*Trans+Edit: Lắc
“Rốt cuộc là có vấn đề ở chỗ nào mà lò phản ứng phân hạch cứ liên tiếp phát nổ mấy lần vậy chứ…” Fernando chẳng chút để tâm đến lời nhắc nhở của Lucien. Chỉ cần không có huyền thoại đỉnh phong hay bậc ba nào đó giở trò, thì cho dù bản thân ông không kịp phản ứng, chỉ riêng những hiệu ứng ma thuật chủ động và bị động yểm sẵn trên người không thôi cũng đủ để đảm bảo ông sống sót trong vụ nổ lò phản ứng phân hạch và không bị nhiễm lời nguyền rồi.
Mái tóc ông rối bù như vừa bị cuồng phong quét qua, áo choàng ma thuật đỏ tươi trên người nhăn nhúm, bộ dạng trông hệt như vừa mới kinh qua đại nạn. Thế nhưng ông lại chẳng hề nhận ra, toàn bộ sự chú ý đều tập trung cả vào vấn đề có khả năng tồn tại trong lò phản ứng phân hạch, thành thử ngữ khí vừa có chút bực dọc vừa đầy nghi hoặc. Dựa theo nghiên cứu của ông trong phạm trù phân hạch và việc phân tích ngược thần chú huyền thoại Phân tách Nguyên tử, đáng lẽ phải không có vấn đề gì mới đúng. Ngay như vụ nổ mất kiểm soát vừa rồi, cái xảy ra đúng là phản ứng phân hạch mà!
“Mấy lần á?” Lucien nhăn mặt hít vào một hơi. Thì ra đây không phải lần thứ hai lò phản ứng phân hạch mất kiểm soát phát nổ, mà là lần thứ ba, thứ tư, thậm chí thứ năm, thứ sáu luôn rồi… Bảo sao cậu có thể vừa khéo gặp được với “xác suất nhỏ” như vậy – Bởi vì vốn dĩ đã chẳng phải là “xác suất nhỏ” gì cả.
Mãi đến lúc này, Lucien mới thực sự hiểu vì sao trước kia thầy rất hiếm khi dẫn các học trò bọn cậu theo làm thí nghiệm ma thuật, cùng lắm cũng chỉ là những loại tương đối đơn giản như bức xạ vật đen. Té ra theo thầy làm thí nghiệm ma thuật lại là chuyện nguy hiểm đến thế! Không phải huyền thoại thì bất cứ lúc nào cũng có khả năng đến cả xương cốt cũng chẳng còn.
Fernando cau mày nói: “Mấy lần không quan trọng, quan trọng là tại sao. Việc này làm gì có chỗ nào mâu thuẫn với mô hình thần chú Phân tách Nguyên tử và nguyên lý phân hạch đâu.”
Lucien nghĩ ngợi một chút rồi nói: “Phân tách Nguyên tử là thần chú sát thương diện rộng không thể kiểm soát, còn lò phản ứng thì yêu cầu sự ổn định và có thể kiểm soát. Có lẽ vấn đề nằm ở đây.”
“Ta có ngu đến mức bê nguyên xi mô hình thần chú Phân tách Nguyên tử vào để thiết lập đâu?” Fernando khó chịu nói. “Chính cậu cũng đã xem qua mô hình lò phản ứng và thiết lập chi tiết của bọn ta rồi, hẳn là cũng rõ bọn ta đã thêm rất nhiều pháp trận vào để thuận tiện cho việc sử dụng và kiểm soát năng lượng.”
“Nhưng như vậy không đồng nghĩa với việc có thể thực sự kiểm soát và ổn định được. Theo em, muốn giải quyết vấn đề này, chúng ta nhất định phải nghiên cứu sâu hơn nữa quá trình phản ứng phân hạch để làm rõ vai trò của neutron và những hạt khác, hiểu rõ chúng có thể gây ra những phản ứng khác nhau trong nhiều điều kiện khác nhau.” Lucien trước đây cũng đã từng nghĩ tới vấn đề lò phản ứng phân hạch mất kiểm soát và sơ bộ nghi ngờ rằng là do nghiên cứu hiện tại còn quá đơn giản, thô sơ. Thiết kế lò phản ứng hiện chủ yếu chỉ dựa vào “phân tích ngược”, chứ vẫn chưa phát hiện ra sự khác biệt giữa neutron chậm và neutron nhanh, càng chưa hiểu được rằng chúng có hiệu quả khác nhau trong những phản ứng phân hạch khác nhau.
