Quanh đi quẩn lại, những gương mặt tôi gặp ở phòng sinh hoạt câu lạc bộ cũng chỉ có bấy nhiêu. Thành viên câu lạc bộ, Marghetta, Villar, thi thoảng có vị Phó Hiệu trưởng, đôi lúc lại là Irina. Ngoài những người đó ra thì chẳng còn ai khác ghé qua.
Vậy nên, người đang đứng trước mặt tôi đây quả là một vị khách mới sau một thời gian rất dài. Có lẽ tôi nên tặng người này món quà gì đó chăng?
“Thành thật xin lỗi vì đã đường đột ghé thăm! Nhưng vì rất mong nhận được lời khuyên của vị Thanh tra nên tôi đã mạn phép tìm đến đây!”
Và xem ra, vị khách mới này lại muốn một món quà từ tôi thì phải.
May quá. Tôi còn đang lo không biết phải tiếp đãi thế nào vì chẳng có gì để tặng cả.
“Trước hết, mời anh ngồi đã. Tôi sẽ từ từ lắng nghe câu chuyện của anh.”
“Vâng!”
Tôi không thể để khách đứng mãi nên đã mời người đó ngồi xuống.
‘Tin đồn lan nhanh thật đấy.’
Có lẽ vì vội vã chạy đến đây nên gương mặt của vị giảng viên... à không, của Gerhard, người tự giới thiệu là giảng viên lịch sử, đang đỏ bừng cả lên.
Lời nhận xét tôi đưa ra cho các thành viên hôm qua, và một giảng viên lịch sử tìm đến với đôi mắt long sòng sọc. Nghĩ thế nào đi nữa, hẳn là do lỗi chính tả tôi đã chỉ ra. Nếu không phải vì chuyện đó, chẳng có lý do gì để người này đột ngột đến thăm cả.
‘Làm thế nào mà anh ta biết được nhỉ?’
Rõ ràng tôi đã dặn bọn trẻ cứ làm theo những gì đã học, đừng để tâm đến lời tôi nói. Vậy mà chỉ sau một ngày đã thành ra thế này rồi sao? Thậm chí còn chưa nổi 24 tiếng nữa.
Dù rất tò mò về chuyện đã xảy ra sáng nay, nhưng điều đó cũng không còn quan trọng nữa. Bởi vì một người trông có vẻ sẽ kể ra tuốt tuồn tuột mọi thứ dù tôi chưa kịp hỏi đã tìm đến tận nơi rồi.
“Tôi gọi anh là Gerhard có được không?”
“Vâng! Anh cứ gọi thoải mái là được!”
Xem ra, người cần nói chuyện thoải mái hơn lại chính là anh thì phải.
Giọng của Gerhard quả thực rất sang sảng, một sự hòa quyện tinh tế giữa khí thế và phấn khích. Chất giọng cỡ này tôi mới chỉ được nghe từ vị Bộ trưởng, hoặc vị Bộ trưởng Bộ Cứu trợ, người từng nằm lăn ra đất để đòi thêm ngân sách.
“Chỉ với một đồng vàng, trẻ em ở một trại trẻ mồ côi sẽ được ăn no, và với mười đồng, người nghèo ở một thành phố sẽ có một mùa đông ấm áp!”
“Tôi biết rồi, làm ơn ông về cho. Tôi sẽ duyệt thêm, được chưa!”
Vậy nên mỗi khi hai người họ khẩu chiến thì không phải dạng vừa đâu. Mà nói đúng hơn thì đó là một cuộc tấn công lương tâm đơn phương từ phía Bộ trưởng Bộ Cứu trợ, chứ không hẳn là tranh cãi đôi bên.
Dù sao đi nữa, trong những trường hợp thế này, việc bảo người ta bình tĩnh lại chỉ gây phản tác dụng. Thời gian trôi qua, họ sẽ tự khắc nguôi ngoai thôi.
“Tôi hiểu rồi. Vậy, Gerhard, anh nói là muốn xin lời khuyên của tôi sao?”
Dù đã đoán được phần nào, tôi vẫn hỏi lại cho phải phép.
Chắc hẳn Gerhard cũng sẽ bình tĩnh lại trong lúc giải thích mục đích của mình.
