Nếu hỏi liệu quốc gia kiếp trước của Phynia có khả năng tự mình bùng nổ cuộc Cách mạng Công nghiệp hay không? Phynia sẽ trả lời rằng điều đó là bất khả thi.
Khi Tây Âu phát hiện ra Tân Thế giới, ở quốc gia mà Phynia từng sống ở tiền kiếp, thực chất cũng đã trải qua một cuộc cải cách thầm lặng, đó chính là cải cách tiền tệ—những đồng kim tệ đã được sử dụng hàng nghìn năm, không biết từ lúc nào đã biến thành bạc.
Tình trạng này xảy ra là bởi phần lớn bạc được khai thác ở Tân Thế giới đã đổ về quốc gia này. Thời bấy giờ, trên trường quốc tế có một tuyến đường thương mại vô cùng nổi tiếng: những kẻ thực dân sau khi khai thác bạc ở Tân Thế giới không trực tiếp vận về Tây Âu, mà thuận theo hải lưu đi về phía tây, đến quốc gia phương Đông đó mà đổi bạc lấy trà, tơ lụa và các mặt hàng khác.
Ngay sau đó, họ lại thuận theo đường biển, qua eo biển Malacca, Sri Lanka, Mũi Hảo Vọng, v.v., vận chuyển những món hàng đắt đỏ này về Tây Âu để đổi lấy lợi nhuận khổng lồ.
Một quốc gia phương Đông nào đó vì thế mà thu được lượng lớn bạc, nhưng lại không hề xảy ra cách mạng giá cả. Nguyên nhân sâu xa của điều này, suy cho cùng, vẫn là do dân số quá đông—Tây Âu khi đó vừa thoát khỏi Cái Chết Đen, dân số chỉ khoảng năm mươi triệu, nhưng một cường quốc phương Đông nào đó thì dân số đã sớm vượt quá trăm triệu.
Dưới sự pha loãng của dân số khổng lồ như vậy, dù có bao nhiêu kim loại quý đổ vào, thì cũng không thể khiến các địa chủ cảm thấy lo lắng về sự mất giá của tiền tệ, và do đó, họ không thể dùng tài sản để đầu tư vào công nghiệp.
Dù sao thì Cựu Thế Giới cũng không phải là không có kim loại quý để khai thác, chừng nào hiệu suất khai thác tiền tệ không thể sánh bằng hiệu suất của các địa chủ quý tộc chôn tiền xuống đất, thì cách mạng giá cả sẽ vĩnh viễn không thể xảy ra.
Mặt khác, cũng vì dân số quá đông, một quốc gia phương Đông nào đó không theo đuổi hiệu quả như Tây Âu. “Khi lực đẩy đủ lớn thì viên gạch cũng có thể bay” là phương châm của nhiều người, hiệu suất kém một chút thì chỉ cần tìm thêm người làm là được, đúng không nào?
Thực sự không được thì cứ bắt người làm thêm giờ. Dù ngươi không dám thì sẽ có người khác làm, quốc gia phương Đông thiếu đủ thứ, chỉ có người là không thiếu! Cái tâm lý này, ngay cả khi Phynia đã xuyên không, vẫn còn tồn tại rộng rãi, có thể nói là đại họa.
Và sau khi hiểu rõ sự ra đời của cách mạng giá cả, một điều trở nên rõ ràng—tại sao phải tiêu diệt địa chủ?
Tiêu diệt địa chủ không phải là đặc quyền của một quốc gia phương Đông nào đó. Trên thực tế, bất kỳ quốc gia nào trong thời cận đại muốn công nghiệp hóa, thì việc tiêu diệt địa chủ là điều không thể tránh khỏi, bởi vì địa chủ và công nghiệp hóa bản chất là không tương thích.
Sự tăng trưởng tài sản của địa chủ chú trọng “cần kiệm giữ nhà”, dịch ra có nghĩa là tích trữ đầu cơ. Địa chủ không chỉ thích chôn vàng bạc dưới đất, mà còn thích chất đống các sản vật trong kho, ràng buộc tá điền đời đời trên ruộng đất của mình.
Ưu điểm lớn nhất của địa chủ là sự ổn định—sản lượng ổn định, giá cả ổn định, quan hệ xã hội ổn định, họ thích ràng buộc mọi thứ vào đất đai, sống cuộc sống thu tô cố định hàng năm, mà không tạo ra giá trị mới.
Tuy nhiên, nói gì thì nói, ai mà không thích sự ổn định chứ?
Cả thế giới chẳng phải đã ổn định dưới chế độ này hàng nghìn năm sao?
Điều thực sự đột biến lại xảy ra ở Tây Âu.
Dưới tác động của cách mạng giá cả, cuộc sống ổn định trong quá khứ đã biến mất. Tất cả mọi người đều rơi vào nỗi lo sợ tài sản mất giá, buộc phải đem tài sản trong tay ra đầu tư, rồi thu về lợi nhuận lớn hơn, dốc sức để tài sản của mình vượt qua lạm phát.
