Anna(Tháng 8 năm 2001;Prague)
Vào thời điểm này, tôi muốn có câu trả lời cho hai bí ẩn. Tôi muốn biết về những người đã chết ở trong Dinh thự Hoa hồng Đỏ, tại sao họ đã bị giết, và ai đã giết họ. Và tôi muốn biết về danh tính của mẹ Johan.
Giờ tôi biết được những gì? Rằng Franz Bonaparta, người chủ của Dinh thự Hoa hồng Đỏ, đã từng giam cầm một người phụ nữ đã sống ở tầng thứ 2 trong toà nhà mang biển hiệu 3 con ếch. Bà ấy là người mẹ của cặp song sinh, và tên bà ấy là Anna. Bonaparta đã cố gắng tẩy não bà ấy, và để viết cho bà ấy thứ gì đó như một lá thư tình. Ông ta biến mất vào năm 81 hoặc năm 82. Sau đó, 46 bộ xương đã được phát hiện ở trong toà nhà.
Về những bộ xương đó, thật khó để tưởng tượng rằng họ đã là tù nhân ở trong toà dinh thự. Tôi không thể nghĩ về những lý do tốt đẹp dù chỉ là điều nhỏ nhất khi tại sao nhiều người được tập trung ở trong phòng khiêu vũ và được giết cùng một thời điểm đến thế, nhưng điều quan trọng nhất, tại sao họ lại cần thiêu sống những tù nhân chính trị ở khu vườn của toàn dinh thự? Tình huống khi bố trí các xác chết sẽ gợi cho người ta biết rằng đây là một vụ giết người bất hợp pháp, ở trong trường hợp này nó dường như sẽ chắc chắn hơn rằng toàn bộ nhân viên ở trong dinh thự đã bị tẩm độc ở một vài thời điểm, có thể là một bữa tiệc hay đại loại là một sự kiện lớn.
Tôi gạt đi những giả thuyết ở trong đầu và bắt đầu đi tìm những người có thể biết về mẹ của Johan. Sau khi liên lạc với một vài tổ chức nhân quyền và gặp mặt với nhiều người, tôi cuối cùng đã tìm thấy vài thông tin về mẹ của cặp song sinh, trong một cuộc phỏng vấn với người luật sư mà Mật vụ Suk đã giới thiệu cho tôi.
Tên bà ấy là Jitka Hauserova. Một trong 1800 người đã kí vào Hiến Chương 77 vào năm 1977—53 tuổi. Với tư cách là nhà văn (chủ yếu viết về chủ đề khoa học viễn tưởng và giả tưởng, đa số chúng nằm trong danh sách những tác phẩm bị cấm dưới chính quyền cũ) và là một luật sư, bà ấy được biết tới ngày nay nhờ những nỗ lực không ngừng để vạch trần những hành vi phi nhân tính của các cựu nhân viên cảnh sát mật.
Haserova đã chào đón tôi ở trong một văn phòng đơn giản, trần trụi với không có thứ gì ngoài chiếc ghế kim loại, cái bàn, một tệp đựng tài liệu, máy tính và điện thoại để bàn. Bà ấy là một người phụ nữ hấp dẫn mặc dù thiếu đi lớp trang điểm ở trên mặt bà. Bà ấy có một đôi mắt xanh to tròn, một chiếc mũi cao đặc trưng của dân Slavơ, một bờ môi mỏng, và một cái cằm nhọn hoắt đã phản chiếu lên tính cách mạnh mẽcủa bà. Tôi cảm thấy tin tưởng về giai thoại bà ấy có lần đã hoàn toàn im lặng trong thời gian vài tuần ở nhà tù.
—Tôi xin lỗi; Tôi thấy bà đang bận rộn. Tôi tới đây là bởi vì tôi đang biên soạn một cuốn sách về vụ án của Johan, nên tôi đang đi tìm hiểu về chủ đề đó.