Đối với những lời khuyên thật sự, Fernando xưa nay không bao giờ coi thường, nhưng ngoài mặt thì ông chẳng chịu nhận thua: “Chẳng nhẽ ta lại chưa từng nghĩ tới vấn đề này chắc? Nhưng nó cần tốn rất nhiều thời gian, phải tiến hành lại những thí nghiệm ma thuật, rồi cho neutron bắn phá các nguyên tố trong những điều kiện khác nhau nữa. Hmm, ta và Hathaway đã bắt tay vào làm rồi.”
Neutron không thể gia tốc bằng điện từ trường, thế nên thí nghiệm bắn phá phải phức tạp hơn không ít.
“Em cũng sẽ thử làm một vài thí nghiệm trong phương diện này xem.” Lucien cười nói. “Việc nghiên cứu thiết bị phân hạch hạt nhân cỡ nhỏ càng sớm được hoàn thành bao nhiêu thì tinh cầu nhân tạo của chúng ta càng phát huy được tác dụng lớn bấy nhiêu, đồng thời sẽ khiến giáo hội cũng như những kẻ địch khác cho dù có bắt chước cũng chẳng theo kịp.”
Bản thân quỹ đạo vận hành của tinh cầu nhân tạo và các nguyên lý thu phát sóng điện từ đều không quá phức tạp, thuộc loại có thể mô phỏng được. Nhưng riêng lò phản ứng phân hạch thì khác. Nếu không có nghiên cứu chuyên sâu về quá trình phân hạch, thì cho dù giáo hội và những kẻ địch khác có bắt chước cũng sẽ chỉ lặp lại những vụ nổ mà dạo gần đây thầy thường xuyên gặp, hơn nữa còn không thể loại bỏ tận gốc – Bọn họ nếu như không hiểu những hoa văn ma thuật này rốt cuộc có tác dụng gì thì đương nhiên cũng sẽ chẳng biết cách kết hợp hay lược bỏ khi chuyển đổi thành các ký hiệu thần thuật tương ứng. Chỉ cần một mắt xích nhỏ trong đó có vấn đề thôi cũng đủ để dẫn đến sự cố nghiêm trọng.
Đây chính là sự khác biệt giữa “lĩnh vực tiên phong” và “lĩnh vực tương đối tiên phong” của arcana. Suy cho cùng, quy trình “phóng” ở thế giới này quá đơn giản, quá thô bạo.
Fernando khẽ gật đầu: “Miễn sao có thể hoàn thành lò phản ứng phân hạch ổn định thì việc thu nhỏ chỉ là chuyện sớm muộn.”
Tại thế giới ma thuật này, rất nhiều nan đề kỹ thuật mà trên Trái Đất không thể giải quyết thì lại chẳng còn là vấn đề ở đây. Chẳng hạn, lò phản ứng phân hạch do Fernando và Hathaway xây dựng đã trực tiếp sử dụng pháp trận để chuyển hóa năng lượng giải phóng thành điện năng, hoàn toàn không chiếm thêm không gian. Dĩ nhiên, cái giá phải trả cho sự thu nhỏ này là vô cùng đắt đỏ. Ngoài nghị viện tự bỏ tiền để lắp đặt trên tinh cầu nhân tạo ra, e rằng chỉ có các Grand Arcanist và Pháp sư huyền thoại mới đủ khả năng sử dụng.
Hơn nữa, các thành viên Hội đồng tối cao cũng có bất đồng về việc phổ biến thiết bị phân hạch thu nhỏ, bởi vì nó có khả năng mang đến hiểm họa tiềm tàng rất lớn, hoặc là gây ra thương vong hàng loạt cùng với ô nhiễm mà phải rất lâu mới có thể khắc phục được.
