Đã có lúc tôi tự hỏi bản thân rằng liệu mình từng trải qua chuyện gì… quá khó quên tới mức khắc sâu tới tận xương tủy hay chưa.
Rồi tôi ngẫm nghĩ kỹ càng về chuyện đó.
Thực ra, cuộc đời tôi khá bình thường và êm ả.
Có lẽ là tại khi ấy tôi vẫn còn trẻ.
Nhưng tới khi suy nghĩ nghiêm túc hơn nữa, thì dường như tôi đã từng rất hận một người.
Là mẹ tôi.
****
Khi ấy tôi mới được bốn tuổi.
Có trách thì trách tuổi tác và ký ức mơ hồ của tôi, tôi còn chẳng nhớ nổi cha tôi trông ra sao sau khi ông ấy qua đời nữa là.
Tôi chỉ nhớ được một vài chuyện.
Cha trong ký ức của tôi là một gã rất, rất là hung dữ.
Ông ta dùng thứ gì đó giống một cái gậy tre và đánh tôi cho tới khi tôi lăn lộn trên sàn vì đau đớn mới thôi.
Khi tôi không nghe lời, thì ông ta trói tôi vào một cái ghế đẩu và không cho ai thả tôi ra.
Ông ta luôn mua những cuốn tập giá 20 xu cho tôi, và bắt tôi viết chữ lên đó từ đầu tới cuối.
Tất cả những gì ông ta làm là khiến tôi khóc và lặp đi lặp lại như thế, tôi thực sự chẳng biết phải nghĩ sao về ông ta nữa.
Tôi cứ ngỡ là người cha nào cũng đánh con.
Tuy vậy, mẹ của chúng chắc chắn sẽ giúp làm bớt đi ít nhiều.
Còn mẹ tôi thì luôn quan sát từ phía xa.
Vậy nên, tôi bắt đầu hận bà ấy.
**
Năm tôi lên bảy.
Đã ba năm kể từ lúc cha tôi qua đời, bà vẫn là một góa phụ.
Bà hoàn toàn tự thân nuôi tôi và đứa em trai nhỏ hơn tôi hai tuổi.
Bà luôn bảo rằng tôi đã không được như những gì bà kỳ vọng.
Tôi thường xuyên đau ốm và phải mất rất lâu mới có thể khỏe lại, nên bà đã phải chạy đôn chạy đáo tìm bác sĩ.
Bà có lẽ đã cạn tiền.
Vậy nên, bà đã gần như đã phải quỳ gối trước ông nội của tôi.
Ông nội đưa cho bà một trăm đô và bảo bà sau này nhớ phải trả.
Bạn bè và họ hàng tránh mặt chúng tôi, chẳng thèm quan tâm chúng tôi sống chết ra sao.
Hồi ấy tôi còn nhỏ và chưa rõ sự đời.
Tôi luôn cảm tưởng rằng mẹ của những người khác có rất nhiều tiền.
Nhưng mẹ tôi lại quá nghèo tới nỗi phải vay mượn khắp nơi.
Vậy nên, tôi từng hận bà ấy.
**
Có lẽ đó là lúc tôi lên mười.
Giáo viên mới ở trường đang ghi chép gì đó.
Giáo viên ấy chỉ hỏi tên cha tôi là gì mà thôi.
Hồi ấy, tôi không hay rằng mình có thể điền thay bằng tên mẹ, nên tôi chẳng biết phải làm sao.
Vậy nên giáo viên kia hỏi, “Sao tới tên cha của chính mình mà em còn không biết thế?”
Tôi đỏ bừng mặt, rồi tôi nghe thấy con bé ở cùng xóm hô to, “Nó không có cha đâu!”
Ngay tức khắc, cả đám trẻ trong lớp cười ầm lên.
Tôi đã trông thấy vẻ mặt đầy tội lỗi của giáo viên kia.
Ấy vậy, chính tôi mới là đứa chỉ biết cúi đầu và khóc suốt cả năm học đó.
Tất cả là lỗi của mẹ vì chưa từng nhắc tới chuyện cha tên gì.
Mẹ à, tôi hận bà lắm.
*
Từng có một năm học mà tôi dường như đã mong chờ điều gì đó ở trường.
Có lẽ là lúc tan trường, trời đổ mưa nặng hạt và nhiều bạn cùng lớp tôi đã quên mang theo ô.
Tôi khi đó chừng mười hai tuổi, và cứ quan sát những đứa nhóc khác ai đó cầm theo một chiếc ô đón về.
Tôi cứ chờ rồi đợi, nhưng chẳng ai tới cả.