“Vụ án của Johan Liebert cũng là trách nhiệm của chúng tôi. Chúng tôi đang tiếp tục điều tra vụ án đó. Vấn đề là, làm thế nào để có thể xác định rằng dự án của Franz Bonaparta là trong mức độ quốc gia hay không, nếu như không có một văn bản nào để chứng minh điều đó? Nhiều người sẽ nói rằng Bonaparta là đại tá ở trong cơ quan cảnh sát mật, nhưng cái tên đó không hề tồn tại…..Ông ta đã xoá toàn bộ dấu vết về cuộc đời của ông ta khi ông ta biến mất. Theo ý kiến của tôi, điều Bonaparta làm ở Dinh thự Hoa hồng Đỏ không phải là tội danh mang cấp độ quốc gia, mà là một cuộc thí nghiệm riêng tư đã nhận được tài trợ từ một vài cá nhân của chế độ cũ—những người quyền lực là đằng khác. Không nghi ngờ gì khi những người có liên quan tới các cuộc thử nghiệm đã nghĩ rằng họ là một phần của dự án bí mật của quốc gia, và rằng không có các tài liệu làm chứng vì Bonaparta hoặc các nhà tài trợ không trung thực kia đã nhìn thấy những bằng chứng chống lại họ và đã huỷ hoại chúng….nhưng suy nghĩ của tôi khác với bọn họ. Tôi nghĩ có thể không bao giờ có một tài liệu nào ngay từ ban đầu. Điều đó khiến nó trở nên khó để phân loại nó là tội ác công khai, liên quan tới chính phủ. Chúng tôi đang hợp tác với một vài mạng lưới dân cư ở Đức để tìm hiểu thêm về Bonaparta, nhưng không có kết quả nào được đưa ra.”
—Hiệu ứng của Dinh thự Hoa hồng Đỏ lên các phong trào chống chính phủ là như thế nào?
“Tôi có thể nói với ông một cách chắc chắn là một vài người đã kí vào Hiến Chương 77 và sau đó đã rút chữ kí của họ khỏi hiến chương nhờ sự can thiệp của chính phủ hoặc sau đó trở thành gián điệp đã được đưa vào nơi đó. Nhưng không ai có thể nhớ chuyện gì đã xảy ra, và không có bất kì ý thức ddnào cả vì phương thức tẩy não, chúng tôi có thể làm được gì.”
—Bà có biết gì về mẹ của Johan không?
“Khi ông đề cập về vấn đề đó ở trên điện thoại, nó làm tôi liên tưởng tới một người. Thật ra, tôi chỉ mới trở về từ Libri Prohibiti.”
—Libri Prohibiti?
“Đó là thư viện lưu trữ các tác phẩm đã được cấm hoặc xuất bản lậu trong thời kì cũ….Một vài bài báo và tác phẩm của những đồng chí của tôi đều được giữ ở đó. Tôi đang đi tìm về một bài báo của một nhà hoạt động chính trị tên là Jirik Letzel, người đã chết ở trong nhà tù vào năm 1982. Tôi đã nghiên cứu về vấn đề đó vì ông ta có một lần nói với tôi rằng ông ta đang mong chờ một nhân chứng cho điều mà ông ta gọi là ‘tội ác bỉ ổi và phi nhân tính nhất chính phủ của chúng ta đã thực hiện’. Sau đó, ông ta đã bị điệp viên chính phủ bắt đi, và đã chết do bệnh tật ở trại cải tạo gần Prague vài tháng sau đó.”
—Và bà đã tìm được thông tin gì về bài báo của Letzel?
“Vâng, và nó trùng khớp với câu chuyện của ông. Ông ta đã viết rằng ông ta đã giấu đi một người phụ nữ ở một trong những nơi ẩn náu của ông ta, ở Mill Colonnade, Prague. Chính xác hơn…..(bà ấy đeo kính lên và nhìn vào cuốn sổ ghi chú của bà ấy) ‘Hôm nay, tôi đã giấu một nhà hoạt động chính trị ở quê nhà của tôi. Cô ấy có một cặp song sinh trai gái, chúng đều xinh đẹp cả, và may mắn thay chúng yên lặng và nghe lời người lớn. Tôi sẽ giữ cô ấy trong một khoảng thời gian, cho tới khi chúng tôi có thể lộ diện sự thật, toàn bộ sự thật đầy bất ngờ này, cho tất cả mọi người.”
—Đâu là thành phố quê hương của ông ta?