Thấy thầy tràn đầy tự tin như vậy, Lucien cười nói: “Lò phản ứng phân hạch và việc thu nhỏ chỉ là bước đầu tiên trong việc tích lũy kinh nghiệm của chúng ta mà thôi. Nhiệt hạch có kiểm soát mới là mục tiêu thực sự của chúng ta. Đến lúc đó, tất cả chúng ta đều có thể tự xưng mình là ‘Vua Mặt Trời’ rồi.”
“Nhiệt hạch có kiểm soát…” Fernando vừa có chút khao khát vừa nhíu mày lặp lại. Vấn đề này là thứ so với lò phản ứng phân hạch thì khó hơn không chỉ một cấp độ. Bản thân ông, Douglas và Hathaway trước mắt đều hoàn toàn không có chút đầu mối nào, mà Lucien cũng chẳng có kiến nghị gì hữu dụng. “Vẫn nên dò dẫm từ lò phản ứng phân hạch trước đã…”
Nói đến đây, ông lại theo thói quen mỉa mai: “Hễ là Arcanist nào có nghiên cứu sâu trong lĩnh vực vi mô thì thí nghiệm chủ yếu hiện tại đều là dùng các loại hạt khác nhau để bắn phá những hạt khác, sau đó tìm ra tập hợp có khả năng ẩn chứa bí ẩn từ vô số dữ liệu thí nghiệm, cứ như là số thợ luyện kim lao động lặp đi lặp lại còn nhiều hơn cả Arcanist vậy.”
“Không chỉ những Arcanist nghiên cứu chuyên sâu mới vậy, mà hầu hết các pháp sư đều biết rằng thí nghiệm bắn phá hạt trong lĩnh vực vi mô là nơi có khả năng đem lại phát hiện mới nhiều nhất.” Lucien cười “hê” một tiếng. “Bọn họ cực kỳ sợ hãi đặc tính kỳ quái của electron, cứ như trong đó ẩn chứa cái gì có thể hủy diệt thế giới vậy. Thêm nữa là bản thân họ cũng chỉ hiểu lơ mơ về cơ học lượng tử, không thể tạo ra được đóng góp nào về mặt lý thuyết hay mở ra thí nghiệm mới, thế nên chỉ còn cách đi theo con đường chắc chắn không sai này mà thôi.”
Điều này cũng giống trên Trái Đất, thí nghiệm bắn phá và va chạm hạt là nền tảng cơ bản nhất trong lĩnh vực vi mô, đồng thời cũng là nơi dễ phát hiện ra bí ẩn nhất. Điểm khác biệt duy nhất là pháp sư cao cấp của nghị viện có thể tự mình thiết lập các thiết bị thí nghiệm tương ứng, chứ không cần phải xếp hàng chờ đợi mới được sử dụng để kiểm chứng suy đoán hay kết quả suy luận của mình qua dữ liệu va chạm giống như các nhà nghiên cứu trên Trái Đất.
Dĩ nhiên, nếu tiến tới giai đoạn máy gia tốc hạt lớn thì cảnh tượng có lẽ sẽ ngày càng giống nhau, chẳng hạn như các pháp sư trung cấp hiện tại mà muốn tiến hành thí nghiệm ma thuật tương tự thì chỉ có thể trông chờ vào vài con đường.
Một, bản thân là học trò hoặc bạn bè của pháp sư cao cấp. Hai là làm việc ở những nơi như Viện Nguyên tử. Ba là gia sản giàu có, đủ khả năng mời pháp sư cao cấp tới giúp đỡ thiết lập.
Bốn là nộp đơn lên Ủy ban Nghiên cứu Ma thuật, sau đó xếp hàng chờ đợi để được sử dụng miễn phí phòng thí nghiệm quy mô lớn trong ma tháp Allyn – Đây là đề xuất mà Lucien đã chủ đích nêu ra trong cuộc họp Hội đồng Tối cao, giúp cho các pháp sư trung và sơ cấp cũng có thể tiến hành những nghiên cứu dự định mà không cần tốn phí.
Fernando đưa đôi mắt đỏ rực lườm qua: “Còn không phải là do cái hiệu ứng người quan sát mà cậu đề xuất làm cho bọn họ sợ hãi, hoảng loạn hay sao.”
Lucien cười trừ rồi đổi chủ đề: “Thầy, hôm nay thầy không nghiên cứu lý thuyết trường ạ? Ngài Brook chưa tới sao?”