Trong xã hội phong kiến, một người không thua là thắng, nhưng trong xã hội tư bản chủ nghĩa, ngươi không tiến bộ là thụt lùi, tài sản cứ giữ mãi trong tay thì chỉ có kết quả là mất giá.
Và sau khi Tây Âu tiên phong trong cách mạng công nghiệp, các quốc gia khác trên Cựu Thế Giới vì nhiều lý do khác nhau cũng buộc phải thử công nghiệp hóa. Tuy nhiên, đúng lúc này thì một vấn đề đã phát sinh—địa chủ không hề mong muốn công nghiệp hóa.
Khả năng duy nhất để địa chủ mong muốn công nghiệp hóa, chính là tạo ra lạm phát như Tây Âu. Khi tài sản trong tay mất giá, các địa chủ tự nhiên sẽ nảy sinh lo lắng, bắt đầu thử đầu tư xây dựng nhà máy để tài sản của mình tăng giá trị.
Tuy lạm phát nói thì dễ, nhưng làm thì nào có dễ dàng? Các quốc gia Cựu Thế Giới vốn đã ở trong tình trạng giảm phát ngàn năm , và sau khi Tây Âu tiên phong công nghiệp hóa, kim loại quý của họ càng không ngừng chảy ra ngoài dưới làn sóng hàng hóa đổ vào, vậy thì làm gì có kim loại quý chảy vào?
Còn về việc sử dụng tiền giấy… không có kim loại quý làm dự trữ, một loại tiền tệ tín dụng không ngừng mất giá, thì làm sao có thể giành được lòng tin của các địa chủ? Kim phiếu kim tệ của một vĩ nhân như Trương Vịnh, ông tổ của tiền giấy, dù có phát ra nhiều đến mấy, thì liệu có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của các địa chủ không?
Trong kho của họ có vô số lương thực, dưới gầm giường có chôn giấu vô số vàng bạc, trên ruộng đất có vô số tá điền… Bản thân họ có thể tự cung tự cấp, sự mất giá của tiền tệ tín dụng thì có liên quan gì đến họ chứ? Chỉ khi vàng bạc mất giá mới có thể ảnh hưởng đến lợi ích của họ.
Còn việc nói rằng các địa chủ sẽ vì lợi ích quốc gia dân tộc mà chủ động đầu tư xây dựng nhà máy…? Chỉ có thể nói xã hội cận đại đã trao cho địa chủ vô số cơ hội, nhưng họ lại vĩnh viễn chọn đứng về phía bảo thủ nhất, điều này không phân biệt Đông - Tây.
Và vì vấn đề không thể giải quyết hòa bình, thì chỉ còn một lựa chọn duy nhất—giết! Giết! Giết!
Khi một chính quyền tiến bộ tiêu diệt địa chủ, họ sẽ kinh ngạc nhận ra rằng tất cả những trở ngại từng cản đường công nghiệp hóa của mình đều biến mất.
Phát hành tiền giấy? Khi tiêu diệt địa chủ có thể thu được lượng lớn kim loại quý dùng để thiết lập hệ thống dự trữ. Dân số bị ràng buộc vào đất đai? Sau khi địa chủ bị tiêu diệt, đương nhiên sẽ không còn ai ràng buộc nữa. Sản phẩm nhà máy sản xuất ra không ai tiêu thụ?
Nông dân bình thường không thể tự cung tự cấp như địa chủ, và sau khi sở hữu đất đai của riêng mình, sản lượng lương thực cũng có dư thừa, có thể đem lương thực đi bán, thu tiền, sau đó dùng để mua sản phẩm công nghiệp.
Vì vậy, giai cấp địa chủ buộc phải bị tiêu diệt, không tiêu diệt là không được! Một xã hội phát triển lành mạnh, tuyệt đối không thể có loại giai cấp sống nhờ thu tô mà không lao động này.
Ngay cả các nhà tư bản cũng phải hao tâm tổn trí kiếm tiền mà!
Dù sao thì bản chất xã hội hiện đại chính là một xã hội không ngừng lạm phát, tài sản không tăng trưởng, tức là thụt lùi.
Đây cũng là lý do tại sao mọi người lại lo lắng đến vậy.
Muốn tiêu diệt sự lo lắng về vật chất này, nhất định phải tiêu diệt những giai cấp có thể không lao động mà vẫn hưởng lợi—các nhà tư bản chính là giai cấp bóc lột thích nghi với lạm phát.
Chừng nào trong xã hội vẫn còn tồn tại những giai cấp như vậy, cơ quan hành chính sẽ buộc phải thông qua lạm phát để pha loãng tài sản của họ, nhằm đảm bảo sự phát triển ổn định của nền kinh tế.
Đối với câu trả lời của Albert, Phynia không hề cảm thấy bất ngờ.
Bởi vì Albert chỉ cần không lựa chọn lừa dối nàng, thì hắn nhất định sẽ làm như vậy—đây chính là lựa chọn chung của tất cả các địa chủ quý tộc ở Cựu Thế Giới trong một thế giới khác.
Chỉ có Tây Âu vì đã có cuộc cách mạng giá cả, mới thoát ra khỏi cái thế giới ao tù nước đọng đó.