“Hình như tôi nhớ là ở Brno. Bà ấy có thể là sinh viên đã tốt nghiệp của trường đại học Brno. Brno là trung tâm của vùng Moravia. Mendel, cha đẻ của di truyền học, đã sống ở trong tu viện Brno. Nếu như tôi nhớ không lầm, Jirik Letzel đã nói rằng cô ấy học ngành kĩ thật di truyền ở trường đại học, đã gặp một người đàn ông trong chuyến đi chơi ở Prague, và đã có tham gia vào dự án bí mật của quốc gia.”
—Cô ấy có thể cũng là thành viên của Hiến Chương 77?
“Không. Tôi không thấy bất kì ai có thể phù hợp với thông số của cô ấy ở trong tổ chức. Có rất nhiều nhà hoạt động và tổ chức chính trị ngầm vào những ngày đó….Cô ấy có thể đã là thành viên của một trong những tổ chức đó.”
—Liệu cuộc thí nghiệm này có thể là nơi tạo ra một giống nòi thuần chủng và tinh nhuệ của Tiệp Khắc, tách biệt với những gì đã xảy ra ở dinh thự Hoa hồng Đỏ?
“Tôi có thể tưởng tượng được điều đó. Suy nghĩ đó khiến tôi cảm thấy ớn lạnh.”
—Bà có biết gì thêm về các cuộc thí nghiệm này?
“Có, tôi có biết vài nạn nhân…Từng người họ nói, cô ấy đã yêu một người đàn ông và đã mang thai, nhưng sau đó ông ta biến mất và điều tiếp theo mà cô ấy biết, cô ấy đã bị giam giữ ở một trung tâm nào đó , đã sinh con, và đứa con của cô ấy bị cướp mất…Nó nghe có vẻ điên rồ, nhưng một vài người phụ nữ cũng có chung câu chuyện đó. Họ giờ đều ở trong độ tuổi 40. Họ đề đã mang thai vào tầm 23-24 năm trước. Thoạt nhìn, chúng tôi chỉ cảm thấy bối rối về câu chuyện.”
—Và những đứa trẻ đó giờ đang ở đâu?
“Chúng tôi đã điều tra, nhưng chưa bao giờ tìm thấy dấu tích của họ. Vào cuối mỗi buổi bú sữa mẹ, đám trẻ đã bị đưa đi….Họ đã nói với mẹ của chúng, cô đã phục vụ cho đất nước. Đứa con của cô giờ sẽ được nuôi dưỡng bởi chính phủ….và các bà mẹ đã được thả. Những người phụ nữ lúc đó đã bị giám sát trong vài năm sau sự kiện đó. Nó thật là đáng sợ. Họ bị cấm sử dụng tên thật ở nơi đó, và không được phép gọi tên con cái của họ. Và kể cả sau khi những đứa trẻ đã được đưa đi, những người phụ nữ khốn khổ đó đã bị cấm nói về vấn đề này hoặc nghĩ về đứa trẻ của họ, dưới sự đe doạ tính mạng. Đa số họ hầu như không nhớ về những chuyện đã xảy ra. Một trong số bọn họ chỉ nhớ ra vì cô ấy đã ở trong một vụ tai nạn xe ô tô, và trải nghiệm thừa sống thiếu chết đó đã gợi lên những ký ức về việc cô ấy từng có một đứa bé. Sau khi chúng tôi tiết lộ câu chuyện này cho nhà xuất bản của chúng tôi, có thêm một vài người phụ nữ đã tham gia để hưởng ứng với trải nghiệm riêng của họ.”
—Đó có thể là phiên bản Tiệp Khắc của thí nghiệm chế tạo gen di truyền siêu phàm của Hitler?
“Không hẳn là thế. Nó thậm chí còn tồi tệ hơn, bởi vì những người phụ nữ đó thật sự yêu thương người bạn đời của họ. Đó không phải là các tín đồ tà đạo điên rồ, phô trương. Làm sao họ có thể khiến cho những người phụ nữ đó yêu thương người khác được chứ?”
—Bà đã bao giờ nghiên cứu về những người bạn đời của họ chưa?
“Tôi chỉ nghiên cứu về một người đàn ông. Anh ta là một sĩ quan quân sự….Tất cả những gì chúng tôi biết là anh ta được chọn từ trong danh sách hàng nghìn bức ảnh. Còn lại là điều bí ẩn.”
—Bà có nghe câu chuyện từ phía của người đàn ông này không?