Những đứa trẻ khác có mẹ trẻ, đẹp và giàu, họ còn trông rất sạch sẽ.
Sự ghen tị tràn ngập trong tôi khi đứng quan sát từ bên cạnh.
Ấy vậy mà, mãi tận tới lúc gần như mọi người đã về hết thì mẹ tôi mới hăm hở tới với một cái ô. Bà rất già, rất xấu, và chỗ nào cũng bẩn.
Mọi người tưởng mẹ tới để đưa tôi về.
Cái đứa non nớt tôi đây thì lại lo mất thể diện, nên tôi đã cúi gằm xuống và bước đi xa bà hết sức có thể.
Nhưng bà đã vội vã chạy tới, che ô cho tôi và xin lỗi.
“Sao vậy con? Con giận à? Mẹ cũng có muốn tới muộn đâu mà. Mẹ vội quá rồi không may bị ngã…”
Tôi thấy cánh tay bà đang chảy máu.
Quả là một bà mẹ hậu đậu.
Con hận mẹ nhiều lắm, tận tới chết.
**
Khi ông ngoại tôi mất, tôi khoảng mười bốn tuổi.
Tôi trốn dưới gầm bàn và khóc thầm đầy ngớ ngẩn.
Em trai tôi đã khóc mấy ngày rồi, trong khi anh chị em họ của tôi thì quỳ gối trước thi thể còn chị em của mẹ chạy đôn chạy đáo.
Vậy nên, tôi đã trốn dưới gầm bàn suốt một ngày.
Khi tôi được tìm thấy, dì tôi bảo, “Nhóc, sao mày lại trốn ở đây? Đi mà an ủi mẹ mày đi, chị ta đã khóc lâu lắm rồi đấy và chẳng ai khuyên nổi nữa.”
Tôi run rẩy bò ra và bước xuống cầu thang.
Lạ ở chỗ khi nhìn xung quanh, có những vẻ mặt buồn vui lẫn lộn, còn bà thì đã khóc tận tới khi đổ gục xuống sàn. Bà lăn qua lăn lại như một đứa trẻ đang ăn vạ.
Khi ông ngoại được chuyển lên xe tang, thì biểu cảm kích động của bà đã hoàn toàn trở thành điên loạn.
Mọi người đều khóc, nhưng tôi vẫn cứ đứng yên.
Sao bà ta lại có thể nằm trên sàn mãi như thế?
Thật mất thể diện, bà hơi trẻ con quá rồi đấy.
Bà mẹ ngu ngốc của tôi rất phiền phức.
**
Vài năm đã qua đi nhanh chóng và tôi đã mười sáu tuổi.
Tôi non nớt, ương ngạnh và ngu dốt.
Mẹ dần già đi, còn tôi thì đang giữa thời điểm đẹp nhất của tuổi xuân.
Nên tôi đã cãi nhau với bà ngày này qua đêm khác.
Tôi thấy việc bà cứ lo lắng và cằn nhằn thật ghê tởm, vì vậy tôi dần về nhà muộn và giao du với đủ những loại tay chơi.
Bà đã cố gắng kiểm soát tôi.
Những cuộc gọi ngày này qua đêm khác, khuyên tôi về nhà.
Tôi bỏ nhà đi trong tức giận.
Ba giờ vào buổi sáng sớm.
Khi tôi mở cửa ra.
Tôi đã trông thấy bà đang đứng trước cửa, giữ trong tay một cái ghế đẩu.
“Mày về rồi đấy sao?”
Mẹ tôi.
Bà ta kiểm soát tôi rất khắt khe, trói tôi lại mỗi ngày.
Con từng rất hận mẹ.
**
Thời còn trẻ tôi rất dễ gây chuyện, vụ việc tiếp theo mà tôi nhớ là khi tôi lên mười tám.
Tôi đã mua hai cuốn tiểu thuyết ngôn tình và đọc đầy vui vẻ.
Khi thấy thế, bà ngay lập tức giật lấy và xé vụ chúng ra.
Do đó tôi đã khóc và làm ầm lên như thể tôi chưa từng trưởng thành vậy.
Sau đó bà nói rằng bà đã nuôi nấng tôi với hy vọng tôi sẽ học hành tử tế, rằng tôi không nên đọc mấy cái truyện ngôn kiểu này, rằng tôi sẽ bị chúng làm mụ cả đầu.
Tôi trách bà là không công bằng, rằng bà chẳng cho tôi làm gì hết.
Tại sao thằng em tôi thì lại được cho phép làm đủ thứ nó muốn chứ?
Tôi hỏi bà ấy rằng đang thiên vị hay sao.
