"Chúng ta đều bị lừa rồi, thế giới này là giả."
Người đàn ông nhìn về nơi xa xăm mà nói, điếu thuốc trên khóe miệng khẽ động đậy, khiến cho tàn thuốc rơi rụng và tan biến trong không khí
Tôi không hút thuốc lá, nhưng tôi nhận ra đây chỉ là một loại thuốc giá rẻ có tên Vân Yến, màu đỏ, đóng gói cứng nên rất bền, tàn thuốc cũng để được lâu.
"Tôi không hiểu ý anh lắm."
Tôi vờ bối rối, ánh mắt khẽ lướt xuống ngón chân anh ta, chúng chỉ còn cách mép nhà khoảng chừng 10cm. Nếu tôi đủ nhanh, có khi tôi có thể kéo gã ta vào chăng?
Không.
Tôi nhanh chóng từ bỏ ý định này, vì khoảng cách giữa người đàn ông với mép gần hơn nhiều so với giữa anh ta và tôi.
Thêm nữa, thể lực của tôi thực sự không quá tốt. Có lẽ nếu Tiêu Hải ở đây thì mới có cơ hội làm vậy.
Tiêu Hải là bạn thời thuở nhỏ của tôi. Một người có sức mạnh thể chất vô cùng đáng nể từ khi còn bập bẹ ở mẫu giáo, sau khi tốt nghiệp học viện cảnh sát, cậu ta đã gia nhập đội cảnh sát hình sự và giờ đang là đội trưởng. Ngay bây giờ, cậu ta đang cùng vài người dưới quyền núp phía sau chiếc máy điều hòa lớn đặt tại sân thượng.
Sở dĩ phải vậy là vì người đàn ông trước mắt không cho cảnh sát tới gần, nếu không gã ta sẽ nhảy xuống với không chút do dự.
"Cậu vẫn còn nghe tôi nói chứ?"
Tôi lấy lại tinh thần, vội vàng gật đầu để gã ta biết rằng tôi vẫn còn lắng nghe, nhưng tôi xác thực không biết gã ta vừa nói gì.
"Cậu thất thần cũng là bình thường, học sinh luôn bảo lớp học của tôi rất nhàm chán."
Người đàn ông mỉm cười tự giễu, có lẽ vậy, vì khóe miệng ngậm điếu thuốc của gã ta giật giật vài lần, hoặc có lẽ chỉ là để ngăn không cho đầu thuốc rơi xuống, tô cũngi không biết nữa.
"Anh là giáo viên à?"
Tôi đi theo chủ đề mà anh ta vừa mở đầu và hỏi, đây là một mẹo trong tâm lý học, nói về những điều mà đối tượng quen thuộc để khiến họ thả lỏng trong thời gian ngắn nhất.
"Tôi là một giáo sư đại học."
Người đàn ông quay đầu nhìn tôi và đáp. Chỉ khi này tôi mới chú ý đôi mắt của gã ta, hay chính xác hơn là toàn bộ biểu cảm của gã ta rất khác biệt so với một người đang cố tự tử.
Người ta quyết định tự tử chủ yếu là vì học đã bị dồn tới đường cùng.
Áp lực từ mọi phương diện đè nặng lên sẽ lấp đầy họ bởi sự táo bạo và nỗi tuyệt vọng, có điều đôi mắt người đàn ông này lại thể hiện thứ gì đó hoàn toàn khác, một sự bình tĩnh tới khó tin.
Thậm chí, tôi nghi ngờ rằng cái gã đang dọa sắp nhảy lầu này còn bình tĩnh hơn cả tôi.
Mặc dù kinh ngạc trước ánh mắt của gã, nhưng ở bên ngoài, tôi vẫn theo quán tính mà nói tiếp.
"Vậy anh giảng dạy cái gì?"
"Kỹ thuật sinh học, nhưng tôi học chuyên ngành triết học tại trường đại học."
"Nghe có vẻ tuyệt đấy."
Tôi gật đầu, không biểu hiện ra gì cả.
Mặc dù nhận định này có phần thiếu công bằng trong đánh giá, nhưng dựa trên kinh nghiệm của mình, tôi cho rằng hai loại hình nghiên cứu mà gã này vừa nói có nhiều khả năng sản sinh ra những kẻ quái đản nhất. Với lượng kiến thức khổng lồ, phức tạp và vô tận đó, chúng đủ sức để kéo bất cứ ai đã nhón chân tới đây vào nỗi ám ảnh dai dẳng không nguôi nghỉ.