“Nghiên cứu? Nghiên cứu cái này làm quái gì! Trong đầu ta chỉ toàn là vô cùng lớn, vô cùng lớn, vô cùng lớn, chả hiểu nghiên cứu còn có ý nghĩa gì nữa!” Bị câu hỏi của Lucien chọc đúng chỗ, Fernando lập tức bùng nổ như thể quả bom giả kim bị châm ngòi.
Lucien rất muốn an ủi thầy, rằng ai nghiên cứu lý thuyết trường thì trong phòng cũng đều giấu vài triệu cái vô cùng lớn thôi, đó là điều không thể tránh khỏi khi tiến sâu vào lĩnh vực vi mô rồi.
Chẳng hạn như Dirac, người đã đề xuất ra phương trình Dirac (cũng chính là phương trình cơ học lượng tử tương đối tính, phương trình Lucien), đồng thời là một trong những người sáng lập ra lý thuyết trường lượng tử, một nhà vật lý vĩ đại mà Lucien xếp vào top 10, thậm chí top 5 trong lòng, chính vì ông có cái nhìn khác biệt về vô cùng lớn, cho rằng bản thân sự xuất hiện của chúng hẳn là phải có nguyên nhân tất yếu và hàm nghĩa sâu xa, còn những lý thuyết kinh điển trước đó có thể có sai lầm, vậy nên ông đã phản đối việc dùng phương pháp toán học để tái cấu trúc và giải quyết. Điều này đã dẫn tới việc ông về sau dần dần rời xa lĩnh vực tiên phong.
Sau khi gào rống một trận, Fernando cũng bình tĩnh lại: “Brook sẽ tới muộn một chút. Nhưng mà, ngay cả khi trong các phép tính xấp xỉ cao hơn xuất hiện vô cùng lớn, bản thân lý thuyết trường mà chúng ta xây dựng vẫn phần nào mô tả được tương tác giữa các hạt mang điện, cũng chính là bản chất của lực điện từ…”
Ngoại trừ cái vô cùng lớn chết tiệt kia, ông vẫn tương đối hài lòng với công trình nghiên cứu chung của mình cùng Brook và Lucien.
Xuất phát từ nghiên cứu về lý thuyết trường, Fernando và Brook cho rằng lực điện từ xảy ra nhờ các hạt mang điện trao đổi photon cùng với rất nhiều quá trình khác nhau. Có điều, loại photon này khác với photon trong nghiên cứu thông thường. Nó không thể quan sát trực tiếp mà chỉ tồn tại như một kết luận toán học. Hai người họ gọi nó là photon ảo.
Sau khi thảo luận một hồi về vấn đề lý thuyết trường lượng tử, Fernando đột nhiên nói: “Stanis bảo ta, Dãy núi Hắc ám đang có chút bất ổn. Cái đám u ám kia có vẻ từ sau trận đại chiến Rentaro mới nhận thức lại chúng ta, giờ đang bắt đầu cân nhắc vấn đề xem nên cùng chúng ta hợp tác hay đối kháng.”
“Bọn chúng chẳng phải hơi chậm rồi sao?” Lucien buồn cười nói.
Fernando cười khẩy một tiếng: “Cái đám đó đều thuộc chủng tộc sống dai, mười mấy năm của chúng ta trong mắt chúng chẳng qua cũng chỉ là mười mấy ngày. Với lại, bọn chúng còn kém hứng thú với arcana hơn cả giáo hội nữa, vậy nên tình huống này cũng khó tránh khỏi. Cậu chuyển lời cho Natasha, dặn cô nhóc thời gian này phải chú ý tình hình ở Rentaro. Có thể số sinh vật hắc ám lảng vảng tới đó sẽ không ít đâu.”
“Vâng.” Lucien nghiêm túc gật đầu.
……
Bên trong Dãy núi Hắc ám, một người trẻ tóc ngắn màu xám tro và đôi mắt vàng kim nghiêm nghị nói: “Nasdell, ngươi hãy nhanh chóng thâm nhập vào Rentaro và Allyn, để mắt thật kỹ đến những thay đổi mà Ma pháp Nghị viện mang đến. Đây sẽ là căn cứ để chúng ta đưa ra quyết định sau này.”