Tôi đã luôn cứng đầu như một con bò từ bé, sau cuộc chiến ấy, tôi đã tuyệt thực một vài hôm.
Bà ấy thì có tính tình mềm yếu và là một đứa trẻ hay khóc.
Thấy tôi chẳng chịu ăn uống gì, bà rất lo lắng.
Tôi sẽ ghi nhớ chuyện gì đã xảy ra suốt quãng đời còn lại.
Ở những gia đình khác, con gái sẽ quỳ gối trước mẹ.
Mẹ tôi thì lại quỳ gối trước tôi; đủ hiểu tôi là một đứa con gái bất hiếu tới mức nào.
Mẹ à, mẹ luôn cư xử như vậy.
Con từng rất hận mẹ.
**
Khi tôi hai mốt tuổi, tôi đã nhận ra rằng tóc trên đầu bà đã bạc nửa phần rồi.
Tôi bước vào đời và bắt đầu đi làm, hầy.
Thế rồi tôi mới nhận ra kiếm được đồng tiền khó khăn tới mức nào. Nghĩ lại về những năm tháng tôi coi thường bà vì nghèo, tôi tới chợ mua mấy bộ pyjama, rồi gửi thẳng tới cho bà.
Vẻ hạnh phúc của bà khi nhận được món quà đầu tiên từ tôi tận mấy năm sau vẫn còn.
Bà luôn khoe khoang với người ta rằng con gái bà thật hiếu thảo.
Bà kể về chuyện con gái yêu bà tới mức nào.
Bà lừa người lừa mình giỏi thật đấy.
Tôi từng rất hận bà ấy.
**
Khi tôi hai lăm tuổi, tôi đã bắt đầu hẹn hò với một người.
Bà đã dò xét anh ấy từ đầu tới chân và hỏi đủ thứ về gia đình và lý lịch của anh ấy trước khi bà có thể an tâm.
Trước khi bà dám giao tôi cho anh ấy.
Khi tôi tới nhà anh ấy chơi, đó chính là lúc tôi nhận ra thế nào mới thực sự là nhà.
Vì vậy, tôi lại chìm vào hồi tưởng, và nhớ lại hồi đó tôi đã nghĩ bà xấu xí ra sao.
Tôi đã mua vài mỹ phẩm.
Rồi trao tận tay bà.
Rồi giật mình khi thấy mái tóc bà đã gần bạc trắng.
Thực ra, tôi không hề hận bà ấy đến thế.
**
Năm ba mươi tuổi, tôi đã chẳng dám hồi tưởng về quá khứ của mình nữa rồi. Tôi chẳng dám đối diện với bà, cũng chẳng dám nghĩ tới chúng nữa.
Giờ tôi đã có một đứa con gái, và khi ngắm nhìn con bé ngủ, cũng chính là lúc, tôi cuối cùng cũng hiểu được cảm nhận của mẹ về tôi.
Ra là cảm thấy như vậy sao.
Tình mẫu tử, rốt cuộc là gì vậy?
Năm nay bà đã sáu mươi rồi. Tóc đã bạc còn răng đã rụng.
Tuy vậy, khi nhìn tôi, bà vẫn cười thật tươi.
Mọi người bắt đầu phớt lờ bà khi bà đi trên đường, và gia đình tôi dần phát cáu mỗi khi bà ở nhà.
Nhưng tôi nhận ra rằng…
Thật ra, bà không hề phiền phức một chút nào.
**
Năm ba mươi lăm tuổi, tôi bắt đầu đi cùng bà thường xuyên hơn.
Chợt nhận ra tai bà đang dần kém đi, mỗi câu tôi nói ra là lại phải nói lại vài lần.
Những thói quen xấu trước kia của bà vẫn chẳng thay đổi chút nào. Khi tôi trông có hơi tiều tụy, bà lại bất chợt khóc.
Tôi đã nói mãi với bà là hãy tự săn sóc bản thân, chăm sóc cơ thể mình tốt hơn.
Nhưng bà lại bảo,“A? Mẹ ăn rồi. Con đã ăn chưa thế?”
Rồi tôi nói,“Chăm sóc bản thân đi chứ ạ, đừng tự làm khổ mình.”
Rồi bà lại bảo,“Sao cơ? Con muốn mẹ nấu mì cho á? Được rồi, được rồi…”
Tôi dõi theo cơ thể đang chậm chạp bước đi của bà.
Bà bắt đầu xắn tay vào bếp.
Bỗng dưng, nước mắt lại rơi.
Thực ra, tôi không hề hận bà ấy chút nào.