"Nói như thế... xem ra thành tích đại học của anh không tồi."
Tôi cố nở một nụ cười thiện chí.
"Tôi học chuyên ngành tâm lý ở đại học, nhưng tôi cũng có học qua triết học. Tôi có nhớ mang máng về cái chủ đề.. thế giới này là giả."
Mẹo tâm lý thứ hai mà tôi sử dụng là xây dựng sự liên kết thông qua trải nghiệm tương đồng giữa mình và mục tiêu. Bằng cách đó, mục tiêu sẽ vô thức coi mình là "cùng một loại người" với họ, từ đó dần hạ thấp hàng rào tâm lý của họ đối với bạn.
"Có vẻ cậu học hành cũng chả tới đâu."
Ánh mắt của người đàn ông hiện lên vẻ giễu cợt, gã ta ngồi xuống chỗ mép nhà, để hai chân đung đưa trong không khí.
"Theo tôi biết thì giới triết học bây giờ không có cái này."
"Thế à, chắc do tôi nhớ nhầm rồi."
Tôi cười gượng, khẽ bước một bước nhỏ lên trước, ai ngờ gã ta đã nhận ra ngay.
"Không cần làm gì đó ngu ngốc đâu."
Ánh mắt của người đàn ông trở nên sắc bén.
"Không ai có thể ngăn tôi trốn thoát khỏi nhà tù này."
"Vượt ngục?"
Tôi lộ ra vẻ ngạc nhiên.
"Anh là tù nhân?"
Người đàn ông gật đầu, khiến tôi không khỏi oán thầm Tiêu Hải là cái đứa vô tích sự, cậu ta còn chẳng nhắc gì tôi về chuyện này cả!
Công việc chính của tôi là bác sĩ tâm lý, nhưng vì mối liên quan với Tiêu Hải, tôi thường được cảnh sát xin nhờ làm chuyên gia đàm phán.
Do những quy định về bảo hộ công dân, tất nhiên là tôi không có thẩm quyền đàm phán với đám tội phạm, việc tôi làm chỉ an ủi những người đang cố ý làm hại chính mình, sử dụng khả năng tâm lý học của mình để kéo họ ra khỏi vực sâu mà thôi.
Nhưng mà gã này...
"Bản án của anh... nó thế nào?"
Tôi hạ giọng xuống, hỏi một câu hỏi khá nhạy cảm. Nếu đối phương là tử tù hoặc từ chung thân, tôi sẽ lặng lẽ lui về sau cho Tiêu Hải và người khác xử lý chuyện này.
"Tôi không biết."
Người đàn ông suy nghĩ một lúc, cuối cùng lại lắc đầu.
"Tôi vẫn còn đủ khỏe mạnh. Khoảng chừng... vài thập kỷ nữa chăng?"
"Bản án chung thân à..."
Tôi nghĩ, không khỏi cảm thấy đau đầu với tình huống này.
Nếu như bạn muốn kéo một người đang cố ý tìm đến cái chết về lại với sự sống, quan trọng nhất là bạn phải gieo cho họ hy vọng. Chứ còn những người như gã này, án chung thân có khi còn khó để thuyết phục hơn là tử tù.
"Sao anh không thử nói cho tôi biết là anh đã làm gì đi?"
Tôi thể hiện sự chân thành bằng cách lùi lại một bước dài.
"Tôi cũng biết một chút về pháp luật, có lẽ nó không nghiêm trọng như anh nghĩ đâu."
"Pháp luật của cậu vô hiệu với tôi."
Người đàn ông có vẻ như lại cười, khóe miệng gã ta giật giật, khiến tàn thuốc tung bay trong gió, tôi tự hỏi không biết mớ tàn thuốc đó có rụng trúng đầu một ai không.
"Chúng ta đang không nói về cùng một vấn đề."
Người đàn ông lăc đầu, thấy tôi vẫn không hiểu, gã ta suy nghĩ rồi nói.
"Cậu đã từng nghe tới định lượng sinh mệnh bao giờ chưa?"
"Trí tuệ nhân tạo?"
"Không, là định lượng sinh mệnh."