Sau khi lướt qua những chuyện tiền kiếp trong đầu, Phynia nhìn thẳng vào Albert hỏi.
“Vậy anh nghĩ đây là một chuyện tốt sao?”
“Đương nhiên không…” Albert đắn đo lời nói: “Tiền tệ không ngừng tăng giá, có nghĩa là vật giá mất giá, một mặt điều này sẽ khiến thu nhập của người bình thường giảm sút, mặt khác cũng khiến mọi người không còn muốn bán hàng hóa trong tay.
Điều này sẽ làm giảm ham muốn sản xuất của người bình thường, khiến vật tư trên thị trường bắt đầu khan hiếm, từ đó dẫn đến sức mạnh của Rusatinia bị tổn hại—nói cho cùng, sự mạnh yếu của một chính quyền, chẳng phải nằm ở việc nó có thể sản xuất được bao nhiêu vật tư à?”
Phynia ngạc nhiên nói: “Thật không ngờ Albert lại có thể nhận ra rằng sức mạnh căn bản của một tổ chức nằm ở việc nó có thể sản xuất được bao nhiêu sản phẩm?”
Albert cười cười, xoa đầu Phynia, bất lực nói: “em đã đi theo anh lâu như vậy, miệng nói đủ thứ kỳ quái, nếu đến bây giờ mà anh vẫn không hiểu, vậy thì anh thật sự là một tên ngốc vô dụng rồi.”
“Ừm… cũng đúng. Nếu sau này em phải gả cho một tên ngốc, thì em sẽ rất thất vọng đó nha.”
“Thôi được rồi, đừng trêu chọc anh nữa.” Albert véo khóe môi thiếu nữ nói: “Em đã nói như vậy rồi, vậy tiếp theo chúng ta nên làm gì? Có nên tiêu hết số tiền này không?”
“Đương nhiên là phải tiêu hết. Không có nhu cầu thì chúng ta có thể tạo ra nhu cầu mà? Vừa hay năm nay lương thực bội thu, có thể hỗ trợ nhiều người lao động cường độ cao hơn.”
Phynia gật đầu nói: “Để em nghĩ xem… chúng ta có thể chủ động khởi xướng một số công trình, và công trình có thể chia thành ba loại: thứ nhất là mở rộng thành Wende, thứ hai là xây dựng đường sá và các công trình thủy lợi, cuối cùng là mở rộng nhà máy, và xây dựng nhà máy mới.”
“Xây dựng nhà máy mới? Xây cái gì?”
“Anh quên chuyện người man di rồi à?” Phynia hỏi ngược lại: “Chờ sau khi mùa đông kết thúc, len của người man di sẽ được đưa đến. Trước đó chúng ta phải xây dựng xong nhà máy sản xuất kiềm, nhà máy giặt len, nhà máy dệt, nhà máy nhuộm, nhà máy quần áo và các nhà xưởng khác. Đừng đợi đến khi len của người man di được đưa đến rồi mới nghĩ cách xử lý.
Ngoài ra, Viện Nghiên cứu cũng phải gấp rút thành lập. Vì Albert đã từng nói, về sau ma tinh thạch sẽ được chế tạo thành công để sử dụng làm năng lượng ma pháp, vậy thì công nghiệp ma pháp là con đường phù hợp cho đại lục Yieta.
Chúng ta phải nhanh chóng khai phá con đường này, dù sao việc sử dụng than đá, dầu mỏ làm năng lượng là con đường của một thế giới khác, xét cho cùng thì ma tinh thạch mới phù hợp với sự phát triển của đại lục Yieta.”
Albert suy nghĩ một lúc, thấy không có vấn đề gì, liền gật đầu nói đùa:
“Có thể làm như vậy, nhưng nhớ để lại cho anh một ít trong số mười ba triệu kim tệ này, đừng tiêu hết. Dù sao thì đến khi mùa xuân đến, bên St. Mill chắc chắn sẽ phái quân đến thảo phạt chúng ta, anh không muốn đến lúc đó vì không có quân phí mà hai quân đoàn dưới trướng ngay cả việc xuất quân cũng không làm được.”
Nghe vậy, Phynia nở một nụ cười đắc ý, nháy mắt nói với Albert.
“Em đâu có ý định dùng số kim tệ này để sửa chữa đồ đạc.”
Albert nghe vậy liền kinh ngạc: “Không dùng tiền? Chẳng lẽ em định cưỡng ép lao dịch? Mà nếu là không dùng tiền thì en nói với anh nhiều chuyện trước đó làm gì?”
“Gì mà không dùng tiền?” Phynia bất mãn bĩu môi: “Đừng có vu khống em nha! Em là loại người bắt người khác phấn đấu vô điều kiện à!? Em chỉ là không định dùng kim tệ thôi!”
“Không định dùng kim tệ…”
Albert mơ hồ như đã nắm bắt được điều gì đó, trong đầu đột nhiên hiện lên những lời Phynia vừa nói, ngay sau đó hắn thốt ra một từ: “Ý em là… vật ngang giá!?”