“Không. Sau khi được thả ra ngoài vào năm 1989, anh ta đã chết ở trong một vụ tai nạn xe ô tô. Anh ta còn độc thân và đã lớn lên ở một cô nhi viện, nen anh ta không có một gia đình trọn vẹn. Tôi có cảm giác rằng tất cả những người đàn ông có liên quan tới cuộc thí nghiệm đó điều được tiếp chầu Diêm Vương theo cách này.”
—Tiêu chí nào bà chắc chắn là họ đã sử dụng để có thể chọn những người đàn ông và phụ nữ đó?
“Tất cả những người phụ nữ đã sa vào cuộc thí nghiệm trên đều rất là xinh đẹp. Họ đều cao lớn và khoẻ mạnh, tất cả đều là học sinh sáng dạ….và đến từ nhà gia giáo. Gia đình thông minh bao gồm bố, mẹ, ông bà. Tôi nghi ngờ rằng nhiều người đàn ông được xuất thân từ quân ngũ. Họ sẽ là những người mạnh mẽ, thông minh, thu hút. Có thể là nhân viên công chức. Và có thể rơi vào trạng thái đơn độc, tôi tin là như vậy..”
—Tư tưởng chính trị của họ là gì?
“Đó là phần kì dị nhất. Đa số những người phụ nữ được chọn đều liên quan tới các hoạt động chính trị mang tư tưởng tự do theo hướng này hay hướng khác, và đã có lịch sử về bị bắt giữ. Ông nghĩ là nó có thể dễ dàng hơn nếu họ chọn con đường ái quốc.”
—Họ có tin vào Franz Bonaparta đã liên đới tới kế hoạch này?
“Tôi tin là vậy. Các nạn nhân đều đã nói rằng họ không nhận ra khuôn mặt của ông ta, nhưng tôi tin là ông ấy.”
—Tất cả những nhóm này: quân đội, Omnipol, quan chức của đảng….Và có vài người nói là dự án này đã được lên kế hoạch bởi một nhóm nhỏ những người có liên quan.
“Tôi chắc đó là như thế. Họ phải rất quái dị để có sự hứng thú mạnh với ngành di truyền học đến vậy.”
—Kế hoạch đó có Bonaparta không?
“Tôi không nghĩ rằng ông ta thật sự hứng thú với di truyền học. Ông ta hứng thú hơn với cách để tái tạo lại những người đã được sinh ra. Đấy là tại sao tôi tin họ chỉ chọn những người phụ nữ có hành vi chống phá chính phủ. Tôi đoán ông ta phải cảm thấy như một vị thần Hy Lạp nào đó khi những người phụ nữ cứng đầu đó đã sạp vào phép thuật của tình yêu, như công thức của ông ta đã cho thấy.”
—Bà có cho rằng những người đã dùng Bonaparta để thực hiện cuộc thí nghiệm này đang làm gì?
“Tôi hy vọng là họ đã chết. Nhưng họ có thể sống sót. Tôi hy vọng họ đang sống trong sợ hãi về những việc làm sai trái được đưa ra ánh sáng, nhưng tôi đoán họ có thể đã che đậy những bằng chứng chống đối họ và đang sống một cuộc sống yên ổn, hưởng thụ. Công việc của chúng tôi bây giờ là đảm bảo rằng những người như thế không bao giờ có thể lộng quyền ở Tiệp Khắc nữa.”
—Và còn những đứa trẻ đã được đưa đi?”
“Ông đang nói về khả năng về có một Johan khác? Hãy hy vọng là không có chuyện đó xảy ra.”
—Trở lại với mẹ của Johan, liệu còn có bất kì người phụ nữ nào trong số những nạn nhân của cuộc thí nghiệm có thể nhớ tới bà ấy?
“Có lẽ là không, vì mỗi trường hợp ở trong tình trạng tách biệt hoàn toàn….Chúng tôi còn không biết về nơi đó. Tôi đã tìm hiểu về mẹ của Johan vì sự hiếu kì của bản thân, nhưng những trang nhật kí của Letzel vẫn là manh mối duy nhất mà tôi có.”
—Thế nếu có một Anna ở trong danh sách những sinh viên đã tốt nghiệp đại học Brno người đủ chỉ tiêu?