Người đàn ông nghiêm túc sửa lời của tôi.
"Năm 1987, C.G. Langton đã tổ chức hội thảo về sinh mệnh nhân tạo đầu tiên và đã đề xuất về chính khái niệm này tại đó."
"Ba năm sau, tức là năm 1990, ông Tiền Học Sâm đã đặt tên cho VR, hay phải nói là thực tế ảo cái tên mĩ miều - Linh Giới. Cùng năm đó, sinh mệnh kỹ thuật số đầu tiên đã ra đời trong máy tính của Thomas S. Ray..."
Nghe người đàn ông nói không dứt miệng, đầu óc tôi dần trở nên trống trơn. Kể từ khi đi học thì tôi đã chẳng phải là một người giỏi lắng nghe rồi, đặc biệt là đối với kiểu này.
Như thể nhận ra tôi lại thất thần, người đàn ông đã dừng lại, thoát khỏi trạng thái giảng giải đầy nhiệt huyết như một con chiên vừa thuyết giáo về thần của mình.
"Tóm lại..."
Người đàn ông lấy đầu mẩu thuốc lá từ khóe miệng ra, vẽ hai hình vuông ở ngay trên mép nhà.
"Cái bên trái là thế giới mà chúng ta đang sống, còn cái bên phải là..."
"Thế giới dữ liệu?"
Tôi nối theo câu nói của gã ta, cố tỏ ra bản thân đang theo sát chủ đề. Bất ngờ thay, gã ta lắc đầu.
"Bên phải... là thế giới thực."
Day đầu mẩu thuốc lá vào hình vuông bên phải, người đàn ông lắc đầu.
"Thế giới này lớn vô biên vô tận, nhưng cũng trống rỗng vô cùng, không có bầu trời và mặt đất, cũng chẳng có hoa màu cây cỏ. Thậm chí một chút xíu vật chất cũng không."
"Đó là một nơi không tồn tại mà? Sao anh biết được?
"Tôi chỉ biết, thế thôi."
Người đàn ông mỉm cười một cách kỳ lạ, mẩu thuốc lá chuyển hướng sang hình vuông bên trái.
"Những kẻ tội lỗi trong thế giới thực sẽ bị xiềng xích trong thứ gọi là thân thể, và bị lưu đày xuống đây, xuống cái thế giới giả tạo này."
"Tuổi thọ là là bản án của chúng ta, dục vọng với vật chất chính là nhà tù của chúng ta, tất cả những gì chúng ta trải qua, nhưng nỗi đau đó... nỗi thống khổ của sự tồn tại... chính là hình phạt mà chúng ta phải chịu vì tội lỗi của mình!"
Tôi nhìn gã ta, âm thầm rút lại phán đoán trước đó. Đây đúng thật là một kẻ điên khi tin vào cái lý thuyết đó mà.
"Một giả thuyết thú vị, nhưng có vài câu hỏi tôi không hiểu lắm..."
Trong lúc tôi đang cố đưa ra chủ đề mới để câu giờ, tôi cố ý đưa tay lên gãi cổ rồi gõ nhẹ lên máy liên lạc gắn ở cổ ba lần.
Đây là mật hiệu giữa tôi với Tiêu Hải, ý là ca này tôi không xử lý được.
Ngay sau đó, giọng nói của Tiêu Hải vang lên bên tai nghe.
"Đệm khí vẫn còn đang bơm. Cố kéo dài thêm khoảng ba phút nữa! Chỉ ba phút thôi!"
Tôi đưa một tay ra sau lưng, hướng về phía máy điều hòa,, ra dấu "OK". Ngay lúc này, người đàn ông cử động.
Gã ta thu chân lại, quay người đứng dậy. Sau đó, gã ta nhặt đầu mẩu thuốc lá lên và đưa nó về phía tôi như thể muốn tôi đón lấy.
Tôi đưa tay ra muốn tiếp nhận. Người đàn ông mỉm cười trong sự hài lòng.
"Tôi sẽ chứng minh cho cậu thấy."
Tôi giật mình.
"Anh nói gì cơ?"
"Là thế giới thực."
Người đàn ông chỉ vào hình vuông màu đen bên phải.
"Tôi sẽ chứng minh cho cậu thấy."
Nói xong, gã ta ngả người ra sau, trực tiếp biến mất khỏi tầm mắt của tôi.