***
Lịch sử là môn giáo dưỡng của giới quý tộc. Nắm rõ những sự kiện mà mỗi quốc gia đã trải qua, tường tận sự thịnh suy của từng gia tộc. Đó là điều một quý tộc phải làm, bởi nó là nền tảng của giao tế. Điều này cũng đúng với những học viên thường dân, những người sẽ thường xuyên tiếp xúc với giới quý tộc.
Nhưng cũng chỉ đến thế mà thôi. Vì là môn giáo dưỡng bắt buộc nên phạm vi học tuy rộng nhưng không sâu. Người ta chỉ học nó như một môn kiến thức phổ thông chứ không đi vào chuyên sâu. Vị thế của môn lịch sử chỉ dừng ở mức đó.
Kể cả vậy, lịch sử hiện tại vẫn chủ yếu xoay quanh Đế Quốc. Lịch sử của các quốc gia bên ngoài Đế Quốc rất ít được biết đến.
‘Với dân du mục thì còn tệ hơn nữa.’
Dân du mục cũng chỉ là dân du mục. Những kẻ lang bạt khắp phương Bắc, chưa từng một lần hợp nhất nên cũng chẳng bao giờ tạo thành một thế lực đáng gờm. Vì vậy, họ không có giá trị nghiên cứu, và người ta chỉ cần biết sơ qua rằng ‘lối sống của họ là như thế’.
Đó chính là dân du mục. Và đó cũng là cách giới sử học nhìn nhận họ cho đến bốn năm trước.
Thế rồi bốn năm trước, dân du mục đã trỗi dậy thành một thế lực. Họ tập hợp lại thành một khối, xây dựng hệ thống theo cách riêng và đối đầu với Đế Quốc. Người ta không thể tiếp tục coi dân du mục là đối tượng không có giá trị nghiên cứu được nữa.
‘Khổ nỗi là chẳng có tư liệu nào cả.’
Vấn đề là, dù muốn nghiên cứu cũng chẳng có đủ phương tiện. Chẳng phải tự nhiên mà giới học thuật đã làm ngơ dân du mục suốt hàng trăm, thậm chí có lẽ là hàng nghìn năm qua.
Thực tế, họ đúng là chẳng có giá trị gì để phải chú ý. Thỉnh thoảng cũng có những học giả lập dị thử sức với dân du mục, nhưng rồi cũng chỉ lãng phí thời gian mà chẳng thu được kết quả gì. Chuyện gì cũng có lý do của nó cả.
Dân du mục tuy có chữ viết, nhưng mỗi bộ lạc lại dùng một loại khác nhau. Thậm chí, tuổi thọ của những con chữ đó cũng rất ngắn. Vốn dĩ họ cũng không mặn mà với việc ghi chép. Tất cả những điều kiện bất lợi, mà chỉ một trong số đó thôi đã đủ đau đầu, lại cùng lúc hội tụ.
May mắn thay, bộ lạc Gaar đã thống nhất được các bộ lạc du mục, tưởng chừng thời đại của một ngôn ngữ chung đã đến gần, nhưng rồi họ lại sụp đổ chỉ sau hai năm, chẳng kịp để lại ghi chép gì.
‘Đành phải giải quyết từng chút một thôi.’
Chỉ tưởng tượng thôi đã thấy choáng váng, nhưng chẳng còn cách nào khác. Ai cần thì người đó phải nỗ lực thôi.
Dĩ nhiên, đó không phải là công việc dễ dàng. Ghi chép về dân du mục vốn đã ít, mà ghi chép do chính họ để lại lại càng hiếm hoi hơn. Hơn nữa, chữ viết được sử dụng trong các ghi chép lại khác nhau, thậm chí có những loại chữ đã thất truyền.
Vì vậy, tôi đã phải nghiên cứu từng chút một, hệt như đang mổ xẻ chúng ra vậy. Tốc độ tuy chậm nhưng vẫn có tiến triển. Thú thật là chắc chắn có nhiều sai sót, nhưng cứ phải thử mới biết được.
“Đây ạ, thưa thầy.”
“Trò vất vả rồi.”
Và rồi, một phép màu đã bất ngờ xảy đến.
‘Sarei Dobra Talla?’