Tôi chỉ mong rằng bà còn sống cho tới ngày mừng thọ trăm tuổi.
**
Điều tôi mong muốn khá chính xác, bà đã sống tới tận một trăm lẻ một tuổi.
Khi ấy tóc tôi đã bạc trắng.
Con gái tôi từng không chịu nghe lời, con trai thì phá phách.
Chỉ khi ấy tôi mới nhận ra rằng năm xưa bà đã khổ cực tới nhường nào.
Nhưng chồng tôi vẫn ở bên và gia đình rất hạnh phúc.
Mẹ tôi thuở xưa…
Bà đã một mình nuôi dạy hai đứa trẻ đấy!
Khi trông thấy chiếc quan tài kia từ tự hạ hạ xuống lòng đất, nước mắt tôi cứ chảy dài trên má trong cơn điên loạn.
Vào lần khóc ấy.
Như thể trái tim bị xé toạc, tôi kích động tới nỗi lăn lộn trên mặt đất.
Tôi không muốn, tôi chối bỏ thực tại, tôi không thể chịu đựng được dù chỉ một chút.
Tôi cư xử đúng như bà từng lăn lộn lúc ông ngoại tôi nhập thổ.
Tôi đã khóc, tôi đã làm loạn lên.
Ngay khi ấy, tôi đã nhận ra.
Mẹ ơi, con yêu mẹ nhiều lắm.
Con rất, rất yêu mẹ.
**
Mẹ tôi.
Bà đã không màng đời mình vì lợi ích của tôi, và nếm trải đủ đắng cay của thế gian này vì tôi.
Khi đi ăn bên ngoài, bà luôn mang theo một chiếc túi để có thể lén mang về những món ngon.
Tôi từng luôn ngước nhìn cái bánh của đứa nhóc hàng xóm.
Bà đã ra ngoài và âm thầm mua một cái rồi ngắm nhìn tôi ăn với nụ cười rất tươi.
Tôi đã quá nhỏ nhen lúc còn bé.
Tôi chưa bao giờ nhận ra bà đã khổ cực tới mức nào khi góa chồng.
Tôi chỉ biết có bản thân mình thôi, rằng không có cha khó khăn ra sao.
Nhưng tôi đã quên mất rằng bà đã nuôi dạy hai đứa trẻ mà không hề có chồng san sẻ!
Mẹ ơi, con đã từng ghét người.
Nhưng giờ đây, mẹ đã ra đi quá nhanh.
Con thật sự muốn gặp mẹ.
Con muốn nói với mẹ hết những gì con giữ trong lòng.
Thực ra.
Con yêu…
Mẹ biết không, rằng con yêu mẹ lắm đấy?
Con chẳng giỏi ăn nói chút nào.
Mẹ có vì con mà tổn thương không?
Giờ đây, khi đứa con gái của con sáng tác, nó cũng viết chữ từ đầu tới cuối đấy.
Giờ đây, mấy cái bánh ba mươi xu con từng ăn có giá tận một đô.
Nhưng mà vị ngon vẫn không đổi.
Như cái mẹ mua cho con thuở ấy.
Tại sao mà con…
Bỗng dưng lại muốn gặp mẹ đến thế?
**
Cuộc đời tôi thật bình thường.
Tôi chưa từng trải nghiệm đau đớn hay khổ cực nào quá lớn và chưa từng trải qua chuyện gì quá kinh khủng.
Cả đời tôi chỉ từng hận một người.
Cả đời tôi cũng chỉ yêu người đó thôi.
Là mẹ tôi.
Thế gian này có quá nhiều đớn đau.
Không sao đâu.
Chờ vài năm nữa thôi, và con sẽ đi theo mẹ thôi.
Khi thời điểm đó tới.
Con muốn gọi mẹ một lần nữa, Mẹ ơi.
**
Tôi cuối cùng cũng đã lên chức bà, con gái tôi đã sinh em bé rồi.
Tôi đã thấy con bé trưởng thành và chu đáo hơn, và nó đã biết giặt đồ với nấu ăn cho tôi rồi.
Thoắt cái đã ba năm, và tôi đang bế đứa cháu trai đầy hạnh phúc.
Tai tôi dần kém đi, và giọng nói của con gái tôi dần không rõ ràng.
Đôi khi tôi nhắm mắt lại.
Và thấy được mẹ tôi.
Bà đang đợi tôi trong giấc mơ.
Tới cuối cùng.
Sau khi suy nghĩ thật thấu đáo.
Mẹ à.
Dường như con đã nợ mẹ một điều.
Thực ra, con yêu mẹ rất nhiều.
Và, con xin lỗi.
--- Hết ---