người thì hơi quá. Dù cho mắt tôi khi đó có hơi mờ nên không nhìn rõ được. Sau cùng thì, người đứng đó nhìn tôi với một sự hứng thú mãnh liệt chỉ là một cô bé nhỏ nhắn… được rồi, tôi sẽ không nói nữa.
Kể lại một cách vòng vo và khoe mẽ khiến cho câu chuyện này chẳng khác nào một cuốn tiểu thuyết. Như thể tôi đang kể lại một câu chuyện. Tôi đã khẳng định từ trước rằng đây chỉ là một sự cố, không phải một câu chuyện hay tiểu thuyết, và tôi sẽ không kịch tính hóa hay phóng đại quá nhiều, ấy vậy mà tôi lại đang tham gia vào cái kiểu khoe mẽ ấy một cách hờ hững, như thể bị buộc phải làm vậy, như một dạng rủi ro nghề nghiệp.
Nhưng với chuyện này, có lẽ nó không chỉ đơn thuần là một rủi ro nghề nghiệp hay một sự cố tình cờ. Có thể chính tôi đã chủ ý dệt cô bé ấy vào thế giới hư cấu mình kiến tạo từ biến cố đó, phóng đại và kịch hóa quá khứ của mình đến mức lộng lẫy.
Như vậy thì thật là lý tưởng, thật đấy. Việc tôi có thể biến một sự kiện đau thương trong quá khứ thành một câu chuyện giả tưởng. Nhưng tôi không thể phủ nhận khao khát đó của tôi đến từ một cơ chế phòng vệ theo bản năng.
Tôi phải nhắc lại rằng nếu như sự cố đó không xảy ra thì sẽ không thể có tôi ngày hôm nay. Sẽ không đến mức tôi không thể trở thành một nhà văn, nhưng chắc chắn là tôi sẽ không thể viết ra nhiều câu chuyện với tốc độ và độ chính xác như tôi bây giờ được.
Vậy nên tôi không thể loại bỏ đi tính chân thực trong sự cố ấy. Tôi không thể giả tưởng hóa nó. Tôi chỉ cần chấp nhận và ghi nhớ nó đúng theo cái cách nó đã xảy ra.
Không đáng để phóng đại sự cố đó lên.
Vậy nên, để có thể giải thích rằng cô bé mà đang nhìn chằm chằm vào tôi chính là cô bé mà tôi đã gặp một tuần trước đó, cô bé mà đã lưu game của mình trước khi chạy đến chỗ bạn, tôi sẽ không dùng đến những biện pháp ẩn dụ kỳ lạ hay mang tính thơ ca.
Tuy nhiên, nếu như tôi muốn chân thành và bám sát sự thật nhất có thể, tôi cần phải thừa nhận rằng mình đã không nhận ra cô bé đang nhìn chằm chằm vào tôi chính là cô bé mà tôi đã gặp một tuần trước đó.
Lý do đầu tiên, vừa mới ngã xong nên tôi chẳng nghĩ ngợi được gì. Lý do thứ hai, não bộ tôi khi đó đã dừng hoạt động. Chưa tính đến hai lý do đó, thì tôi trước giờ rất nhanh quên mặt người khác.
Việc đó sẽ thể hiện tôi lạc lõng đối với xã hội loài người ra sao, dù cho với một kẻ muốn được mọi người coi là quái đản như tôi sẽ thấy việc đó thật tuyệt. Thành thật mà nói thì tôi chưa bao giờ nhớ được mặt ai hết. Chính xác là tôi không thể nhớ mặt bất kì ai, nhưng như vậy nghe giống như tôi đang gặp vài vấn đề về trí nhớ, dù cho trước giờ tôi luôn tự hào về khả năng ghi nhớ của mình. Tuy vậy, dù cho trí nhớ của tôi có phi thường đến mức nào đi nữa, thì tôi vẫn chẳng nhớ được mặt ai cả. Điều tốt nhất tôi có thể nói là, tôi không thật sự hiểu quá trình mà con người ghi nhớ khuôn mặt diễn ra như thế nào.
Dĩ nhiên cũng có nhiều người giống tôi, đều thấy những người nổi tiếng ai cũng trông giống nhau, hoặc những người phụ nữ xuất hiện trên tạp chí là cùng một người. Nếu biết tên ai đó thì bạn có thể nhớ họ lâu hơn, nhưng nếu chỉ nhìn qua một lần thì khó mà làm được. Hiện tượng này xảy ra với những người thân thiết nhất với tôi.
Từ những gì tôi hiểu, kiểu hành vi này xảy ra khi một người phải đối diện với một khái niệm chung mà họ không thật sự quan tâm. Lấy tiểu thuyết làm ví dụ đơn giản: tôi đam mê thể loại trinh thám và có thể phân chia nó thành vô số nhánh nhỏ khác nhau. Trong khi đó, một người không quan tâm đến trinh thám thường có xu hướng gộp tất cả chúng lại thành một thể loại duy nhất. Nhưng có lẽ, màu sắc mới là một phép ẩn dụ tốt hơn. Một họa sĩ có thể nhìn thấy sự khác biệt giữa xanh lá, xanh đậm, xanh lục bảo, xanh nhạt hay xanh ngọc; còn với một người không chuyên, tất cả chỉ đơn giản là “màu xanh”. Tôi biết phép ẩn dụ này hơi lỏng lẻo, nhưng dù sao đi nữa, tôi không thể nhớ người khác qua khuôn mặt của họ. Tôi có thể nhận ra một người khi bắt đầu nói chuyện với họ, nhưng nếu ai đó cho tôi xem một bức ảnh, tôi sẽ không thể nói đó là ai. Tôi không thể xác định liệu người trong ảnh có quen thuộc với mình hay không, ở bất kỳ mức độ nào. Tôi không thể kết nối một khuôn mặt trong ảnh với một con người thật mà tôi từng biết.