“Vâng, thưa Ngài.” Người sói trước mặt hắn thu lại lớp lông và biến thành một gã đàn ông rắn rỏi với mái tóc màu xám bạc.
Ám chỉ sự khác biệt giữa bom nguyên tử (phân hạch mất kiểm soát) và lò phản ứng (phân hạch có kiểm soát). Những hạt khác trong phản ứng phân hạch bao gồm electron, neutrino, v.v., nhưng trong giai đoạn đầu nghiên cứu, người ta chủ yếu chỉ nhấn mạnh đến neutron. Điểm then chốt trong vận hành lò phản ứng là: neutron chậm dễ gây ra phản ứng phân hạch với uranium-235, còn neutron nhanh thì ít hiệu quả hơn cho uranium-235 nhưng lại cần thiết cho một số đồng vị khác. Hiểu được sự khác biệt này chính là nền tảng để xây dựng lò phản ứng hạt nhân ổn định. Neutron trung hòa về điện nên không chịu tác động trực tiếp từ điện trường hay từ trường như proton và electron. Thế nên, muốn tạo ra “chùm neutron” để thực hiện thí nghiệm bắn phá thì phải dùng cách phức tạp hơn để tạo neutron gián tiếp, chẳng hạn như cho hạt nhân nặng phân hạch để phát ra neutron, sau đó điều chỉnh năng lượng neutron bằng cách cho đi qua chất làm chậm (nước, than chì, v.v.) thay vì chỉ đơn giản dùng cyclotron. Thiết bị phân hạch hạt nhân cỡ nhỏ ở đây ám chỉ lò phản ứng hạt nhân mini gắn trên vệ tinh. Vệ tinh nhân tạo (trong truyện là tinh cầu nhân tạo) nếu chỉ dùng pin mặt trời thì hiệu suất hạn chế, mà khi bay vào vùng tối của Trái Đất thì phải dựa vào pin dự trữ. Còn nếu gắn lò phản ứng hạt nhân mini, vệ tinh sẽ có nguồn năng lượng liên tục, không phụ thuộc Mặt Trời và bền bỉ được nhiều năm. Ý nói: những thứ như quỹ đạo vệ tinh, sóng điện từ, nguyên lý thu phát sóng chỉ thuộc “lĩnh vực tương đối tiên phong”(tức là mới mẻ nhưng chưa phải đi đầu hoàn toàn, chỉ cần bỏ công là có thể học theo), còn những thứ như nghiên cứu bản chất của phân hạch hạt nhân và lò phản ứng thì thuộc “lĩnh vực tiên phong” (tức là thực sự mở đường, cần có nền tảng nghiên cứu chuyên sâu, không thể chỉ nhìn mà bắt chước là làm được). Và việc “phóng” ở thế giới này thì đương nhiên không phải lĩnh vực tiên phong, bởi chỉ việc dùng sức mạnh bạo lực thuần túy ném nó lên quỹ đạo như Douglas đã từng làm hồi trước là xong. Ý là đến khi chuyển từ cyclotron sang máy gia tốc hạt lớn thì pháp sư cũng sẽ phải xếp hàng chờ để được sử dụng, bởi vì máy gia tốc hạt lớn có kích cỡ khổng lồ và giá trị cũng khổng lồ nốt. Trong lý thuyết trường và cơ học lượng tử, khi tính toán phản ứng giữa các hạt, va chạm hay năng lượng trường thì sẽ thường gặp phải những giá trị vô cùng lớn hoặc vô hạn. Phương pháp/phép tính xấp xỉ trong lý thuyết trường là tính toán dựa trên giả định, bỏ qua các hiệu ứng nhỏ rồi cải tiến dần. Xấp xỉ cao hơn là nói đến việc dùng phương pháp xấp xỉ chính xác hơn (xấp xỉ bậc một, xấp xỉ bậc 2, v.v.), bậc càng cao thì phép tính càng chi tiết, phức tạp. Photon ảo là các hạt trung gian mang lực điện từ giữa các hạt tích điện. Photon thật là những thứ có thể quan sát được, còn photon ảo chỉ là một công cụ tính toán.