Khi đang lướt qua bài làm của Tanian, ánh mắt tôi chợt dừng lại. Bàn tay bất giác run lên. Cái tên tôi dạy là Sareitu Dobra Gala.
‘Làm sao trò ấy lại...’
Thực ra, đây là một trong những cái tên khiến tôi phân vân rất nhiều khi diễn giải. Tôi đã đắn đo giữa ‘Sarei’ và ‘Sareitu’ rồi quyết định chọn vế sau, và tôi chưa từng nói với ai về vế trước cả.
“Học viên Tanian. Đáp án này là sao vậy?”
“A.”
Trước câu hỏi của tôi, Tanian khẽ thốt lên một tiếng. Như thể vừa nhận ra mình đã mắc lỗi.
“Em xin lỗi. Em viết nhầm.”
Dáng vẻ mỉm cười nhẹ nhàng của trò ấy suýt nữa đã khiến tôi cho qua chuyện với một câu ‘Vậy à’.
Nhưng tôi không thể làm thế. Đây là cơ hội để có được sự trợ giúp to lớn cho việc nghiên cứu và diễn giải của mình. Lẽ nào Thánh Quốc lại có những ghi chép riêng sao?
Sau đó, tôi đã phải gặng hỏi mãi mới nghe được sự thật từ Tanian, người cứ liên tục lảng tránh câu trả lời.
‘Cố vấn.’
Cố vấn câu lạc bộ làm bánh, Thanh tra của Học viện.
Nghe được sự thật, sống lưng tôi lạnh toát, nhưng lấn át nó là cảm giác sung sướng tột độ. Câu trả lời đúng đã ở ngay gần đây rồi.
Ngay khoảnh khắc ấy, niềm đam mê của một học giả trong tôi đã chiến thắng nỗi sợ hãi của một con người.
***
Tôi suýt nữa đã vỗ tay trước dáng vẻ đầy nhiệt huyết của Gerhard. Lòng dũng cảm tự mình tìm đến tôi để khám phá sự thật quả thực rất đáng ngưỡng mộ.
“Tôi hiểu rồi. Trong phạm vi những gì tôi biết.”
“Cảm ơn anh! Thật sự rất cảm ơn anh!”
Vì vậy, tôi đã nói rằng mình sẵn lòng đưa ra lời khuyên. Một người dũng cảm như vậy xứng đáng nhận được phần thưởng tương xứng.
Hơn nữa, Hoàng đế đã cho phép tên tuổi của Lục Kiếm được lan truyền, nên tôi cũng chẳng cần phải dè chừng làm gì. Càng có nhiều người hiểu biết về phương Bắc, danh tiếng của họ sẽ càng được lan xa nhanh chóng.
Nếu vậy, tôi giúp bao nhiêu lần cũng được. Chỉ cần chịu chút phiền phức mà có thể thu về kết quả tốt.
‘Kẻ địch càng mạnh thì danh tiếng của mình mới càng vang dội chứ.’
Chẳng phải Quan Vũ nổi danh cũng nhờ chém được Nhan Lương, Văn Sú hay sao. Thật lòng mà nói, nếu chỉ hạ được mấy kẻ như Vô An Quốc hay Dương Hồng thì chắc ông ta cũng chẳng nổi tiếng đến vậy.
Bàn luận chuyện lịch sử trong phòng sinh hoạt câu lạc bộ làm bánh thì có phần không hợp, nên chúng tôi đã đổi địa điểm. Và tại một nơi xa lạ, tôi lại cảm nhận được một mùi hương quen thuộc.
‘Đây là phòng nghiên cứu của giáo sư mà.’
Trong phút chốc, đầu óc tôi quay cuồng. Tôi không ngờ mình lại phải chứng kiến cái ‘ma quật’ mà mình đã phải thoát chết trong gang tấc ở kiếp trước, ngay tại đây.
Thậm chí, tôi còn thấy một người đang ngọ nguậy ở góc phòng. Trông không khác gì một nghiên cứu sinh...
“Nào, mời anh ngồi thoải mái! Cô Christina? Cô có thể chuẩn bị ít trà cho khách được không?”
“Vâng...”
Giọng nói rệu rã đó suýt nữa đã khiến tôi phải nhắm mắt làm ngơ. Đúng rồi. Chính là ‘nô lệ tư gia’ mà tôi đang nghĩ đến.