“Tôi đã liên lạc với bên đó sau khi ông đề cập tới cái tên Anna ở trong cuộc gọi với ông. Không có sinh viên tốt nghiệp nào của trường đại học Brno từ 38 tới 55 tuổi có tên là Anna và đang mất tích. Tôi cũng để tờ quảng cáo lên các mặt báo nếu bất kì ai có liên hệ với một người phụ nữ tên Anna, nhưng không có kết quả nào cả.”
—Bà nghĩ đó ám chỉ điều gì?
“Rằng mẹ của Johan không mang tên Anna, bà ấy không tới từ Brno, tất cả mọi người liên quan đang giữ bí mật….Hoặc có thể có một sự đàn áp nào đó đầy hắc ám đang diễn ra.”
—Hắc ám hơn?
“Nghĩ về điều đó đi. Bonaparta là con quỷ chuyên đi cướp tên của người khác, một thiên tài trong việc lấy đi ký ức của người khác. Điều đó khó đến thế nào để tưởng tượng ông ta có thể tìm ra vài phương thức mới mà chúng ta không bao giờ có thể nghĩ ra được?”
—Ở một vài thời điểm, Bonaparta đã yêu bà ấy. Tôi tin đây là lý do ông ta theo đuổi bà ấy quyết liệt sau khi bà ấy trốn khỏi trại. Cách ông ta yêu thương bà ấy là tước đi cái tên của bà ấy, xoá ký ức của bà ấy và trở thành người duy nhất trên thế giới có thể nhận ra bà ấy như chính bản thân bà ấy. Nó giống như Johan.”
“Tước đoạt cái tên của một người…Hoặc để trở thành người duy nhất biết được tên của một người….Chỉ cần biết tên của một người ban sức mạnh lên cuộc đời của một con người…Nó hiển thị cho sự mê hoặc của một người với người khác…Khái niệm về cái tên trở thành nguồn gốc thật sự của bản chất một người thường được tìm thấy ở trong các giai thoại ở trên khắp thế giới. Đấy là lý do tại sao người xưa chỉ dùng tên thật của mình khi ở trong gia đình, và dùng các biệt danh ở những nơi khác. Lần đầu tiên tôi đọc một phân đoạn ở trong một cuốn tiểu thuyết giả tưởng với một nhà ảo thuật lên kế hoạch để tìm tên thật của một người, tôi đã nghĩ đó là ngu ngốc. Nhưng khi nhìn thấy cách Bonaparta đã tẩy não nạn nhân của ông ta, nó khiến ông nghĩ đó không hẳn là ngu ngốc cho lắm. Jung đã nói là giai thoại là biểu hiện của sự vô thức trong con người—và tôi nghĩ rằng nếu ông ta sống vào thời đại này, ông ta có thể chỉ ra điều đó làm bằng chứng.”
—Tôi nghĩ là quá trình đi tìm bố của Johan cũng khó khăn tương tự như việc tìm mẹ hắn ta?
“Đúng vậy, không có tài liệu nào về một sĩ quan quân sự trẻ tuổi phù hợp với tiêu chí là đã chết trong khoảng năm 1974 hoặc năm 1975. Nhưng nếu bố của Johan là một người Czech được sinh ra ở Đức, ông ta có thể ở trong những thành phần thiểu số đáng kể cho một chiến sĩ. Nó có thể là một vài người dân có thể nhớ tới một người đàn ông như thế. Tôi đã yêu cầu nhận sự giúp đỡ từ những người dân ở Bohemia.”
Chúng tôi đã thoả thuận về sự hợp tác lâu dài khi chúng tôi rời đi. Bà ấy đã đưa tôi một mảnh thông tin quan trọng ở cuối cuộc phỏng vấn. “Nếu ông muốn biết thêm về Bonaparta, đi tới cầu Karel vào ngày thứ tư. Có một người đàn ông làm trò múa rối ở đó….và cậu ta tự nhận là con trai của Bonaparta. Cậu ta đã trả lời các câu hỏi của cảnh sát, nhưng không giúp đỡ cuộc điều tra của chúng tôi. Tôi nghĩ cậu ta muốn để lại mọi thứ ở phía sau. Dù vậy, cậu ta có thể giúp ích nếu ông có thể thuyết phục cậu ta nói chuyện với ông.”