Lời chỉ trích mà tôi nhận được là, “Ý anh là anh không quan tâm đến người khác sao? Với cái tính cách đó mà anh vẫn muốn trở thành một nhà văn sao?” Tôi chỉ có thể cúi đầu nhận lỗi. Nhưng đó là lý do mà tôi muốn trở thành nhà văn. Tôi muốn trở thành một tiểu thuyết gia để có thể hiểu người khác. Một ước mơ rất kỳ lạ, nhưng tôi nghĩ nếu bạn có thể biến công việc thành cuộc sống của mình, thì bạn nên làm vậy.
Tôi lạc đề mất rồi… Nhưng ý tôi là tôi không thể nhận ra cô bé đó chính là cô bé từ tuần trước, có khi tôi còn lầm tưởng cô bé chỉ là một người đi đường đang lo lắng cho tôi nữa là.
Tôi không thể nhận ra ai với ai, vậy nên đứa trẻ nào với tôi cũng trông như nhau hết, nhưng tôi sẽ không để lại bất cứ chi tiết cụ thể nào trong lời tường thuật của mình. Tôi sẽ để độc giả tự hình dung ra diện mạo của cô bé ấy, nhưng tôi sẽ mách nước đôi chút: Cô bé ấy trông rất giống trẻ con. Vậy nên chỉ nhìn thôi bạn sẽ không thể chỉ ra ở cô bé ấy có gì kỳ lạ.
Cô bé không có bất kỳ đặc điểm nào mà bạn có thể tìm thấy trong một câu chuyện hư cấu.
Cô bé chỉ là một đứa trẻ bình thường, một con người bình thường.
Dĩ nhiên là vậy rồi.
“…”
Tôi cứ ngỡ rằng cô bé đang lẩm nhẩm điều gì đó, nhưng đầu óc của tôi đang quá mụ mị nên không thể hiểu được. Chỉ biết là giọng cô bé rất êm dịu. Nhưng cô bé không nói chuyện với tôi. Cô bé không hỏi tôi có ổn không hay định sơ cứu. Cô bé ấy chỉ đang độc thoại.
Tôi sẽ không bao giờ biết cô bé nói gì vào lúc đó, nhưng từ đọc khẩu hình miệng thì tôi có thể đoán được cô bé đã nói gì đó giống như:
“Không biết anh ta có ổn không nhỉ.”
Phải nhắc lại đó chỉ là phán đoán của tôi. Tôi suy luận điều đó những gì tôi biết về cô bé sau này và hoàn cảnh khi đó của tôi. Có thể cô bé chẳng nói điều gì quan trọng. Từ những gì tôi biết, có thể cô bé chỉ đang nói là cô bé đói. Nhưng vấn đề là… tôi cảm thấy phán đoán của mình không sai tí nào. Cô bé có nói như vậy cũng chẳng kỳ cục là mấy, nhất là với tình huống đó.
Với độc giả, nói điều này có thể hơi thừa, dù cho khi đó tôi không thể biết được vì đang nằm co ro trên đất, nhưng cô bé đó là người đã thọc đoạn ống sắt vào bánh xe đạp của tôi.
Cô bé đó đã thực hiện một hành động rất tàn bạo, vậy mà vẫn có thể đứng đó lo lắng cho tôi, nạn nhân mà cô bé đã phóng lên không trung, tự hỏi xem tôi có ổn không.
Nếu như phán đoán của tôi về lời của cô bé là đúng, thì có lẽ tình huống đã rẽ sang một hướng thật sự đáng sợ. Trước đó, tôi đã nói rằng sẽ để bạn tưởng tượng ra một hành động như vậy sẽ để lại hậu quả như thế nào với một người, và dù chỉ tượng tượng qua loa, bạn vẫn sẽ hiểu được một hành động như vậy không nên được thực hiện. Nhưng cô bé này đã làm vậy dù không hề hiểu được sự nghiêm trọng từ hành động của mình, và vẫn không thấy thỏa mãn khi được tận mắt chứng kiến hậu quả.
Cô bé không vui. Có gì đó rất bất thường với cô bé này.
Dĩ nhiên, khi đó thì tôi hiểu thế nào được, nên tôi không hề hoảng sợ. Thứ duy nhất tôi cảm nhận được là cơn đau nơi sống lưng. Thật ra, tôi còn cảm thấy một chút biết ơn với cô bé đó, người mà tôi tưởng là lo lắng cho mình, trước khi ngất đi.
Ngoài ra, cần phải đính chính lại một chút.
Chiếc xe đạp địa hình của tôi đã bị hư hỏng hoàn toàn, nhưng không phải vì một đoạn ống sắt mắc trong bánh xe. Hung khí thật sự là một cây sáo thẳng, thứ hay có trong những lớp tiểu học. Hay còn gọi là sáo soprano.
Là loại sáo thổi trực tiếp từ đầu ống, khác với những loại sáo phổ biến ở Việt Nam.