Dù vậy, tôi vẫn cố dời tầm mắt đi. Bởi vì những ‘nô lệ tư gia’ đã tự nguyện từ bỏ nhân quyền này sẽ đau lòng nhất khi nhận được ánh mắt thương hại của người khác.
Dù không hiểu tại sao họ lại đưa ra lựa chọn như vậy, nhưng chắc hẳn họ cũng có lý do riêng. Xét cho cùng, tôi cũng là một ‘nô lệ công’ đó thôi.
“Tôi thật không biết phải diễn tả niềm vui của mình thế nào khi được vị Thanh tra giúp đỡ.”
“Vậy sao?”
Gerhard mỉm cười rạng rỡ, đặt một chồng giấy lên bàn. Tất cả đều là tư liệu à?
‘Nhiều hơn mình nghĩ.’
Tôi cứ tưởng sẽ thiếu thốn đến mức nào khi nghe anh ta than vãn không có tư liệu. Với tiêu chuẩn của các học giả, chừng này vẫn còn ít sao?
Như thể hiểu được ánh mắt của tôi, Gerhard cười ngượng ngùng.
“Trong này có cả những phần do cá nhân tôi diễn giải và những phần do cô Christina thực hiện.”
“Chắc hẳn anh đã vất vả nhiều rồi.”
Nghĩ đến việc phải vắt óc từ những tư liệu ít ỏi để tạo ra thành quả thế này, tôi bất giác nảy sinh lòng kính cẩn. Một niềm đam mê có thể thành công ở bất kỳ lĩnh vực nào, nhưng tiếc là lĩnh vực anh ta chọn lại quá trớ trêu.
Dù thế, tôi không thể nói với một người đang nỗ lực rằng ‘Anh chọn nhầm con đường rồi. Bỏ đi mà làm lại từ đầu thôi’. Hơn nữa, việc Gerhard phổ biến lịch sử về phương Bắc cũng có lợi cho tôi.
Tôi khẽ cầm một phần chồng giấy lên, lướt qua từng trang. Ít nhất cũng phải sửa hết lỗi chính tả rồi mới bàn được chuyện khác.
Và rồi một thứ khiến tôi không thể tin vào mắt mình đã xuất hiện.
“Anh Gerhard, cái này là sao?”
“À, đó là luận văn của cô Christina. Với tư cách là trợ giảng, cô ấy cần phải báo cáo thành tựu về chuyên ngành của mình.”
Miệng tôi khẽ mấp máy khi anh ta nói thêm, “Vì đã mất mấy tháng trời cho nó nên nội dung cũng khá tốt đấy”.
‘Lại đúng vào lúc này.’
Khi nghĩ đến đây là luận văn thạc sĩ, tôi không tài nào mở miệng nổi. Bởi chỉ cần tôi nói một lời, luận văn này sẽ ngay lập tức bay về với Enen.
“Thưa vị Thanh tra? Có vấn đề gì sao...”
Nhận ra sự do dự của tôi, Gerhard cẩn trọng hỏi. Christina, người vừa mang trà đến, cũng nhìn tôi với đôi mắt run rẩy.
...Phải rồi, đây là vấn đề sớm muộn gì cũng sẽ nổ ra. Thà nó vỡ lở trước khi nộp còn hơn, chứ nộp xong rồi mới phát hiện ra thì còn rắc rối to.
“Luận văn này.”
Tôi đặt luận văn của ‘nô lệ tư gia’, à không, của thạc sĩ, không, của Christina xuống bàn và chỉ vào tiêu đề.
Chính xác hơn, tôi chỉ vào hai cái tên được viết trên đó.
[ Aridu Keja, Udesr Jairug ]
Không phải lỗi chính tả. Theo những gì tôi biết thì đây là những cái tên chính xác.
Vấn đề nằm ở chỗ đây là một luận văn so sánh hai nhân vật này.
“Hai người này, là cùng một người đấy.”
“...Sao cơ?”
Gerhard thốt lên một tiếng ngỡ ngàng.
Xoảng!
Từ phía sau Gerhard, tiếng Christina làm rơi khay trà vang lên.
Nhưng tôi đã không nhìn.
Thực ra, từ hôm qua mắt tôi đã mù rồi...